مرقد مطهر اباعبداله الحسین (حسین بن علی( ع))ء (کربلا مقدس)
Iraq /
Karbala /
کربلا مقدس
World
/ Iraq
/ Karbala
/ Karbala
, 5 کیلومتر از مرکز (كربلاء)
جهان / عراق /
آرامگاه, تاریخی, مسجد, shrine (en), mazar (en), Rauza (en)
www.ashoora.ir/component/option,com_sep_media/id,608/ta...
« زیارت عاشورا
السَّلام عَلَیکَ یا أبَا عَبْدِ اللهِ ، السَّلام عَلَیکَ یا ابْنَ رَسُولِ اللهِ ، السَّلام عَلَیکَ یا ابْنَ أمِیرِ المُؤْمِنینَ ، وَابْنَ سَیدِ الوَصِیینَ ، السَّلام عَلَیکَ یا ابْنَ فاطِمَةَ الزّهراءِ سَیدَةِ نِساءِ العالَمِینَ ، السَّلام عَلَیکَ یا ثَارَ اللهِ وابْنَ ثارِهِ وَالْوِتْرَ المَوْتُورَ ، السَّلام عَلَیکَ وَعَلَى الأرواحِ الّتی حَلّتْ بِفِنائِکَ ، عَلَیکُمْ مِنّی جَمیعاً سَلامُ اللهِ أبَداً ما بَقِیتُ وَبَقِی اللیلُ وَالنَّهارُ.
یا أبَا عَبْدِ اللهِ ، لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِیةُ ، وجَلّتْ وعَظُمَتْ المُصِیبَةُ بِکَ عَلَینا وَعَلَى جَمِیعِ أهْلِ الإسلام ، وَجَلَّتْ وَعَظُمَتْ مُصِیبَتُکَ فِی السَّمَوَاتِ عَلَى جَمِیعِ أهْلِ السَّمَوَاتِ ، فَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً أسَّسَتْ أساسَ الظُّلْمِ وَالجَوْرِ عَلَیکُمْ أهْلَ البَیتِ ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً دَفَعَتْکُمْ عَنْ مَقامِکُمْ وَأزالَتْکُمْ عَنْ مَراتِبِکُمُ الّتِی رَتَّبَکُمُ اللهُ فِیها ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً قَتَلَتْکُمْ ، وَلَعَنَ اللهُ الْمُمَهِّدِینَ لَهُمْ بِالتَّمْکِینِ مِنْ قِتالِکُمْ ، بَرِئْتُ إلى اللهِ وَإلَیکُمْ مِنْهُمْ وَمِنْ أشْیاعِهِمْ وَأتْباعِهِمْ وَأوْلِیائِهِمْ.
یا أبَا عَبْدِ اللهِ ، إنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ ، وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ إلى یوْمِ القِیامَةِ ، وَلَعَنَ اللهُ آل زِیاد وَآلَ مَرْوانَ ، وَلَعَنَ اللهُ بَنِی اُمَیةَ قاطِبَةً ، وَلَعَنَ اللهُ ابْنَ مَرْجانَةَ ، وَلَعَنَ اللهُ عُمَرَ بْنَ سَعْد ، وَلَعَنَ اللهُ شِمْراً ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً أسْرَجَتْ وَألْجَمَتْ وَتَنَقَّبَتْ لِقِتالِکَ ، بِأبِی أنْتَ وَاُمِّی لَقَدْ عَظُمَ مُصابِی بِکَ ، فَأسْالُ اللهَ الّذِی أکْرَمَ مَقامَکَ ، وَأکْرَمَنِی بِکَ ، أنْ یرْزُقَنی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ إمام مَنْصُور مِنْ أهْلِ بَیتِ مُحَمَّد صَلّى الله عَلَیهِ وَآلِهِ.
اللهمّ اجْعَلْنی عِنْدَکَ وَجِیهاً بِالحُسَینِ عَلَیهِ السَّلام فِی الدُّنْیا وَالآخِرَة .
