Tadım Mahallesi (Elazığ)

 mahalle  Kategori ekle

 Bir fotoğraf yükle

Elazığ, Tadım Mahallesi. Kharberd (Խարբերդ – Harput - Elazığ) Vilayeti, Mamuret-ül Aziz Vilayeti. Osmanlı İmparatorluğu idari birimlerindendir 600 tarihinde Kıbrıslı Georgios'un eserinde Yunanca Dadima adıyla anılan kalenin bulunduğu Tadım, Ermenice kaynaklarda Tadem adıyla geçer. Yakınında bulunan Tadım Kalesi ise ermenice kaynaklarda Datemaberd’dir (berd ermenice kale). Datem veya Tadem, Antik Çağ’da Küçük Ermenistan prensliklerinden Sophène (Սոֆէնէ Սոֆինի Սոֆինէ, Ծովք, türkçe Gölcük) ve Anzitene (Անզիդինի, Անազէթէ, Հանազէթի, Hanjit, Handzit, Անձիտ, Հանձիթ, հանձին, յանձին) bölgesi’nde bulunur. Ermeni tarihi Dördüncü Hayk (Մեծ Հայքի Չորրորդ Հայք ) veya Dzopk vilayetine karşılıktır.
Kral Drtad 330 yılında ölünce Ermenistan Roma ve Pers Sasanileri arasında 387’de paylaşılır. Topraklar bazen Pers-Sasaniler bazen de Roma Imparatorlukları arasında el değiştirir. Yöreyi kontrol altında tutmak istiyen Romalılar buraya yerleşmek istemediklerinden Imparatorluk Araplar tarafından Mezapotamya’ya göç ettirilen Ermenileri 384 yılıda yerleştirerek Roma Ermenistanı’nı kurar. Daha sonra Romen Diyojen ordusu komutanlarından Maraş doğumlu Varajnuni dinastisinden Ermeni Beyi Satrap Philarète Brachamios buraya yerleşir ve idare etmesi için verir.
Datem adı ‘datastan’ yani ‘eskiden bulundukları yer’ olan Pers’de çok kullanılan ismi, ‘Da tama’ yı hatırlatır. ‘Datima’ ise, Roma Imâratorluğu’na bağl bulunduklarından Yunancalaştırılmış şeklidir. Սբածածին olarak da adlandırıldığını yazmakta. Tadem Köyü, Elazığ Ili’nin merkez ilçesine bağlı olup, şehrin güneyinde ve merkeze 15 km uzaklıkta Ermeni yerleşim yeridir; kadastro kayıtlarında Elazığ Merkez, Yalınız Köyü,Venk Mezrası, Tadım Manastır Kilisesi olarak gözükür. Batısında Tohumlu Köyü (Kumberiç, Kumbariç – Քումպարիշ, Քումպարիչ), doğusunda Kuyulu (Huylu – Խույլու), güneyinde Ballıca (Balace – Պալաճէ), kuzeyinde Tepeköy (Venk mezrası), Yalnız (Yalımöz – Եալըմէօզ), kuzeydoğusunda Sarı Yakup (Սարը Եաղուպ) köyleri bulunur. Köyde 1915 öncesi nüfus 1896 Ermeni (130 protestan, 40 Katolik), 38 Türk. Köy, Osmanlı Imparatorluğu teşviki ile 1895 Hamidiye Alayları kıyımarı ve talanları ile ağır darbe alırken, buradaki Ermenilerin mevcutiyetini noktalayan 1915 kırımlarında Hacı Bego ve oğlu Hafız olmuşlardır. Onlardan boşalan yerlere Alaşgert’den getirilen muhacirler ve Van’dan gelen Kürtler yerleşmişlerdir.