Zabytkowa wieża ciśnień w Łazach (Łazy)

 wieża, baszta, pomnik, wieża ciśnień, interesujące miejsce

Zabytkowa wieża ciśnień zwana "Królewską", została wybudowana w stylu arkadowym w celu zasilania parowozów w wodę technologiczną. Znajduje się przy drodze biegnącej przy torach kolejowych z Łaz do Zawiercia.
Przy wąskiej asfaltowej drodze, łączącej Łazy z Zawierciem, stoi wysoki 24 - metrowy ceglany budynek, mówiący wiele o historii Łaz i okolicy. Wieża ciśnień wybudowana została w 1898 roku. Powstanie obiektu miało na celu zasilanie w wodę parowozy stacji rozrządowej Łazy i samą stację. Na szczycie budowli są umieszczone dwa stalowe zbiorniki, każdy o pojemności ok. 130m3, na niższych piętrach znajdowały się pomieszczenia wykorzystywane na mieszkania służbowe PKP. Pod koniec XIX wieku Stacja Łazy była wyposażona w nowatorskie rozwiązanie: dwie górki rozrządowe pozwalające na wygodne łączenie wagonów w pociągi. Woda magazynowana w wieży pochodziła z ujęcia na rzece Mitrędze i parowymi pompami tłokowymi podawana do dwóch zbiorników o pojemności 250 m3 znajdujących się w części szczytowej.
Wieża zbudowana jest z cegły, na podstawie ośmioboku, elewacją nawiązuje do średniowiecznej architektury obronnej (mury u podstawy mają ponad 120cm grubości, wyżej już tylko ok. 90cm). Wewnątrz wieży znajduje się klatka schodowa, zapewniająca komunikację z mieszkaniami na piętrach i pomieszczeniem ze zbiornikami. Komunikacja pionowa została rozwiązana poprzez wykonanie betonowych schodów poprowadzonych wzdłuż ścian wewnętrznych klatki schodowej (trójbiegowe).
Po wprowadzeniu lokomotyw spalinowych w latach 70-tych XX wieku. Wieża przestała być użytkowana, w latach 80-tych wyprowadzili się ostatni lokatorzy.
W okresie eksploatacji prowadzono wyłącznie prace konserwacyjne pozwalające zachować funkcjonalność wieży. Dzięki wpisom na mapach wojskowych, wieża została uchroniona przed wyburzeniem. Fundamenty, mury nośne trzonu, strop międzykondygnacyjny, pomosty robocze, zbiorniki i głowica zachowały się do dziś w dobrym stanie technicznym. Niestety niszczeje na naszych oczach. Ma wybite okna, niszczejące mury. Obecnie nie jest udostępniona do zwiedzania.

Więcej: www.straznicyczasu.pl/viewtopic.php?f=125&t=1417