یا أبَا عَبْدِ اللهِ ، إنِّی أتَقَرَّبُ إلى الله وَإلَى رَسُولِهِ ، وَإلى أمِیرِ المُؤْمِنینَ ، وَإلَى فاطِمَةَ ، وإلى الحَسَنِ وَإلَیکَ بِمُوالاتِکَ ، وَبِالْبَرَاءَةِ مِمَّنْ قَاتَلَکَ وَنَصبَ لَکَ الحَربَ ، وبالْبَرَاءةِ مِمَّنْ أسَّسَ أساسَ الظُّلْمِ وَالجَوْرِ عَلَیکُمْ ، وَعلى أشیاعِکُم وَأبْرَأُ إلى اللهِ وَإلى رَسُولِهِ وَبِالبراءِةِ مِمَّنْ أسَّسَ أساسَ ذلِکَ ، وَبَنى عَلَیهِ بُنْیانَهُ ، وَجَرَى فی ظُلْمِهِ وَجَوْرِهِ عَلَیکُمْ وَعَلَى أشْیاعِکُمْ ، بَرِئْتُ إلى اللهِ وَإلَیکُمْ مِنْهُمْ ، وَأتَقَرَّبُّ إلى اللهِ ثُمَّ إلَیکُمْ بِمُوالاتِکُم وَمُوالاةِ وَلِیکُمْ ، وَبِالْبَرَاءَةِ مِنْ أعْدائِکُمْ ،وَالنَّاصِبِینَ لَکُم الحَرْبَ ، وَبِالبَرَاءَةِ مِنْ أشْیاعِهِمْ وَأتْباعِهِمْ ،
إنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ ، وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ ، وَوَلِی لِمَنْ والاکُمْ ، وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداکُمْ ، فَأسْألُ اللهَ الّذِی أکْرَمَنی بِمَعْرِفَتِکُمْ ، وَمَعْرِفَةِ أوْلِیائِکُمْ ، وَرَزَقَنی البَراءَةَ مِنْ أعْدائِکُمْ ، أنْ یجْعَلَنی مَعَکُمْ فی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ ، وَأنْ یثَبِّتَ لی عِنْدَکُمْ قَدَمَ صِدْق فی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ ،
وَأسْألُهُ أنْ یبَلِّغَنِی الْمقامَ الْمَحْمُودَ لَکُمْ عِنْدَ اللهِ ، وَأنْ یرْزُقَنِی طَلَبَ ثَارِی کم مَعَ إمَام هْدِی ظَاهِر نَاطِق بالحقِّ مِنْکُمْ ، وَأسْألُ اللهَ بِحَقِّکُمْ وَبِالشَّأنِ الَّذِی لَکُمْ عِنْدَهُ أنْ یعْطِینِی بِمُصابِی بِکُمْ أفْضَلَ ما یعْطِی مصاباً بِمُصِیبَتِهِ ، مُصِیبَة مَا أعْظَمَها وَأعْظَمَ رَزِیتهَا فِی الإسلام وَفِی جَمِیعِ أهلِ السَّموَاتِ وَالارْضِ.
اللهُمَّ اجْعَلْنی فی مَقامِی هذا مِمَّن تَنالُهُ مِنْکَ صَلَواتٌ وَرَحْمَةٌ وَمَغْفِرَةٌ.
اللهُمَّ اجْعَلْ مَحْیای مَحْیا مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد ، وَمَماتی مَماتَ مُحَمَّد وَآل مُحَمَّد.
اللهُمَّ إنَّ هَذا یوْمٌ تَبَرَّکَتْ بِهِ بَنُو اُمَیةَ وَابْنُ آکِلَةِ الاکْبادِ ، اللعِینُ بْنُ اللعِینِ عَلَى لِسانِکَ وَلِسانِ نَبِیکَ صَلّى الله عَلَیهِ وَآلِهِ فی کُلِّ مَوْطِن وَمَوْقِف وَقَفَ فِیهِ نَبیکَ ـ صَلّى الله عَلَیهِ وَآلِهِ ـ.
