Sporysz (Żywiec)

 osiedle/dzielnica (jednostka administracyjna)  Dodaj kategorię

Sporysz- południowa dzielnica Żywca, położona po obu brzegach rzeki Koszarawa. Graniczy z dzielnicami Zabłocie, Śródmieście, Kocurów-Koleby oraz miejscowościami: Wieprz, Świnna i Trzebinia. Znajduje się tu kościół parafialny pw. Chrystusa Króla oraz stacja kolejowa Żywiec-Sporysz. W Sporyszu działa fabryka śrub "Śrubena". Rozpoczyna się tu szlak prowadzący na górę Grojec, u którego podnóża usytuowany jest żywiecki amfiteatr, znajduje się tutaj również Rezerwat przyrody Grapa. Przez dzielnicę biegnie droga wojewódzka nr 946 prowadząca do przejścia granicznego ze Słowacją w Korbielowie.

Wieś Sporysz, typowo rolnicza, powstała w XIV wieku. Jej charakter zmienił się w XIX wieku wraz z rozwojem przemysłu. Na terenie wsi powstały kuźnie, walcownia i cynkownia blachy, która została przekształcona w 1900 roku w Żywiecką Fabrykę Śrub. Sporysz był ulubionym miejscem na niedzielne i świąteczne wypady za miasto dla mieszkańców Żywca, polecano wycieczki po zakładach przemysłowych oraz wyjścia na Grojec. Wieś była siedzibą gminy od 1867 (do 1933 roku jednowioskowej). W 1934 roku do gminy Sporysz należały wsie: Czernichów, Isep, Moszczanica, Międzybrodzie Żywieckie, Oczków, Pewel Mała, Przyłęków, Sporysz, Świnna, Trzebinia i Zadziele. 18 stycznia 1950 roku Sporysz razem z Ispem, Zabłociem, Pawlusiem i Kocurowem został przyłączony do Żywca.