წალენჯიხის მაცხოვრის ფერისცვალების საკათედრო ტაძარი (წალენჯიხა)

 Medieval / Middle Ages (en), არქიტექტურული მემკვიდრეობა, 14th century construction (en), მართლმადიდებლური ეკლესია

წალენჯიხის მაცხოვრის ფერისცვალების საკათედრო ტაძარი - X-XI საუკუნის ტაძარი -მდებარეობს საქართველოში, სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარეში, წალენჯიხის მუნიციპალიტეტში, ისტორიულ მხარე სამეგრელოში, ქალაქ წალენჯიხის სიახლოვეს, აღმოსავლეთით, მაღალ გორაზე.
ეკლესია წარმოადგენს ჯვარგუმბათოვან ნაგებობას. ნაგებია კარგად თლილი ქვით,რომელიც შემდეგ შელესილია. ეკლესიის გუმბათი ათი წახნაგისაგან შედგება. თითოეულ წახნაგში დატანილია თითო ვიწრო სარკმელი.დარბაზის ყველა კედელი მოხატულია. სამი მხრიდან გარსშემოსავლელები აქვს, რომელთაგან სამხრეთისა და ნაწილობრივ ჩრდილოეთისაც გადაკეთებულია დადიანთა საგვარეულო ეკვდერად.
გალავანში ჩრდილო-დასავლეთით ჩაშენებულია ორსართულიანი სამრეკლო, რომლის I სართულში ალაყაფის კარია. გალავნის გარეთ დადიანის სასახლისა და სხვა ნაგებობათა ნაშთებია.
საქართველოს პრეზიდენტის 2006 წლის 7 ნოემბრის ბრძანებულებით საკათედრო ტაძარს მიენიჭა ეროვნული მნიშვნელობის კულტურის ძეგლის სტატუსი.
წალენჯიხის მაცხოვრის ფერისცვალების საკათედრო ტაძარი:
memkvidreoba.gov.ge/objects/immovable/immovableObject?i...
სამრეკლო:memkvidreoba.gov.ge/objects/immovable/immovableObject?i...
გალავანი:memkvidreoba.gov.ge/objects/immovable/immovableObject?i...
მაცხოვრის ეკლესია:memkvidreoba.gov.ge/objects/immovable/immovableObject?i...
(აღწერის გარეშე და დაუზუსტებელი კოორდინატებით)
სასახლე:memkvidreoba.gov.ge/objects/immovable/immovableObject?i...
(აღწერის გარეშე და დაუზუსტებელი კოორდინატებით)

ეკლესიაში კონსტანტინეპოლიდან მოწვეული მანუელ ევგენიკოსსის მიერ შესრულებული ფერწერა, მაღალი პროფესიული დონით გამოირჩევა. ეს მოხატულობა XIV საუკუნის დასასრულს კონსტანტინოპოლის სკოლის ერთადერთი შემორჩენილი ზუსტად დათარიღებული და მხატვრის მიერ ხელმოწერილი ნიმუშია.
იხ.სტატია:" წალენჯიხაში მაცხოვრის ფერიცვალების სახელობის ტაძრის ჩრდილოეთ მკლავისა და ჩრდილო-დასავლეთ მკლავებს შორის სივრცის XIV-XVII საუკუნეების მხატვრობაზე საკონსერვაციო სამუშაოების პირველი ეტაპი დასრულდა":
www.interpressnews.ge/ka/article/506115-calenjixashi-cm...
2018 წელს კედლის მხატვრობის სარესტავრაციო სამუშაოები მიმდინარეობისას წმინდა ნინოს წარწერებიანი ფრესკა აღმოაჩინეს.
„წმინდა ნინოს ფრესკები საქართველოს ტაძრებში XII-XIII საუკუნეებამდე არ გვხვდება. ასევე წმინდა დედები არსად არ არიან გამოსახულნი წიგნით ხელში, ხოლო წმინდა ნინო წიგნითაა, რაც იმას ნიშნავს, რომ ქართველთა განმანათლებელია. ამას ნათლად ადასტურებს ასომთავრულით შემორჩენილი წარწერაც „წმინდა ნინო“. მაცხოვრის ფერისცვალების ტაძარში საკონსერვაციო სამუშაოების პირველი ეტაპი რამდენიმე დღის წინ დასრულდა. ექვთიმე თაყაიშვილის კვლევის მიხედვით, წალენჯიხის ეკლესია აგებულია X-XI საუკუნეებში, ხოლო ეკლესიისთვის გარშემორტყმული შტოები შემოუვლია ვამეყ I დადიანს.(1384-96). მარი ბროსეს მიხედვით კი, მთელი ეკლესია ვამეყ I-მა ააგო და სწორედ მისი ბრძანებით მოუხატავს კონსტანტინეპოლიდან მოსულ მანუელ ევგენიკოსს“
liberali.ge/news/view/38875/tsalenjikhashi-matskhovris-...
www.radiotavisupleba.ge/a/%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E...