დმანისის ნაქალაქარი
Georgia /
Kvemo Kartli /
Kazreti /
World
/ Georgia
/ Kvemo Kartli
/ Kazreti
მსოფლიო / საქართველო / ქვემო ქართლის მხარე
არქეოლოგიური ადგილი, კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი/ეროვნული მნიშვნელობის ძეგლი, prehistoric (en), hominini fossil site (en)
დმანისის ნაქალაქარი-თანამედროვე დმანისის ახლოს არის ამავე სახელწოდების ქალაქი-სიმაგრის ნანგრევები (VI-XV სს.), სახლების, ქუჩების, ღვინის სარდაფების და სხვა ობიექტების ნაშთები. დმანისის არქეოლოგიური შესწავლა 1936 წლიდან დაიწყო და დღემდე გრძელდება. აქ აღმოჩენილია ევროპაში ყველაზე ძველი ადამიანის ნაკვალევი — თავის ქალა, რომლის ასაკი 1,6 მილიონი წლით განისაზღვრება.
gათხრები დმანისის ნანგრევებში დაიწყო 1936 წელს და 1960-იან წლებამდე გრძელდებოდა. შუასაუკუნეების სარდაფებს ქვეშ არქეოლოგებმა იპოვეს ცხოველთა ძვლები, რომელთა შორის ქართველმა პალეონტოლოგმა პროფ. ა. ვეკუამ ამოიცნო აწ გადაშენებული რინოსი Dicerorhinus etruscus etruscus 1983 წელს. ეს სახეობა დამახასიათებელი იყო Villafranchian (ქართულად?) ფაუნასთვის, რაც ადრეული პლეისტოცენური ეპოქის დამადასტურებელია. 1984 წელს პირველი ქვის იარაღები იპოვეს. მას შემდეგ ქართველი მეცნიერები დმანისის პლეისტოცენური დეპოზიტების გათხრებს აწარმოებდნენ დმანისში, და 1991 წელს მათ შეუერთდნენ გერმანელი არქეოლოგები რომიშ-გერმანიშეს ცენტრალმუზეუმიდან. დმანისის სამუშაოები შემდეგ უფრო გაფართოვდა და საერთაშორისო კვლევის პროექტის ხასიათი მიიღო საქართველოს მეცნიერებათა აკედემიის ხელმძღვანელობით, გერმანიის, აშშ-ის, საფრანგეთისა და ესპანეთის კოლეგების მონაწილეობით.
1999 და 2001 წელს დმანისის რეგიონში გათხრების შედეგად ნაპოვნი იქნა ჰომინიდთა თავის ქალები და ყბის ძვლები, რომელსაც მოგვიანებით ჰომო გეორგიკუს შეარქვეს.
ნაქალაქარი ორი ძირითადი ნაწილისგან შედგება: ქალაქი და ქალაქის გარეუბანი. ქალაქი 13 ჰექტარზეა გაშლილი და მასში შედის: გალავანი, შიდა ციხე, დმანისის ღვთისმშობლის სახელობის ტაძარი(დმანისის სიონი), წმ. მარინეს ეკლესია, დმანისის სიონის სამრეკლო კოშკი, „ზემო უბნის" ეკლესია,„ქვემო უბნის" ეკლესია,მინარეთიანი მეჩეთი და მედრესე,ბურჯიანი მეჩეთი, წყალსაზიდი საიდუმლო გვირაბი.
12 ჰექტარზე გაშლილი გარეუბანი აერთიანებს სამაროვნებს ქრისტიანული ხუროთმოძღვრების ძეგლებით( წმ. თევდორეს ეკლესიას და 2 მცირე ეკლესიას) და ისლამური მემორიალური ძეგლებით . მდინარე ფინეზაურის მარჯვენა ნაპირის გასწვრივ გაშენებული იყო აბანოები. ყველაზე უფრო დიდი ზემო აბანოა, რომელიც ახლანდელი ს.პატარა დმანისის საზღვარზე მდებარეობს. შუა აბანო, რომლის დიდი ნაწილი წყალს წაუღია, 150-მდე მეტრით უფრო ქვევითაა. ამ უკანასკნელის მარჯვნივ კი – დანარჩენებზე უკეთ შემონახული
5 ოთახიანი ქვემო აბანოა.
საქართველოს პრეზიდენტის 2006 წლის 7 ნოემბრის ბრძანებულებით დმანისის ნაქალაქარს მიენიჭა ეროვნული მნიშვნელობის კულტურის უძრავი ძეგლის კატეგორია.
იხ.საარქივო ფოტოებით "დმანისის ნაქალაქარი":
memkvidreoba.gov.ge/objects/immovable/immovableObject?i...
