Osiedle Dyrekcja Górna (Chełm)

 osiedle mieszkaniowe  Dodaj kategorię

„Dyrekcja". Osiedla kolejowe wybudowane przez PKP w latach 1928-39 na obszarze ok. 30,2 ha, zwane potocznie "Dyrekcją"; obejmują Gmach Dyrekcji Kolei, pl. Niepodległości nr 1, mur., 1929-1932, arch. H. J. Gay i 112 domów mieszkalnych w zabudowie luźnej i zwartej oraz 4 baraki drewniane Dyrekcji Budowy prowadzonej przez kier. budowy Z. Mianowskiego, następnie M. Leszczynę-Głybowskiego: ukształtowane w trzy odrębne zespoły zabudowy: 1) zespół zabudowy zwartej (pierzejowej) przed Gmachem wokół placu Wolności, zwany "Dyrekcją Dolną", 2) zespół zabudowy zwartej (pierzejowej) wokół ulicy Katedralnej ograniczony ulicami Graniczną, Wiejską, Batorego i Bohdanowicza (Żwirki i Wigury), zwany "Dyrekcją Górną" oraz pomiędzy "Dyrekcją Dolną" i "Górną" 3) zespół zabudowy luźnej (dwurodzinnej) ograniczony ulicami Limanowskiego (Stephensona), Szwoleżerów i Słowackiego; budowę osiedli kolejowych przerwano w 1932 i ukończono dopiero w latach 1938-39, Gmach rozbudowano w latach 50 XX w., remont, lata 70 XX w. Granice osiedli kolejowych „Dyrekcji" wyznaczają ulice: Wiejska - Graniczna - Wysoka - Żwirki i Wigury - Słowackiego - Szwoleżerów - Śląska - Wołyńska - Wileńska - 11-Listopada - Reja - Brzóski - Batorego - Plac Żwirki i Wigury.

Osiedla kolejowe "Dyrekcji" stanowią część wielkiej dzielnicy Nowe Miasto rozplanowanej w latach 1926-28 wokół Wzgórza Kredowego na terenach Starostwa Obłonie o pow. 432 ha, obejmującej również osiedla zabudowy jednorodzinnej Domki i Działki założone na ponad 260 ha. Koncepcja rozplanowania dzielnicy Nowe Miasto opracowana w latach 1925-26 przez Spółdzielnię Architektoniczną Pracowników Zakładu Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej pod kierunkiem arch. A. Kuncewicza i A. Paprockiego, wybitnie podkreśla krajobrazowe walory Pagórów Chełmskich oraz relacji nowej dzielnicy i Wzgórza Kredowego do Starego Miasta i Górki Katedralnej, stanowiąc przykład najlepszych tradycji polskiej myśli urbanistycznej i architektonicznej. 24.4.1971 r. niewielki fragment dzielnicy o pow. ok. 50 ha obejmujący osiedla kolejowe "Dyrekcji" i tereny przylegające do al. Piłsudskiego został wpisany do rejestru zabytków pod nr. A/138.