Jeleśnia

 wieś  Dodaj kategorię

Jeleśnia – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Jeleśnia.

Pierwsze pisane wzmianki o Jeleśni pochodzą z XVI wieku, jednak historia regionu sięga setki lat wstecz. Jeleśnia, leżąc w Kotlinie Żywieckiej, stanowiła własność panów żywieckich. Cała Żywiecczyzna należała od najdawniejszych czasów historycznych do kasztelanii oświęcimskiej i do dzielnicy krakowskiej.

Przełom XIV i XV wieku to okres, który charakteryzował się osłabieniem władzy królewskiej, a wzrostem wpływów możnych. Trwały ciągłe spory, które rozstrzygano przy użyciu siły. Dochodziło do zbrojnych starć i najazdów, grasowały zbrojne drużyny panów małopolskich, bandy rabusiów. Gdy zamieszki przybrały na sile, król Kazimierz IV Jagiellończyk wykupił po długich pertraktacjach w 1457 roku Księstwo Oświęcimskie, przyłączył je do województwa krakowskiego i później oddał je Piotrowi Komorowskiemu. Odtąd aż do XVII wieku tereny te pozostały we władaniu magnackiej rodziny Komorowskich. Po śmierci jednego z Komorowskich, Żywiecczyzna podzielona została na trzy "państwa": suskie, ślemieńskie i żywiecko-łodygowickie, którego centrum stanowił Żywiec. Jeleśnia weszła w skład państwa żywieckiego.

Wielka fortuna Komorowskich, zaczęła się rozpadać. Mikołaj Komorowski oddał w 1624 roku dobra żywieckie w zastaw królowej Konstancji, żonie Zygmunta III Wazy. Tymczasem dobra suskie i ślemieńskie, w wyniku zawartego małżeństwa weszły w posagu do rodziny Wielopolskich, która w roku 1676 wykupiła od egzekutorów testamentu Jana Kazimierza również dobra żywieckie, i stała się w ten sposób właścicielem dawnych posiadłości Komorowskich. W rękach tej rodziny znajdowały się ona aż do początku XIX wieku. W roku 1772 Żywiecczyzna znalazła się pod zaborem austriackim, a w roku 1838 nabyli ją Habsburgowie, którzy posiadali ją do 1945 roku.

Przewodnik turystyczny z 1914 tak opisał miejscowość: Wieś o 3000 m[ieszkańców], ważna stacya turystyczna dla turystów, dążących na Pilsko i Babią Górę. Biegnie stąd gościniec do Polhory na Węgrzech przez przełęcz Na Hlinie; wózek można dostać w gospodzie Witeka. Restauracye (gdzie można też przenocować) Kubicy koło dworca i Witeka koło kościoła, nadto kilka szynków żydowskich. Na okoliczne góry ścieżki znaczone; ruch turystyczny i narciarski bardzo duży, przeważnie niemiecki...