مسجد صاحب الامر یا مسجد شاه طهماسب (تبریز)
Iran /
Azarbayejan-e Sharqi /
Tabriz /
تبریز /
دارائی 2
World
/ Iran
/ Azarbayejan-e Sharqi
/ Tabriz
, 1 کیلومتر از مرکز (تبريز)
جهان / ایران / استان آذربایجان شرقی
بنای یادبود, مسجد, مکان دیدنی, historic landmark (en)
شاه تهماسب (اول) صفوي در آغاز سلطنت خود دستور ساخت اين مسجد را در شرق ميدان صاحب آباد در مركز شهر قديم تبريز، در كنار مهران رود داد. اين بناي تاريخي يك گنبد و دو مناره بلند داشت. در سال 1045 ه.ق به دستور سلطان مراد چهارم عثماني تخريب شد.
كاتپ چلبي در كتاب جهان نما در جايي كه از تبريز صحبت مي كند نوشته: «در قسمت شرقي ميدان صاحب آباد متصل به جامع سلطان حسن، مسجد مزين ديگري وجود داشت كه چون بنايش از شاه تهماسب بود عساكر (لشكرها) عثماني جا به جا خرابش كردند.»
از مسجد دوره شاه طهماسب تنها دو طاق مرمري نقش دار در ورودي هاي دهليز و اندرون بقعه باقي مانده است. حجاري هاي آن نقوش گل و بونه، اسليمي و خطائي از تزيينات معماري بنا است. سنگ نبشته مرمريني در كنار يكي از طاق ها نصب شده است. در بالاي طاق ديگر سوره «جن» به خط علاالدين خوشنويس مشهور دوره شاه تهماسب نگارش شده است.
اين مسجد پس از عقب نشيني عثماني در زمان شاه سلطان حسين صفوي توسط وزير آذربايجان ميرزا محمد ابراهيم دوباره بازسازي شد.
زلزله سال 1193 ه.ق كه شهر تبريز را با خاك يكسان كرد به مسجد شاه تهماسب نيز به شدت آسيب زد.
در سال 1266 ه.ق ميرزا علي اكبرخان، مترجم كنسولگري روس كه مرد ثروتمندي بود، به آيينه بندي قسمتي از بقعه و دهليز و تعميرات آن دست زد و صحن و مدرسه اكبريه را احداث كرد اين مدرسه و صحن بعدها به صاحب الامر مشهور شدند.
با توجه به ارزش مذهبي و تاريخي اين بنا و با توجه به تعداد نسخه هاي خطي و قرآن هاي شهر تبريز اين موزه در سال 1380 به موزه خط و كتابت تبريز تبديل شد. موزه داراي يك سالن اصلي است كه به وسيله راهرو به در ورودي وصل مي شود. درآن مجموعه نفيسي از نسخ خطي قرآن متعلق به ادوار مختلف تاريخ و قطعات زيبايي از آثار خوشنويسان ايران به نمايش گذاشته شده است.
علاوه بر اين نسخ خطي، انواع قلمدان هاي مقوايي با تذهيب و نقوش مينياتوري و روكش لاكي انواع پلاك هاي فلزي منقوش به ادعيه و اوراد و كشكول مزين به آيات كلام الله و آثار تصاوير بزرگان در اين موزه به نمايش در آمده اند.
موزه خط و كتابت صاحب الامر نسخه هاي بسيار نفيس از قرآن هايي منسوب به خطوط ائمه و امامزادگان و خوشنويسان را دارد كه يكي از نفيس ترين قطعات آن صفحه اي از قرآن كريم منسوب به دستخط مبارك حضرت رضا(ع) روي تكه اي از پوست آهو است.
در كنار اين نسخ گرانقدر آثاري از خوشنويسان بزرگ تبريزي چون ملاعباد الباقي تبريزي استاد خط ثلث ميرزا شيخ تبريزي، ميرزا احمد تبريزي، ميرزا طاهر خوشنويس، حاج ميرزا حسن هريسي از اساتيد خط نسخ و بالاخره آثاري به خط ميرعلي تبريزي پديد آورنده خط نستعليق و پسرش ميرعبدالله تبريزي در اين موزه قرار دارد.
در موزه خط و كتابت تبريز همچنين اشيا و كتاب هاي مربوط به ساير اديان در معرض بازديد قرار گرفته كه مي توان به يك جلد كتاب عهده عتيق متعلق به يهوديان نام برد. موزه قرآن و كتابت تبريز در ميدان صاحب‌الامر جنب مسجد صاحب‌الامر واقع شده است
كاتپ چلبي در كتاب جهان نما در جايي كه از تبريز صحبت مي كند نوشته: «در قسمت شرقي ميدان صاحب آباد متصل به جامع سلطان حسن، مسجد مزين ديگري وجود داشت كه چون بنايش از شاه تهماسب بود عساكر (لشكرها) عثماني جا به جا خرابش كردند.»
