Poolse militaire begraafplaats (Lommel) | De Tweede Wereldoorlog 1939-1945, beschermd gebouw, 1940s construction (en)

 De Tweede Wereldoorlog 1939-1945, beschermd gebouw, militaire begraafplaats, 1940s construction (en)

Begraafplaats na de Tweede Wereldoorlog aangelegd, met 257 graven van Poolse militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog omgekomen zijn. Het merendeel behoorde tot de Eerste Poolse Pantserdivisie, die ons land hielp bevrijden. Vermoedelijk een vijfentwintigtal behoorden tot de Poolse squadrons van de Royal Air Force (R.A.F.).

Na de val van Polen in 1939 wisten vele Poolse militairen via Hongarije naar Frankrijk te vluchten. In de periode april – juni 1940 vochten Poolse infanteristen in Noorwegen en Frankrijk. Vervolgens dienden ze uit te wijken naar Groot-Brittannië. Tijdens de Slag om Engeland werden twee Poolse squadrons van de R.A.F. ingezet. Het aantal Poolse squadrons bij de R.A.F. zou tijdens de oorlog gevoelig uitgebreid worden.

Ook andere Poolse militaire eenheden werden op Brits grondgebied opgericht en ingezet, waaronder de Eerste Poolse Pantserdivisie onder leiding van Maczek (opgericht in februari 1942). Tegen eind juli 1944 telde deze eenheid 16.000 man en bijna 400 tanks. Ze werd naar het Europese vasteland overgebracht, waar de geallieerden na de Landing in Normandië (6 juni 1944) vooruitgang boekten. De Eerste Poolse Pantserdivisie werd geïntegreerd in het Tweede Canadese legercorps en bewerkstelligde ondanks zware verliezen een belangrijke overwinning tijdens de Slag bij Falaise. Vervolgens achtervolgde ze de Duitsers langs de kust richting noorden.

Op 6 september 1944 staken de Polen de Belgische grens over. Geholpen door lokale verzetsorganisaties zouden de Polen er in slagen de Duitsers te verdrijven. Tegen de avond van 6 september waren Poperinge en Ieper bevrijd. Een voorhoede trok naar Roeselare, waar ze de Duitser verjoegen. Ondertussen bevrijdden het 24ste regiment Lansiers en het 8ste bataljon Jagers Tielt. Vervolgens was Gent aan de beurt, dat eerst door Britse en later door Poolse eenheden bevrijd werd. Op 14 september veroverde de 10de Pantserbrigade de streek van Sint-Niklaas. Vervolgens stak de Poolse divisie de Nederlandse grens over, waar ze de vijand verjoeg tussen het kanaal van Terneuzen en de monding van de Schelde. Opnieuw op Belgisch grondgebied bereikte ze Merksplas op 30 september. Daarna concentreerden de Poolse eenheden zich op de verdere bevrijding van Nederland en Duitsland.

Het merendeel van de Polen die op Belgisch grondgebied omkwamen, werden na de oorlog geconcentreerd op de enige Poolse militaire begraafplaats, die in 1947 in Lommel werd aangelegd.

Op de begraafplaats staat een beeldhouwwerk van de Poolse kunstenaar Marian Wnuk (1906-1967). Wnuk was een gerespecteerde beeldhouwer, die tijdens de Tweede Wereldoorlog actief was in ondergrondse verzetsorganisaties en gedeporteerd werd. Na de oorlog werd hij onder meer rector aan de Rijkshogeschool voor Beeldende Kunsten in Gdansk, evenals aan de Academie voor Schone Kunsten in Warschau. Hij won verschillende prijzen en richtte enkele prestigieuze monumenten op, die loyaal aan het Sovjetregime waren. Het beeldhouwwerk van Lommel zou van 1959 dateren.

id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80177