ul. Marszałkowska (Warszawa)
Choć najbardziej znana w Polsce warszawska ulica nie zawsze była Marszałkowską, to każda z jej nazw wiązała się z tym samym człowiekiem. To marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński (1683-1766) - jedna z najbardziej zasłużonych dla stolicy postaci. W 1742 roku został przewodniczącym Komisji Brukowej, która postawiła sobie za zadanie uporządkowanie i unowocześnienie miasta. Z inicjatywy Bielińskiego przeprowadzono pomiar stolicy, który stał się potem podstawą do ściągania od właścicieli nieruchomości podatków na brukowanie i odnowienie Warszawy. Usprawnił sądy marszałkowskie, utworzył tabor miejski, zwany Magazynem Karowym (stąd nazwa ulicy Karowej), zaś przy ulicy Królewskiej wybudował pałac, a wokół niego założył jurydykę Bielino.
Głównym jej traktem stała się nazwana od jego nazwiska ulica Bielińska, na którą mówiło się też Otwocka, jako że u zbiegu z Królewską powstała karczma zwana Otwockiem. Bielińska sięgała początkowo tylko dzisiejszej ulicy Świętokrzyskiej. Z czasem przedłużano ją coraz bardziej, w 1761 roku wybrukowano, aż w 1766 roku już jako Marszałkowska (od urzędu marszałka Bielińskiego) doszła w okolice obecnej Wilczej. Nazwa ta jest pozostałością znajdującej się tu dawniej miejscowości Wilcze, własności rodziny Wilków, którzy od końca XV wieku sprawowali urząd wójtów warszawskich.
Franciszek Bieliński włączył Wilcze do swojej jurydyki. Jej centralnym miejscem był plac Zielony. Jego nazwę, podobnie jak nazwę biegnącej po zachodniej stronie Marszałkowskiej ulicy Zielnej należy wiązać z zielenią licznych wtedy ogrodów, które tu zakładano. Dziś placu Zielonego próżno szukać na tyłach Marszałkowskiej - od 1921 roku patronuje mu generał Jan Henryk Dąbrowski. Jego nazwisko może być symbolem małej rewolucji nazewniczej, która dokonała się wtedy na ulicach Warszawy. Ale nie generał Dąbrowski stał na jej czele, raczej Napoleon, którego pojawienie się w miejscu placu Wareckiego (dziś Powstańców Warszawy) wywołało najwięcej kontrowersji. Lewicowy "Robotnik", którego redakcja mieściła się na przemianowanym placu, ówczesne zmiany nazewnicze określił dosadnie - "maniactwem". Plac Warecki był bowiem nazwą historyczną i podobnie jak biegnąca od niego ulica Warecka odnosił się do tytułu mieszkającego tu starosty wareckiego, ojca Kazimierza Pułaskiego.
Redakcji chodziło też zapewne o zastąpienie al.Szucha - Stefanem Batorym i placu Teatralnego - placem Konstytucji (świeżo uchwalonej w marcu 1921 roku). Jednak te nazwy się nie przyjęły. Na dłużej została jeszcze tylko ulica bohatera bitwy pod Radzyminem w sierpniu 1920 roku - księdza Ignacego Skorupki, który wyrugował przecznicę Marszałkowskiej - Sadową. Ta z kolei nawiązywała do rosnących tu w XVIII wieku sadów, tak zdrowych i hożych, że dały nazwę innej ulicy - Hożej. W czasach, gdy Hoża przecinała sady, a dokładnie w 1770 roku Komisja Brukowa marszałka Bielińskiego po raz pierwszy w dziejach miasta zabrała się za porządkowanie nazewnictwa. Powstała wówczas m.in. nazwa biegnącej prostopadle do Marszałkowskiej i Zielnej - Próżnej. Miała się ona odnosić do niezabudowanych jeszcze wtedy terenów, przez które biegła.
