Windmolen (Elene)

 windmolen, beschermd gebouw, 1760s construction (en)

18de-eeuwse stenen koren- en oliemolen van het type bovenkruier (grondzeiler), oorspronkelijk met houten pestelroeden in gietijzeren askop.

In 1762 verleende de Oostenrijkse keizerin Maria-Theresia een octrooi aan Pieter Emanuel Joseph d’Hane voor de oprichting van deze molen en de daaropvolgende eeuwen bleef de molen in het bezit van de Gentse familie D’Hane de Steenhuyze en erfgenamen. Tussen 1882 en 1886 werd het gaande werk hersteld (cf. datum op sterrewiel) en bouwde men het nog bestaande kruiwerk op ijzeren ballen onder de zetel. Hiervoor werd ook het bovenste deel van het metselwerk van de romp hermetst. Na beschadiging tijdens de Eerste Wereldoorlog, werd nog een poging gedaan tot herstel maar in 1923 werd deze reparatie stop gezet en de molen werd niet langer in werking gesteld. Vanaf de jaren tachtig zijn er plannen voor herstel en restauratie (o.a. van architect Pascal Mariman uit 1987 en van architect Thierry Ferfers uit 2014-2015).

Typerend voor de molen is het unieke kruiwerk op ijzeren ballen (zetelkruier) en het op de bovenverdieping bewaarde houten binnenwerk (met onder meer nog lantaarns met spillen voor overbrenging). Ook bleven drie paar maalstenen bewaard.
id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/9709