اللهُمَّ الْعَنْ أبَا سُفْیانَ وَمُعَاوِیةَ وَیزیدَ بْنَ مُعَاوِیةَ وآلَ مَرْوَانَ عَلَیهِمْ مِنْکَ اللعْنَةُ أبَدَ الآبِدِینَ ، وَهذا یوْمٌ فَرِحَتْ بِهِ آلُ زِیاد وَآلُ مَرْوانَ بِقَتْلِهِمُ الحُسَینَ صلوات الله علیه ، اللهُمَّ فَضاعِفْ عَلَیهِمُ اللعْنَ منک وَالعَذابَ الألیم.
اللهُمَّ إنِّی أتَقَرَّبُّ إلَیکَ فی هذَا الیوْمِ ، وَفِی مَوْقِفِی هَذا ، وَأیامِ حَیاتِی بِالبَرَاءَةِ مِنْهُمْ ، وَاللعْنَةِ عَلَیهِمْ ، وَبِالْمُوالاةِ لِنَبِیکَ وَآلِ نَبِیکَ عَلَیه وعَلَیهِمُ السَّلام.
سپس صد مرتبه می گویی:
اللهُمَّ الْعَنْ أوّلَ ظالِم ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد ، وَآخِرَ تَابِع لَهُ عَلَى ذلِکَ ، اللهُمَّ الْعَنِ العِصابَةَ الَّتِی جاهَدَتِ الْحُسَینَ وَشایعَتْ وَبایعَتْ وَتابَعَتْ عَلَى قَتْلِهِ. اللهُمَّ الْعَنْهم جَمیعاً.
سپس صد مرتبه می گویی :
السَّلام عَلَیکَ یا أبا عَبْدِ اللهِ وَعلَى الأرواحِ الّتی حَلّتْ بِفِنائِکَ ، عَلَیکَ مِنِّی سَلامُ اللهِ أبَداً مَا بَقِیتُ وَبَقِی اللیلُ وَالنَّهارُ ، وَلا جَعَلَهُ اللهُ
آخِرَ العَهْدِ مِنِّی لِزِیارَتِکُمْ ، السَّلام عَلَى الحُسَین ، وَعَلَى عَلی بْنِ الحُسَینِ ، وَعَلَى أوْلادِ الحُسَینِ ، وَعَلَى أصْحابِ الحُسَینِ .
سپس می گویی :
اللهمَّ خُصَّ أنْتَ أوّلَ ظالم بِاللّعْنِ مِنِّی ، وَابْدَأْ بِهِ أوّلاً ، ثُمَّ الثَّانِی ، وَالثَّالِثَ وَالرَّابِع ، اللهُمَّ الْعَنْ یزِیدَ خامِساً ، وَالْعَنْ عُبَیدَ اللهِ بْنَ زِیاد وَابْنَ مَرْجانَةَ وَعُمَرَ بْنَ سَعْد وَشِمْراً وَآلَ أبی سُفْیانَ وَآلَ زِیاد وآلَ مَرْوانَ إلَى یوْمِ القِیامَةِ.
سپس به سجده می روی و می گویی :
اللهمَّ لَکَ الحَمْدُ حَمْدَ الشَّاکِرینَ لَکَ عَلَى مُصابِهِمْ ، الحَمْدُ للهِ عَلَى عَظِیمِ رَزِیتی. اللهُمَّ ارْزُقْنی شَفاعَةَ الحُسَین یوْمَ الوُرُودِ ، وَثَبِّتْ لی قَدَمَ صِدْق عِنْدَکَ مَعَ الحُسَینِ وَأصْحابِ الحُسَین الّذِینَ بَذَلُوا مُهَجَهُمْ دُونَ الْحُسَین عَلَیهِ السَّلام.
اگر چه قبر حقيقى سيدالشهدا (ع) در دلها و قلبهاست كه بناى آن از دوران كودكى در سرزمين دل شيعيان و عاشقانش گذارده شد؛ اما مرقد شريف آن حضرت همواره از آثار و بركات متعددى برخوردار بوده است .
