قلعه ایرج

Iran / Teheran / Varamin /
 شهر, قلعه, بنای یادبود, ancient (en), archaeological site (en), fortification (en), ancient civilization (en), مکان دیدنی, historic ruins (en)

قلعه ایرج دژی باستانی است که در ضلع شمالی بزرگراه شهدای پرواز شهرستان پیشوا و در نزدیکی روستای عسگرآباد عباسی قرار دارد. این قلعه به عنوان بزرگترین قلعه خشت خام در استان تهران ، ایران و جهان شناخته می‌شود.۱]

قلعه ایرج یکی از کم‌مانندترین دژهای خشتی جهان است و با ارتفاع 50 فوت با گسترده 200 هکتار در دوران ساسانی ساخته شده اما به علت نگهداری نکردن و تخریب توسط افراد سودجو به شدت آسیب دیده است.[۲]

کلایس، باستان‌شناس اروپایی در مورد قلعه ایرج آورده است که درازای شمالی-جنوبی قلعه ایرج ۱۲۱۴ متر و پهنای خاوری-باختری آن ۱۱۵۰ متر است که با هیچ یک از قلعه‌های خشتی و تاریخی جهان قابل مقایسه نیست.[۲]

به باور برخی، قلعه ایرج همان دژ وارنا است که در «وندیداد» نام آن آمده‌است. اعتمادالسلطنه در کتاب "مرآت البلدان" و جرج کرزن در سفرنامه اش[۳] قلعهٔ چهارگوش ایرج را با دژ "وارنا" که در اوستا آمده است برابر دانسته‌اند.

چهاردهمین کشور با نزهت که من اهورا مزدا آفریدم وارنای چهارگوش است، زادگاه فریدون، قاتل اژدی هاک.

— وندیداد، اوستا
همچنین چون ایرج نام فرزند فریدون بوده است احتمال این که قلعه ایرج همان وارنا باشد زیاداست.
شهرهای نزدیک:
  35°20'32"N   51°40'46"E :مختصات

نظرات

  • این قلعه که به شکل مستطیل است و ساختمان آن با خشت و گل ساخته شده، یکی از بزرگ‌ترین قلعه‌های ایران به حساب می‌آید. قلعه ایرج یکی از بی‌نظیرترین قلعه‌های خشتی جهان است و با ارتفاع 50 فوت با وسعت 200 هکتار در دوران ساسانی ساخته شده اما به علت عدم حفاظت‌ از آن به شدت آسیب دیده است. کلایس، باستان‌شناس اروپایی در مورد قلعه ایرج گفته: ابعاد داخلی شمال - جنوب قلعه ایرج ورامین 1214 متر و ابعاد شرقی - غربی آن 1150 متر است که با هیچ یک از قلعه‌های خشتی و تاریخی جهان قابل مقایسه نیست. این قلعه مستطیلی در ابعاد 1440متر در 1280 متر ساخته شده است. مصالح به کار رفته در آن خشت و گل است و به بزرگترین قلعه خشتی و گلی دفاعی ایران معروف است. این قلعه در سمت شمال جاده ارتباطی ورامین به پیشوا قرار دارد و در 4 جهت بنا، دروازه‌هایی به منظور فراهم ساختن امکان ورود و خروج به درون آن ساخته شده است. از چهار دروازه تنها دروازه اصلی که در شمال شرقی واقع شده، باقی مانده است. از این قلعه بزرگ تنها حصار آن با چهار دروازه باقی مانده که این حصار دارای ضخامتی بین ۱۷ تا ۲۲ متر و بیشترین ارتفاع آن ۱۶ متر است. نمای بیرونی حصار در چهار طرف ۱۴۶ برج و نیم دایره ای دارد که حد فاصل هر دو برج با چهار طاق‌نما تزئین شده که این طاق‌نما در بعضی قسمت‌ها به صورت دو طبقه است. درون دیوارهای قطور قلعه ایرج راهروهایی تعبیه شده که برجک‌های دیده‌بانی را به هم وصل می‌کرده است. ملات دیوارها از خشت و آجر است. در بیرون محوطه قلعه نیز سنگرهایی قرار دارد.
  • اصلا از این قلعه محافظت نمی شود. میراث فرهنگی ورامین چکار می کند؟
  • این قلعه ی بزرگ داره از بین میره هیچکس رسیدگی نمیکنه
  •  50 کیلومتر
  •  74 کیلومتر
  •  76 کیلومتر
  •  104 کیلومتر
  •  110 کیلومتر
  •  111 کیلومتر
  •  142 کیلومتر
  •  152 کیلومتر
  •  165 کیلومتر
  •  185 کیلومتر
این عنوان آخرین بار تغییر یافته در 8 سال پیش