Szczeciński Park Krajobrazowy Puszcza Bukowa / Wzgórza Bukowe

 Natura 2000 (en), park krajobrazowy, tereny zielone

Wzgórza Bukowe - pl.wikipedia.org/wiki/Wzg%C3%B3rza_Bukowe
Natura 2000 - Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk
Data pierwszego utworzenia: 1981-11-04

Walory kulturowe: www.pkddo.hg.pl/szpk/szpk_walkul.html
Mapa: natura2000.mos.gov.pl/natura2000/dane/mapy/PLH320020_1....
Inne: www.wielgowo.pl/bukowa/bukowa.htm


* Położenie centralnego punktu obszaru:
- długość geograficzna E 14 41 48, szerokość geograficzna: N 53 18 12
* Powierzchnia (ha):11 651,1
* Wysokość (m n.p.m.):
- minimalna 25, maksymalna 149, średnia 122

natura2000.mos.gov.pl/natura2000/dane/pdf/pl/PLH320020_...

OPIS OBSZARU
Jest to kompleks leśny, rozciągający się wzdłuż południowo-wschodnich dzielnic Szczecina, pokrywający pasmo morenowych wzgórz (do 149 m n.p.m.). Cały teren cechuje się bardzo zróżnicowaną rzeźbą terenu, wzgórza pocięte są dolinami i wąwozami, wiele bezodpływowych zagłębień wypełnionych jest jeziorami i torfowiskami mszarnymi. Wzgórza stanowią lokalny dział wodny; wody odprowadzane są licznymi strumieniami na zewnątrz obszaru. Lasy to głównie buczyny żyzne i kwaśne, mniejszy udział mają łęgi jesionowo-olszowe i jesionowe, kwaśne dąbrowy oraz olsy, jeszcze mniejsze powierzchnie zajmują brzeziny bagienne, lasy mieszane z sosną i bory sosnowe. Ze względu na bogatą rzeźbę terenu, żyzność siedlisk i długie tradycje ochrony obiektu - lasy mają naturalny charakter. Zdecydowanie mniejszą rolę od siedlisk leśnych odgrywają w miejscowym krajobrazie tereny rolne (pola uprawne, użytki zielone i sady).

WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE
Puszcza Bukowa jest wyjątkowym w skali ponadregionalnej obiektem przyrodniczym przede wszystkim ze względu na ogromną powierzchnię bardzo zróżnicowanych lasów bukowych. Występuje tu cała gama zbiorowisk leśnych z dominacją buka w drzewostanie, od różnych postaci kwaśnych buczyn i fitocenoz z roślinnością typową dla kwaśnych lasów bukowo-dębowych, poprzez uboższe warianty buczyny niżowej z masowo występującą kostrzewą leśną Festuca altissima, żyzne buczyny z pełnym zestawem masowo występujących gatunków charakterystycznych dla niżowych siedlisk tego typu, po bogate florystycznie buczyny źródliskowe i zbiorowiska o charakterze grądowym. Lasy bukowe poprzecinane są dolinami z lasami łęgowymi. Obok łęgów jesionowo-olszowych, występują tu łęgi jesionowe z unikatową florą o charakterze podgórskim (m.in. występuje tu turzyca zgrzebłowata Carex strigosa na jedynym na polskim niżu, ale bardzo obfitym stanowisku). Na skłonach wzniesień występują kwaśne lasy dębowe, w obniżeniach bagienne olsy i brzeziny. Należy również podkreślić duże zróżnicowanie siedlisk nieleśnych w obrębie ostoi (naturalne zbiorniki eutroficzne i dystroficzne, mszary, murawy napiaskowe i kserotermiczne, ekstensywnie użytkowane łąki świeże i wilgotne oraz ciepłolubne zarośla).

Flora ostoi liczy ok. 1000 gatunków roślin naczyniowych, z czego 99 gatunków to rośliny chronione, zagrożone w skali krajowej lub regionalnej. Stwierdzono tu również występowanie 166 gatunków kręgowców objętych ochroną prawną, wśród nich są również rzadkie i zagrożone taksony. Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków.

----------
rop.mos.gov.pl
Park obejmuje swymi granicami malownicze, porośnięte lasem pasmo wzgórz morenowych pod Szczecinem i chroni zwarty, niezwykle cenny fragment Puszczy Bukowej.

Krajobraz Parku jest bardzo urozmaicony. Pas polodowcowych wzgórz morenowych zwanych Bukowymi, z najwyższym wzniesieniem - Bukowcem (149 m n.p.m.) wyraźnie odcina się od otaczających je nizin. Wzgórza poprzecinane są licznymi wąwozami, a specyficzna "łuskowa" budowa geologiczna sprawia, iż występuje tutaj bardzo ciekawy układ hydrograficzny w postaci licznych źródeł, wycieków wodnych, zanikających strumieni i jezior powstałych w zagłębieniach bezodpływowych. W Parku jest 13 jezior, z których największe to jezioro Binowskie (52,4 ha). Szczególną atrakcją turystyczną jest niezwykle malownicze, sztuczne jezioro Szmaragdowe powstałe na miejscu dawnej kopalin wapieni, charakteryzujące się specyficznym kolorem wody.

Dominującym zespołem leśnym na terenie Parku jest bardzo dobrze wykształcona buczyna pomorska z bukiem w drzewostanie i rzadko występującymi gdzie indziej roślinami - perłówką jednokwiatową i kostrzewą leśną. Na stromych zboczach, gdzie siedliska są uboższe, występuje buczyna kwaśna, a w dolinach i strumieniach łęgi olszowo-jesionowe i jesionowe łęgi podgórskie. W zagłębieniach z wysokim poziomem wód rosną olsy i łozowiska.

Na terenie Parku rozpoznano ponad 1000 gatunków roślin, z których większość jest charakterystyczna dla flory Pomorza Zachodniego. Wśród nich 28 gatunków podlega ochronie np. storczyk błotny, storczyk kukawka, wiciokrzew pomorski, rosiczka okrągłolistna, widłaki. Dużą atrakcją przyrodniczą jest również ogród dendrologiczny w Glinnej z bogatą kolekcją drzew egzotycznych.

Lasy Parku są ostoją dla wielu gatunków zwierząt . Żyją tu duże ssaki - dziki, lisy, jelenie, sarny, a także mniejsze - nietoperze, krety, jeże. Bogata jest awifauna, z licznymi ptakami drapieżnymi, mającymi tu swoje stanowiska lęgowe np. bielik, orlik krzykliwy, kania ruda, błotniak stawowy.

Zabytki kultury na terenie Parku to przede wszystkim historyczne układy zabudowy wiejskiej, cmentarzyska kurhanowe i grodziska. Najcenniejszym zabytkiem jest zespół budynków klasztornych Cystersów w Kołbaczu.