ضريح مقدس و حرم مطهر امام حسين (ع) يادگارى از جان نثارى و فداكارى او و يارانش در راه خدا مىباشد. مرقدى كه جاى عترت آدميان براى ابد و دوام خواهد بود، و سزاوار است كه اين بارگاه شريف و غمانگيز و شور آفرين، همواره زيارتگاه مردم جهان شده و انسانها ، فداكارى و عشق و صفا را از خفتگان اين مرقدهاى شريف ، سرمشق گيرند.
حرم حسين كعبه دلهاست . و اين كعبه طوافگاه زائران و قبله اميدواران و دارالشفاى دردمندان و پناهگاه توبه كنندگان و گنهكاران است.
آرى، عاشقان كويش و دلباختگان رويش ، پروانهوار خود را در اطراف ضريح مطهرش گردانيده و به آتش عشق و محبت او، پر و بال خويش را مىسوزانند و اشك شوق و اشتياق بر چهره و رخسار مىافشانند، و بر مظلومى و مصيبتهاى او و خاندانش ناله سر مىدهند براستى «اين چه شمعى است كه جانها همه پروانه اوست».
برگرد حريم تو ، كه دست طلب ماست
چون دامن شمعى است، كه پروانه بگيرد
فضل و شرافت كربلا و مرقد مطهر سيدالشهدا (ع) چنان است كه امام صادق (ع) فرمود: «قبر ابى عبدالله الحسين (ع) از آن روزى كه در آنجا دفن شد، باغى از باغهاى بهشتى است» (1).
با ذكر اين مختصر ، شايسته است جهت آگاهى و آشنايى با چگونگى حرم و مرقد شريف امام حسين (ع) و تحولات عمارت شريف ، مطالبى به طور اجمال ذكر گردد.
محل دفن آن حضرت كه همان گودال قتلگاه است ، اكنون داراى سقفى است كه روى آن صندوق مبارك نهاده شده و روى صندوق ، ضريح در ميان روضه منوره ، و روضه نيز در بين مسجد (مسجد بالا سر و مسجد پشت سر) و در طرف پايين پا در زاويه روضه قبور شهدا مىباشد اين مجموعه هم اكنون حرم امام حسين (ع) را تشكيل مىدهد، و حرم نيز ميان رواق و رواق در وسط صحن و صحن محور آبادانى زمين كربلا بوده و مىباشد.
ضريح مقدس در وسط واقع است و از نقره خالص ساخته شده كه در پيش روى آن با طلا و به خط برقبر سالارشهیدان نوشته شده: «ولا تحسبن الذين قتلوا فى سبيل الله امواتا بل احياء عند ربهم يرزقون»، و در بالاى سر، «آيه نور» نوشته شده است .
نسخحرم حسین بن علی
موقعیت کربلا : شهری در هشتاد کیلومتری نجف و صد کیلومتری بغداد است. موقعیت جغرافیایی این شهر ۳۲ درجه و ۴۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۳ درجه و ۵۰ دقیقه طول شرقی است.بناهای پیشین [ویرایش]
نخستین ساخت بنای آرامگاه حسین بن علی را به مختار بن ابی‌عبیده ثقفی، (پس از قیامش) و بعضی به بنی اسد نسبت می‌دهند که مصالح آن از گچ و آجر بوده و در نزدیکی آن مسجدی بودهاست که این آرامگاه در عهد بنی عباس بدستور هارون الرشید ویران شد و خانه‌های شیعیان همجوار آن خراب گشته و قبر را شخم زدند و درخت سدره‌ای که بنی‌اسد جهت علامت قبر کاشته‌بودند را بریدند. پس از آن در زمان مامون که برای راضی کردن شیعیان خراسان، تصمیم گرفت خلافت را به علی بن موسی الرضا واگذارد، شیعیان فرصت یافتند بر روی قبر حسین بن علی آرامگاهی بنا کنند که بنای این آرامگاه هم در سال ۲۳۲ قمری به دستور متوکل عباسی همراه با خانه‌های اطراف آن ویران شد و زمین آن شخم زده‌شد و در آن کشت صورت گرفت. همانگونه که حمدالله مستوفی آوردهاست:
«آن‌را مشهدی حائری خوانند جهت آنکه به عهد متوکلِ خلیفه آب در او بستند تا خراب شود، آب حیرت آورد و زمین گور خشک ماند».
