Rój

 osiedle/dzielnica (jednostka administracyjna), województwo

Rój - Jedna z dzielnic Żor położona w południowo-zachodniej części miasta, o największej liczbie ludności (ok. 4500 mieszkańców) z wszystkich okręgów (nie wliczając osiedli).

Rój leży w centralno-zachodniej części Rybnickiego Okręgu Węglowego, w obrębie Płaskowyżu Rybnickiego pomiędzy dorzeczem Odry i Wisły. Rzeźba terenu jest dosyć urozmaicona, krajobraz składa się z niewielkich dolin i pagórków. Rój otoczony jest dużą ilością lasów. Pochodzenie nazwy miejscowości Rój Chcąc poznać historie Roju musimy cofnąć się do średniowiecza W połowie XIII stulecia nad rzeką Rudą, w późniejszych czasach Rudach, osiedlili się cystersi. Przywędrowali tu z Jędrzejowa. Pobudowali nie tylko klasztory, ale również kuźnie , walcownie blachy, szkołę itd. Nie ograniczali się tylko do tego rejonu. W pobliżu dzisiejszych Boguszowic założyli małą osadę, którą nazwali Paradis, co po francusku oznaczało ogród albo raj. Nazwę Paradis po raz pierwszy spotykamy w księdze uposażenia biskupów wrocławskich z r. 1305. W najstarszych dokumentach żorskich występuje ona w spolszczonej formie Ray. Pisownie taką spotykamy jeszcze w dokumentach z 1654 i 1679 roku, ale już w następnym stuleciu miejscowa ludność wymawiają ja Roj, co też niebawem przeszło w Rój. W połowie XVIII wieku na polecenie władz pruskich, Rój zafundował sobie pieczęć wiejską. Podobnie postąpiły i inne miejscowości śląskie. Owe pieczęcie ludności zwała wtedy „ sekretami gromadzkimi’. W jej polu nie umieszczono wówczas godła państwowego. Zebranie wiejskie, czyli tzw. Gromada obierała sobie natomiast jakiś wizerunek, który najczęściej nawiązywał do nazwy miejscowości, zajęcia jej mieszkańców lub też np. topografii. Rozwiązanie takie było bardzo praktyczne, bo niepiśmienni włościanie po odcisku sekretu z łatwością rozpoznawali wystawcę dokumentu. Obmyślając swój znak ( herb) mieszkańcy Roja przekonani byli, że nazwa ich osady ma związek z pszczelim rojem. Nie zastanawiając się długo obrano za swój znak- herb XVIII- wieczny: słomiany ul i unoszące się wokół niego pszczoły. Tak utrwalono błędne przekonanie o pochodzeniu nazwy wsi. Pierwsze wzmianki o Roju pochodzą z trzynastowiecznych dokumentów. Pierwotnie był związany z Księstwem Raciborskim ,następnie przez krótki okres czasu z Księstwem Opolskim. Od 1500 r. Rój należał do rodziny Głogowskich z Głogowa ,a potem od 1511 r. Do von Widonów, a następnie od 1679 r. Do Kaminskich .W XVIII wieku właścicielem tejże miejscowości został Hrabia węgierski, od którego nabył ją rząd pruski .Rój należał wówczas do rybnickiego państwa stanowego.

Na rozparcelowanych wXIX w. gruntach dworskich powstała część wsi nazwana nowym Rajem. Mimo pięknej nazwy wieś w tym wieku nie miał dobrej sławy ,z powodu grasującej tu około 1840 r. „bandy’’, która dobrała się nawet do rybnickiej kasy miejskiej wyłamawszy 14 zamków. Mówiono więc, jak pisze kronikarz Idziowski, „Przez Rój trzeba jechać galopem ,żeby koniom podków nie pokradli’’ .Jeszcze przez wiele lat pojawiały się owe problemy związane z grabieżami i bijatykami .Przyczyn tych problemów należało szukać jednak nie w samych ludziach , a w miejscu położenia wsi i panującej w niej biedoty . Sytuacja ta uległa poprawie po uruchomieniu kopalni Jankowice w 1916 r.