Мадрид

 град, capital city of state/province/region (en), capital city of country (en)

Prestonica Španije i provincije Madrid, grad Madrid, se nalazi na Meseti, platou u srcu Iberijskog poluostrva. Smešten je na nadmorskoj visini od 640 metara i jedan je od najviših glavnih gradova Evrope. Grad se prostire na oko 650 kvadratnih kilometara. Reka Menzanares protiče na zapadu i jugu, a na severu je planina Guadarama.

Zbog ovakvog položaja, velike su varijacije u temperaturi tokom godine. Vreme u Madridu je prijatno, osim u julu i avgustu, kada su vrućine nepodnošljive. U to vreme je posebno aktivan noćni život u gradu, kada se temperature spuste. Razlike u temperaturi u jednom danu mogu da budu i do 27 C. Raspon padavina je od 11 mm u julu do 44 mm u oktobru. Madrid je centar vlade kao i finansijski, turistički, saobraćajni, obrazovni i kulturni centar Španije.

Nakon II Svetskog rata postaje i važan industrijski grad i po razvijenosti je danas na drugom mestu u Španiji, posle Barselone. U Madridu se proizvode automobili, kamioni, električna i elektronska oprema, plastika, guma, hemijski i optički proizvodi, avio oprema, kao i robu široke potrošnje. Takodje je ovo centar španskog izdavaštva i filmske industrije.

Glavni putevi i pruge u Španiji idu od Madrida u svim pravcima, povezujući ga sa drugim gradovima i sa obe morske obale. Grad je pokriven podzemnom železnicom i sistemom autobuskog prevoza. Bajara je medjunarodni aerodrom u Madridu, koji se nalazi 13 kilometara istočno od grada. Univerzitet u Madridu je osnovan 1836. godine i najveća je obrazovna institucija u zemlji.

U pisanoj istoriji Madrid se pominje u X veku. Tada se zvao Majerit i bio je Maorsko utvrdjenje. Njime su vladali Maori ili muslimani mešanog arapskog, španskog i berberskog porekla. Hrišćanski kralj Alfonso VI osvojio je grad 1083. godine. Kralj Filip II je 1561. godine preselio svoj dvor u Madrid, a Filip III ga 1607. proglašava prestonicom. U XIX veku biva okupiran od Fracuza, a u Gradjanskom ratu (1936-39) teško strada od bombardovanja. Veliki procvat ovaj grad doživljava 50-tih i 60-tih godina XX veka. Danas broji blizu 5,4 miliona stanovnika. U ovom gradu živi blizu milion Roma i po njihovom učešću u ukupnoj populaciji grada Madrid spada medju prve gradove u Evropi.

Srce Madrida su Puerta del Sol što na španskom znači „Vrata Sunca“. Odatle se granaju poslovne ulice prestonice. Stari deo Madrida su male ulice i trgovi, skoncentrisani oko Plaze Major, velikog gradskog trga iz XVII veka. Na ovom trgu su se svojevremeno održavale borbe sa bikovima, Inkvizicija je izvršavala egzekucije, održavani su festivali i različite ceremonije, a danas je ovo glavna turistička atrakcija. Glavna ulica je Paseo i u njoj su visoke moderne zgrade, luksuzni hoteli i rezidencije, ambasade, zgrada Parlamenta, glavne kulturne institucije i najveće banke i korporacije u zemlji..

U Madridu se nalazi najveća svetska kolekcija mačeva i štitova. Nacionalna biblioteka u ovom gradu sadrži manuskripte i neke veoma retke knjige. Metropoliten opera, jedan od simbola ovog grada, je otvorena 1964.godine. Muzej u centru grada, Museo del Prado, u kome se nalazi jedna od najpoznatijih Pikasovih slika, Guernica iz 1937. godine, je jedan od najpoznatijih evropskih muzeja.
Madrid ima više od 40 parkova i javnih bašti. Najveći park je Retiro, nekada deo kraljevske palate. Madridska botanička bašta ima preko 30.000 biljnih vrsta. Tradicionalni nadimak madriđana je „gatos“, što na lokalnom jeziku znači „mačke“, a nastao je u srednjem veku zbog njihove sposobnosti penjanja po zidovima zamaka.