Τιμισοάρα

 πόλη, δήμος, σχεδίαση μόνο ορίων, district center (en)

Η Τιμισοάρα (Γερμανικά Temeswar, επίσης πρώην Temeschburg ή Temeschwar, Ουγγρικά Temesvár, Γίντις : טעמשוואר, Σερβικά : Темишвар, Τέμισβαρ, Βουλγαρικά του Βανάτου Timišvár, Τουρκικά : Temeşvar, Σλοβακικά Temešvár) είναι πρωτεύουσα της Επαρχίας Τίμις και το βασικό κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο στη δυτική Ρουμανία.
Μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ρουμανίας (η τρίτη πολυπληθέστερη της χώρας με την απογραφή του 2011) με πληθυσμό 319.279 κατοίκους. Η Τιμισοάρα θεωρείται ανεπίσημη πρωτεύουσα της ιστορικής περιοχής του Βανάτου. Η πόλη θα είναι Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021.
Το Δεκέμβριο του 1989 ξεκίνησε στην Τιμισοάρα μια λαϊκή εξέγερση κατά του Κομμουνιστικού καθεστώτος του Νικολάε Τσαουσέσκου. Ο Ούγγρος Καλβινιστής πάστορας Λάζλο Τόκες διατάχθηκε από τη Σεκουριτάτε να απελαθεί και σε αντίδραση αυτού το σπίτι του περικυκλώθηκε από μέλη της εκκλησίας του. Υποστηρικτές του, μεταξύ αυτών και άνθρωποι Ρουμανικής καταγωγής, συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία (Πλατεία Οπερας). Η Κομμουνιστική διοίκηση διέταξε το στρατό να πυροβολήσει τους συγκεντρωμένους. Ομως μερικοί αξιωματικοί αρνήθηκαν να ανοίξουν πυρ και πήραν το μέρος των διαδηλωτών. Αυτό ήταν η αρχή της Ρουμανικής Επανάστασης του 1989, που κατέλυσε το Κομμουνιστικό καθεστώς μια βδομάδα αργότερα. Η Τιμισοάρα ανακηρύχτηκε η πρώτη Ελεύθερη Πόλη στις 20 Δεκεμβρίου 1989, με απώλειες 1104 καταγεγραμμένους νεκρούς και 3352 τραυματίες κατά τη διάρκεια της εξέγερσης.
Το κέντρο της πόλης αποτελείται κυρίως από κτίρια της εποχής της Αυστριακής Αυτοκρατορίας. Η παλιά πόλη αποτελείται από αρκετές ιστορικές ζώνες : Τσετάτε (Μπελβάρος στα Ουγγρικά, Ινερε Σταντ στα Γερμανικά), Ιοσεφίν (Γιοζεφβάρος, Γιόζεφσταντ), Ελισάμπετιν (Ερζεμπετβάρος, Ελιζάμπετσταντ), Φάμπρικ (Γκιαρβάρος, Φάμπρικσταντ). Πολλά μπαρ, κλαμπ και εστιατόρια έχουν ανοίξει στην παλιά Μπαρόκ πλατεία (Πλατεία Ουνιρίλ).