Huyện Kim Bôi

Vietnam / Mien Nui Va Trung Du / Hoa Binh /
 quận, huyện, chỉ vẽ đường viền
Kim Bôi là huyện nằm giữa rìa phía đông của tỉnh Hòa Bình, Việt Nam.

Kim Bôi đã từng có thời gian tên là Lương Thủy - là một huyện miền núi, phần cuối của vùng Tây Bắc (Việt Nam), là đầu nguồn của dòng sông Bôi, một phụ lưu chính của sông Đáy (góp nước cho sông Đáy), thuộc hệ thống sông Hồng. Nơi đây có nguồn suối nước khoáng nóng, rất tốt cho trị liệu y học. Huyện được thành lập ngày 17/4/1959 từ việc tách huyện Lương Sơn.

Huyện Kim Bôi phía Bắc giáp huyện Lương Sơn và huyện Kỳ Sơn. Phía Tây giáp thành phố Hòa Bình và huyện Cao Phong. Phía Nam giáp các huyện Lạc Sơn, Yên Thủy và Lạc Thủy. Phía Đông giáp huyện Lạc Thủy và huyện Lương Sơn, tất cả các huyện thị này đều thuộc tỉnh Hòa Bình. Diện tích tự nhiên của huyện Kim Bôi là 551,0338 km².[1] Huyện có các núi Đồi Thơi cao 1.198 m, Đồi Bù cao 833 m.

Kim Bôi có huyện lỵ là thị trấn Bo, nằm bên bờ sông Bôi, cạnh con đường quốc lộ nối quốc lộ 6 và quốc lộ 21A.

Ngoài thị trấn Bo, huyện còn có 27 xã: Thanh Nông, Hùng Tiến, Bắc Sơn, Bình Sơn, Nật Sơn, Sơn Thủy, Đú Sáng, Tú Sơn, Vĩnh Tiến, Vĩnh Đồng, Đông Bắc, Thượng Tiến, Thượng Bì, Hạ Bì, Trung Bì, Lập Chiệng, Hợp Đồng, Hợp Kim, Kim Sơn, Kim Bình, Kim Bôi, Kim Tiến, Kim Truy, Nam Thượng, Sào Báy, Cuối Hạ, Nuông Dăm, Mị Hòa.

Khi mới thành lập, huyện có 22 xã, rồi tăng lên 27 xã. Năm 1971 lấy thêm 8 xã của huyện Lương Sơn nằm ở phía đông huyện (Thanh Nông, Hợp Thành, Thanh Lương, Cao Thắng, Cao Dương, Hợp Châu, Long Sơn, Tân Thành) và từ đó huyện Kim Bôi tiếp giáp với tỉnh Hà Tây (nay là TP Hà Nội).

Ngày 14/7/2009, Chính phủ ra Nghị quyết 31/NQ-CP điều chỉnh địa giới hành chính của huyện, chuyển các xã Hợp Thanh, Thanh Lương, Cao Thắng, Cao Dương, Hợp Châu, Long Sơn, Tân Thành về huyện Lương Sơn và chuyển thị trấn Thanh Hà và xã Thanh Nông về huyện Lạc Thuỷ. Từ 1/10/2009 huyện Kim Bôi còn 27 xã và thị trấn Bo

Theo điều tra dân số tháng 4/2009, huyện Kim Bôi có 142.079 người[2]

Sau khi chia tách một số xã và thị trấn về các huyện Lương Sơn và Lạc Thủy, toàn huyện Kim Bôi có 114.015 dân (tháng 7/2009)[1], gồm dân tộc Mường, Kinh, Dao và các dân tộc khác.

Ngày trước, giao thông chưa phát triển, Kim Bôi là vùng sâu ít người sinh sống, khai khẩn. Người Mường có câu: "Yêu nhau cho thịt cho xôi/Ghét nhau đưa đến Kim Bôi, Hạ Bì" với hàm ý Kim Bôi là vùng đất khó sinh sống.

Ngày nay, hệ thống giao thông đường bộ phát triển nối Kim Bôi với bên ngoài.

Quốc lộ 21A chạy gần rìa ranh giới với huyện Mỹ Đức (Hà Tây), gần như theo hướng Bắc Nam, từ huyện Lương Sơn sang tới huyện Lạc Thủy.
Đường quốc lộ nối đường 21A với đường 6, cắt ngang địa bàn huyện, theo hướng Tây Bắc Đông Nam, nối đường 21A, tại thị trấn Thanh Hà (xã Thanh Nông) với đường 6 tại địa điểm gần dốc Cun (huyện Cao Phong).
Đường Hồ Chí Minh mới (đoạn Hòa Lạc - Cúc Phương) chạy qua.
Các thành phố lân cận:
Toạ độ:   20°40'7"N   105°32'27"E

Nhận xét

Bài viết này được chỉnh sửa lần cuối 11 năm trước