მუსლიმური სასაფლაო

 სასაფლაო, ისლამი

 Upload a photo

სასაფლაოები მდ. ფინეზაურის მარცხენა ნაპირის მაღლობზე მდებარეობს. ჯერ მუსულმანურია, ხოლო მისგან 120-130 მეტრის მოშორებით – ქრისტიანული. სასაფლაოს ისეთივე ფართობი უჭირავს, როგორც ქალაქს. ამასთან, მუსულმანური სასაფლაო გაცილებით უფრო დიდია. სამარხების ნაწილი XIV საუკუნეს მიეკუთვნება, მცირე ნაწილი – XIII საუკუნეს. ქრისტიანული სამარხები კი ( ქართული და სომხური) XII-XIII საუკუნით თარიღდება. გათხრები ადასტურებენ, რომ შუასაუკუნეების სამაროვანი მდებარეობს უძველეს – ჩვ. წ. აღმ-დე VIII-VII საუკუნეების სამაროვანზე (ა. ჯაფარიძე, ვ. ართილაყვა).
დმანისის სამაროვანის ტერიტორიაზე დაახლოებით ორი ათეულამდე მავზოლეუმის ნაშთი ფიქსირდება. სავარაუდოდ, მათი რიცხვი გაცილებით მეტია. მეტნაკლები სისრულით
შემორჩენილი მავზოლეუმები გუმბათიანია. გუმბათი ტრომპებსა და ნაგებობის კედლებს ეყრდნობა. დმანისის მავზოლეუმები ერთმანეთისგან გეგმარების მიხედვით განსხვავდებიან. ვხვდებით სწორ, ოთხკუთხა, კვადრატის ფორმის გეგმარების მავზოლეუმებს;ასეთივე გეგმარების, გარედან კუთხეებზე წიბოკვეთილ მავზოლეუმებს; ექვს და რვაწახნაგოვანი გეგმარების, შიგნიდან წრიული ფორმის მავზოლეუმებს და, ბოლოს, წრიული გეგმარების მავზოლეუმებს.
დმანისის მავზოლეუმები, აქ გამოვლენილი ეპიგრაფიკული ნიმუშების და თანმხლები განათხარი არქეოლოგიური მასალის მიხედვით, XIII-XIV საუკუნეებით თარიღდებიან.
იხ.ვრცლად:ჯიმშერ ჩხვიმიანი"შუა საუკუნეების ქალაქ დმანისის მოსახლეობის სოციალური, ეთნიკური და კონფესიური სტრუქტურის საკითხები(ისტორიულ-არქეოლოგიური გამოკვლევა) :
3.8. დმანისის სამაროვნის ისლამური მემორიალური ძეგლები (გვ.256-278 ):
eprints.iliauni.edu.ge/10266/1/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83...
dmanisis naqalaqari (muzeum-nakrZali) (qvis xana - XVIII s):
www.dzeglebi.ge/dzeglebi/d/dmanisi.html