از مسجد دوره شاه طهماسب تنها دو طاق مرمري نقش دار در ورودي هاي دهليز و اندرون بقعه باقي مانده است. حجاري هاي آن نقوش گل و بونه، اسليمي و خطائي از تزيينات معماري بنا است. سنگ نبشته مرمريني در كنار يكي از طاق ها نصب شده است. در بالاي طاق ديگر سوره «جن» به خط علاالدين خوشنويس مشهور دوره شاه تهماسب نگارش شده است.
اين مسجد پس از عقب نشيني عثماني در زمان شاه سلطان حسين صفوي توسط وزير آذربايجان ميرزا محمد ابراهيم دوباره بازسازي شد.
زلزله سال 1193 ه.ق كه شهر تبريز را با خاك يكسان كرد به مسجد شاه تهماسب نيز به شدت آسيب زد.
در سال 1266 ه.ق ميرزا علي اكبرخان، مترجم كنسولگري روس كه مرد ثروتمندي بود، به آيينه بندي قسمتي از بقعه و دهليز و تعميرات آن دست زد و صحن و مدرسه اكبريه را احداث كرد اين مدرسه و صحن بعدها به صاحب الامر مشهور شدند.
با توجه به ارزش مذهبي و تاريخي اين بنا و با توجه به تعداد نسخه هاي خطي و قرآن هاي شهر تبريز اين موزه در سال 1380 به موزه خط و كتابت تبريز تبديل شد. موزه داراي يك سالن اصلي است كه به وسيله راهرو به در ورودي وصل مي شود. درآن مجموعه نفيسي از نسخ خطي قرآن متعلق به ادوار مختلف تاريخ و قطعات زيبايي از آثار خوشنويسان ايران به نمايش گذاشته شده است.
علاوه بر اين نسخ خطي، انواع قلمدان هاي مقوايي با تذهيب و نقوش مينياتوري و روكش لاكي انواع پلاك هاي فلزي منقوش به ادعيه و اوراد و كشكول مزين به آيات كلام الله و آثار تصاوير بزرگان در اين موزه به نمايش در آمده اند.
موزه خط و كتابت صاحب الامر نسخه هاي بسيار نفيس از قرآن هايي منسوب به خطوط ائمه و امامزادگان و خوشنويسان را دارد كه يكي از نفيس ترين قطعات آن صفحه اي از قرآن كريم منسوب به دستخط مبارك حضرت رضا(ع) روي تكه اي از پوست آهو است.
در كنار اين نسخ گرانقدر آثاري از خوشنويسان بزرگ تبريزي چون ملاعباد الباقي تبريزي استاد خط ثلث ميرزا شيخ تبريزي، ميرزا احمد تبريزي، ميرزا طاهر خوشنويس، حاج ميرزا حسن هريسي از اساتيد خط نسخ و بالاخره آثاري به خط ميرعلي تبريزي پديد آورنده خط نستعليق و پسرش ميرعبدالله تبريزي در اين موزه قرار دارد.
در موزه خط و كتابت تبريز همچنين اشيا و كتاب هاي مربوط به ساير اديان در معرض بازديد قرار گرفته كه مي توان به يك جلد كتاب عهده عتيق متعلق به يهوديان نام برد. موزه قرآن و كتابت تبريز در ميدان صاحب‌الامر جنب مسجد صاحب‌الامر واقع شده است
شهرهای نزدیک:
38°5'3"N 46°17'44"E
:مختصات
- اشکال عجیب و زیبای تپه های نوک تیز ، دره ی زینجناب 26 کیلومتر
- کوه آتشفشانی سهند 48 کیلومتر
- دشت قره باغ 117 کیلومتر
- پناهگاه حیات وحش تالاب کانی برازان 128 کیلومتر
- منطقه حفاظت شده تالاب سد نوروزلو 133 کیلومتر
- کوههای رنگین کمان مریخی - زنجان 134 کیلومتر
- کوه چین پرده 158 کیلومتر
- آثار طبیعی ملی, سر مرغ 160 کیلومتر
- غار سهولان 161 کیلومتر
- دره های زیبای سنگر 166 کیلومتر
- صاحب الامر 0.2 کیلومتر
- محله شتربان 0.2 کیلومتر
- بازاربزرگ مشروطه(غرب بازارتبریز) شرکت عمران وتوسعه آذربایجان 0.5 کیلومتر
- منطقه شهر قدیم تبریز 0.6 کیلومتر
- محله اميرخيز 1.6 کیلومتر
- محله ویجویه 1.6 کیلومتر
- کارخانه کبریت سازی توكلي يا 29 بهمن 1.8 کیلومتر
- میدان منجم(5 مرداد 1.9 کیلومتر
- پارك سربازان كمنام 2.2 کیلومتر
- چوست دوزان 2.3 کیلومتر