Huis Sint-Jan (Damme)

 beschermd gebouw, 16e eeuwse constructie, gildehuis

 Een foto toevoegen

Het huis "Sint-Jan" wordt, net als het *huis "De Grote Sterre" (nr. 3) gevormd door twee laatmiddeleeuwse handelspanden die op een onbekend ogenblik worden samengevoegd. De huidige benaming "Sint-Jan" verwijst naar de wijnstad Saint-Jean-d'Angély in de Franse Bordeauxstreek, in de middeleeuwen ooit een belangrijke handelspartner van Damme, wanneer de stad het wijnstapelrecht bezit. Dit doet vermoeden dat het huis in het bezit is geweest van de wijngilde van Saint-Jean-d'Angély.
Het linkerhuis wordt gebouwd omstreeks het midden van de 15de eeuw (ca. 1440) en wordt kort erna bewoond door Eustachius Wyts, grafelijke baljuw van Damme. Naar verluidt wordt in zijn woning op 3 juli 1468 door Richard Beauchamps, bisschop van Salisbury, het huwelijk ingezegend van de Bourgondische hertog Karel de Stoute met Margareta van York, zus van de Engelse koning Edward IV. Na de plechtigheid vertrekt het vorstelijk paar in praalstoet van Damme naar Brugge, waar gedurende een week indrukwekkende feesten worden georganiseerd, thans nog steeds onderwerp van de vijfjaarlijkse z.g. Gouden Boomstoet in Brugge. Deze plechtigheid vond plaats in het huis "Sint-Jan" omdat het stadhuis van Damme op dat ogenblik nog in de steigers staat (cf. Markt). Weergave van diephuizen op de kaarten van Marcus Gerards (1562) en A. Sanderus (1641-1644). In de 19de eeuw in eigendom van Jacobus Blauwet, die ervoor zijn kolenhandel heeft in het "Uilenkot" (cf. Slekstraat nr. 18) ; deze wordt door de burgemeester van Damme Jacobus Dombrecht ervan overtuigd een meer geschikte locatie te zoeken voor zijn handelszaak, waarna hij in 1864-1865 een herberg laat optrekken langsheen de Damse Vaart (cf. Damse Vaart-Zuid nr. 12).

Het rechterhuis dateert uit de 16de eeuw, maar kent in de 18de en 19de eeuw aanpassingen aan zowel ex- als interieur. Het bijgebouw aan de oostzijde, op de hoek met de Corneliestraat, dateert van later, vermoedelijk eind 16de-begin 17de eeuw, ca. 1948 hersteld en voorzien van nieuwe muuropeningen. De toenmalige eigenaar Constant Neuhuys (uit Versailles) richt na de Tweede Wereldoorlog in deze vleugel een "Jacob van Maerlant"-museum in, dat gesloten wordt in 1980. Thans in gebruik als privé-woning.
In 2001 worden aan het huis "Sint-Jan" enkele werken uitgevoerd, o.m. instandhoudingwerken aan de dakgebintes en de draagstructuren. In 2002 wordt o.m. nieuw buitenschrijnwerk naar oorspronkelijk model geplaatst.

id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78685