Steenkoolmijn van Zwartberg: Zuiderwijk (Genk)

 wijk, buurt(combinatie), alleen de omtrekgrens tekenen

De Zuiderwijk werd opgericht als een tweede mijncité bij de steenkoolmijn van Zwartberg vanaf het interbellum. Het merendeel van de wijk werd echter gebouwd vlak na de Tweede Wereldoorlog binnen de context van de kolenslag.

De ‘Société Anonyme pour l’exploitation de la concession charbonnière des Liégeois en Campine’ was sinds 1906 actief. Naar Luikse standaard werd de uitbouw van de huisvesting voor het mijnpersoneel meteen uitbesteed aan een vennootschap, de zogenaamde ‘Les Liégeois à Ghenck’, die omstreeks 1919 omgevormd werd tot een Maatschappij voor Goedkope Woningen. Tussen 1910 en 1951 werd er quasi continu huisvesting gerealiseerd, waarbij het hoogtepunt in de bouwactiviteit zich situeerde na 1945 in de Zuiderwijk. Omstreeks 1957 had de mijn van Zwartberg in totaal zo’n 1230 woningen ter beschikking, waarvan ongeveer de helft gebouwd was op eigen kosten en de andere helft op kosten van de maatschappij.

De wijken zijn hiërarchisch opgevat. Zo werden de villa’s voor directie, ingenieurs en hoger kaderpersoneel van de mijn reeds aangevat voor de Eerste Wereldoorlog ten zuiden van het mijnterrein langs de Marcel Habetslaan. De bouw van deze woningen kwam gefaseerd tot stand tot midden jaren vijftig. De huisvesting voor arbeiders was in eerste instantie gesitueerd in As omstreeks 1910. Pas iets later werd de Noorderwijk uitgebouwd in het verlengde van de Marcel Habetslaan, meer bepaald ten noorden ervan rondom de Torenlaan die zowel arbeiders- als bediendewoningen omvatte, die gescheiden van elkaar waren ingeplant. De voornaamste bouwfases van deze tuinwijk vonden tijdens het interbellum plaats. Ook tijdens het interbellum werd het noordoostelijk deel van de Zuiderwijk gerealiseerd, die een volledige arbeiderswijk zou vormen. Het karakter van deze tuinwijk vertoont een duidelijk verschil ten opzichte van de overige straten van de Zuiderwijk die pas ten tijde van de kolenslag of later werden opgericht.

id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/122202