ჯიმშერ ჩხვიმიანი "შუა საუკუნეების ქალაქ დმანისის მოსახლეობის სოციალური, ეთნიკური და
კონფესიური სტრუქტურის საკითხები (ისტორიულ-არქეოლოგიური გამოკვლევა):
eprints.iliauni.edu.ge/10266/1/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83...
dmanisis naqalaqari (muzeum-nakrZali) (qvis xana - XVIII s):
www.dzeglebi.ge/dzeglebi/d/dmanisi.html
gათხრები დმანისის ნანგრევებში დაიწყო 1936 წელს და 1960-იან წლებამდე გრძელდებოდა. შუასაუკუნეების სარდაფებს ქვეშ არქეოლოგებმა იპოვეს ცხოველთა ძვლები, რომელთა შორის ქართველმა პალეონტოლოგმა პროფ. ა. ვეკუამ ამოიცნო აწ გადაშენებული რინოსი Dicerorhinus etruscus etruscus 1983 წელს. ეს სახეობა დამახასიათებელი იყო Villafranchian (ქართულად?) ფაუნასთვის, რაც ადრეული პლეისტოცენური ეპოქის დამადასტურებელია. 1984 წელს პირველი ქვის იარაღები იპოვეს. მას შემდეგ ქართველი მეცნიერები დმანისის პლეისტოცენური დეპოზიტების გათხრებს აწარმოებდნენ დმანისში, და 1991 წელს მათ შეუერთდნენ გერმანელი არქეოლოგები რომიშ-გერმანიშეს ცენტრალმუზეუმიდან. დმანისის სამუშაოები შემდეგ უფრო გაფართოვდა და საერთაშორისო კვლევის პროექტის ხასიათი მიიღო საქართველოს მეცნიერებათა აკედემიის ხელმძღვანელობით, გერმანიის, აშშ-ის, საფრანგეთისა და ესპანეთის კოლეგების მონაწილეობით.
1999 და 2001 წელს დმანისის რეგიონში გათხრების შედეგად ნაპოვნი იქნა ჰომინიდთა თავის ქალები და ყბის ძვლები, რომელსაც მოგვიანებით ჰომო გეორგიკუს შეარქვეს.
ნაქალაქარი ორი ძირითადი ნაწილისგან შედგება: ქალაქი და ქალაქის გარეუბანი. ქალაქი 13 ჰექტარზეა გაშლილი და მასში შედის: გალავანი, შიდა ციხე, დმანისის ღვთისმშობლის სახელობის ტაძარი(დმანისის სიონი), წმ. მარინეს ეკლესია, დმანისის სიონის სამრეკლო კოშკი, „ზემო უბნის" ეკლესია,„ქვემო უბნის" ეკლესია,მინარეთიანი მეჩეთი და მედრესე,ბურჯიანი მეჩეთი, წყალსაზიდი საიდუმლო გვირაბი.
12 ჰექტარზე გაშლილი გარეუბანი აერთიანებს სამაროვნებს ქრისტიანული ხუროთმოძღვრების ძეგლებით( წმ. თევდორეს ეკლესიას და 2 მცირე ეკლესიას) და ისლამური მემორიალური ძეგლებით . მდინარე ფინეზაურის მარჯვენა ნაპირის გასწვრივ გაშენებული იყო აბანოები. ყველაზე უფრო დიდი ზემო აბანოა, რომელიც ახლანდელი ს.პატარა დმანისის საზღვარზე მდებარეობს. შუა აბანო, რომლის დიდი ნაწილი წყალს წაუღია, 150-მდე მეტრით უფრო ქვევითაა. ამ უკანასკნელის მარჯვნივ კი – დანარჩენებზე უკეთ შემონახული
5 ოთახიანი ქვემო აბანოა.
საქართველოს პრეზიდენტის 2006 წლის 7 ნოემბრის ბრძანებულებით დმანისის ნაქალაქარს მიენიჭა ეროვნული მნიშვნელობის კულტურის უძრავი ძეგლის კატეგორია.
იხ.საარქივო ფოტოებით "დმანისის ნაქალაქარი":
memkvidreoba.gov.ge/objects/immovable/immovableObject?i...
ჯიმშერ ჩხვიმიანი "შუა საუკუნეების ქალაქ დმანისის მოსახლეობის სოციალური, ეთნიკური და
კონფესიური სტრუქტურის საკითხები (ისტორიულ-არქეოლოგიური გამოკვლევა):
eprints.iliauni.edu.ge/10266/1/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83...
dmanisis naqalaqari (muzeum-nakrZali) (qvis xana - XVIII s):
www.dzeglebi.ge/dzeglebi/d/dmanisi.html
სტატია Wikipedia–დან: http://ka.wikipedia.org/wiki/დმანისი http://ka.wikipedia.org/wiki/დმანისის_სიონი http://ka.wikipedia.org/wiki/დმანისის_ნაქალაქარი
Nearby cities:
კოორდინატები: 41°20'12"N 44°20'42"E
- დმანისი 13 კმ
- სამშვილდის ნაქალაქარი 23 კმ
- სამადლოს(ყოფ.შუა ხარაბას ) არქეოლოგიური ზონა 41 კმ
- ნაქალაქარი სარკინე 62 კმ
- ნასოფლარი ქილდა 85 კმ
- ქვედა ბაქანი 198 კმ
- ზედა ბაქანი 198 კმ
- ციხეგოჯი - არქეოპოლისი - ნოქალაქევი 212 კმ
- რუსი ოკუპანტების ბაზა 288 კმ
- შოანის მთა და კლდე 341 კმ
- მუსლიმური სასაფლაო 0.6 კმ
- სასაფლაო 3.6 კმ
- სასაფლაო 5.6 კმ
- მ.ყარადაღი,1640,5 9 კმ
- კაზრეთის საბადო 10 კმ
- ნასოფლარის ნანგრევები 11 კმ
- ნასოფლარი 11 კმ
- ნიკოდაღის ქედი 12 კმ
- ბოლნისის მუნიციპალიტეტი 14 კმ
- დმანისის მუნიციპალიტეტი 15 კმ
Comments