Głównym jej traktem stała się nazwana od jego nazwiska ulica Bielińska, na którą mówiło się też Otwocka, jako że u zbiegu z Królewską powstała karczma zwana Otwockiem. Bielińska sięgała początkowo tylko dzisiejszej ulicy Świętokrzyskiej. Z czasem przedłużano ją coraz bardziej, w 1761 roku wybrukowano, aż w 1766 roku już jako Marszałkowska (od urzędu marszałka Bielińskiego) doszła w okolice obecnej Wilczej. Nazwa ta jest pozostałością znajdującej się tu dawniej miejscowości Wilcze, własności rodziny Wilków, którzy od końca XV wieku sprawowali urząd wójtów warszawskich.
Franciszek Bieliński włączył Wilcze do swojej jurydyki. Jej centralnym miejscem był plac Zielony. Jego nazwę, podobnie jak nazwę biegnącej po zachodniej stronie Marszałkowskiej ulicy Zielnej należy wiązać z zielenią licznych wtedy ogrodów, które tu zakładano. Dziś placu Zielonego próżno szukać na tyłach Marszałkowskiej - od 1921 roku patronuje mu generał Jan Henryk Dąbrowski. Jego nazwisko może być symbolem małej rewolucji nazewniczej, która dokonała się wtedy na ulicach Warszawy. Ale nie generał Dąbrowski stał na jej czele, raczej Napoleon, którego pojawienie się w miejscu placu Wareckiego (dziś Powstańców Warszawy) wywołało najwięcej kontrowersji. Lewicowy "Robotnik", którego redakcja mieściła się na przemianowanym placu, ówczesne zmiany nazewnicze określił dosadnie - "maniactwem". Plac Warecki był bowiem nazwą historyczną i podobnie jak biegnąca od niego ulica Warecka odnosił się do tytułu mieszkającego tu starosty wareckiego, ojca Kazimierza Pułaskiego.
Redakcji chodziło też zapewne o zastąpienie al.Szucha - Stefanem Batorym i placu Teatralnego - placem Konstytucji (świeżo uchwalonej w marcu 1921 roku). Jednak te nazwy się nie przyjęły. Na dłużej została jeszcze tylko ulica bohatera bitwy pod Radzyminem w sierpniu 1920 roku - księdza Ignacego Skorupki, który wyrugował przecznicę Marszałkowskiej - Sadową. Ta z kolei nawiązywała do rosnących tu w XVIII wieku sadów, tak zdrowych i hożych, że dały nazwę innej ulicy - Hożej. W czasach, gdy Hoża przecinała sady, a dokładnie w 1770 roku Komisja Brukowa marszałka Bielińskiego po raz pierwszy w dziejach miasta zabrała się za porządkowanie nazewnictwa. Powstała wówczas m.in. nazwa biegnącej prostopadle do Marszałkowskiej i Zielnej - Próżnej. Miała się ona odnosić do niezabudowanych jeszcze wtedy terenów, przez które biegła.
ul. Marszałkowska, related objects
Wikipedia article: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ulica_Marszałkowska_w_Warszawie
Nearby cities:
Coordinates: 52°13'40"N 21°0'45"E
- Teren kościóła św. Piotra i Pawła 0.4 km
- MDM 0.7 km
- Plac Konstytucji 0.7 km
- Osiedle Na Trakcie 0.7 km
- Osiedle Koszyki 0.7 km
- Śródmieście Południowe 0.7 km
- Politechnika Warszawska 0.8 km
- Śródmieście 0.9 km
- Filtry wg MSI 1.6 km
- Ochota 3.4 km
- ul. Krakowskie Przedmieście 1.6 km
- ul. Kępna 3 km
- ul. Dzika 3.4 km
- ul. Obozowa 4.6 km
- ul. Kompasowa 4.9 km
- ul. Bociania 8.9 km
- ul. Taneczna 9 km
- al. Komisji Edukacji Narodowej 9 km
- ul. Braci Wagów 10 km
- ul. Przy Bażantarni 11 km