متوکل به دست فرزندش منتصر، در سال ۲۴۷ قمری به قتل رسید. منتصر نیز همانند مامون، برخلاف پدرش، به شیعیان امنیت و رفاه داد و باز آرامگاه حسینی را بنا نمود و در کنار آن گل‌دستهٔ بلندی بنا نهاد. حدود ۲۸۰ ق داعی‌الصغیر فرمانروای طبرستان و از نوادگان زید بن علی بن حسین به بازسازی و گسترش آن پرداخت.
صحن مطهر حسين (ع) داراى هفت باب است كه عبارتنداز:
1- باب قبله كه ساعتى بر فراز آن نصب است ،
2- باب قاضى الحاجات
3- باب زينبيه كه در حدود تل زينبيه قرار دارد
4- باب سلطانى
5- باب بازار بزازها
6- باب سدره كه در شمال صحن بوده و به بازار و اطراف راه دارد
7- باب صافى كه به درب بين الحرمين نيز معروف است.
تاریخچه :
از اخبار چنين بر مىآيد كه بارگاه حسينى هفت مرتبه - به غير از عمارت موجود - بنا نهاده شده است .
عمارت اول: بارگاه سيدالشهدا (ع) پس از ساختن قبر شريف آن حضرت براى اولين بار در دوران بنى اميه بنا گرديد ، اخبار و روايات بسيارى آمده كه در زمان بنى اميه سقفى بر روى مزار امام و مسجدى (ظاهراً توسط بنى اسد) نزديك آن ساخته شد و تا زمان هارون الرشيد (سال 193 ) همچنان باقى بود.
عمارت دوم : بعد از تخريب مرقد شريف ، توسط هارون ، در زمان مأمون خليفه عباسى، عمارت دوم بنا شد، و تا سال 232 باقى بود .
اما از آن سال تا سال 247 متوكل چهار بار امر به خرابى و انهدام قبر كرد، و اوقاف حاير مبارك را برد و ذخاير آن را تاراج كرد.
عمارت سوم : سومين بار مرقد مطهر امام به دست «منتصر» تجديد بنا شد، و تا سال 273 باقى بود.
عمارت چهارم : تجديد بناى مرقد امام براى چهارمين بار به دست محمد بن زيد بن حسن بن محمد بن اسماعيل بن زيد بن على بن الحسين بن على بن ابيطالب ، ملقب به «داعى صغير» پادشاه طبرستان انجام گرفت.
عمارت پنجم : بناى عضد الدوله ديلمى بود، كه در سال 369 بنا شد، و در زمان او بود كه رواقى به دست عمران بن شاهين معروف به «رواق عمران» در حاير حسين ساخته شد.
عمارت ششم : ششمين بار بارگاه حسين به دست حسن بن مفضل بن سهلان ابومحمد رامهرمزى ، وزير سلطان الدوله ديلمى نوسازى شد.
عمارت هفتم : عمارت موجود است كه در سال 767 بعد از سرنگونى دولت آل بويه به سال 310 به دستور سلطان اويس ايلخانى ساخته شد، و در سال 786 فرزندش احمد بن اويس در تكميل آن كوشيد و تاريخ آن در بالاى محراب و نزديك سر شريف آن حضرت نگاشته شده است . (2)
به نقل از سایت www.ashoora.ir/
ظهور العشق الاعلی و المتوجه بالهمة العلیاء ، مقصد العرفا‍ء و اب الاولیاء و خامس اصحاب الکساء و سید الشهداء ، سر الله الاتم و ثار الله الاعظم ، المقدس عن الشین ، ابی عبدالله الحسین علیه السلام »
ماجرای اولین حمله وهابیان به کربلا
وهابیان از پیروان محمد بن عبدالوهاب بن سلیمان تمیمی نجدی (1206- 1115) هستند. او پیرو مکتب ابن تیمیه (م 712) و شاگرد او ابن قیم الجوزی(م751) بود که عقاید جدیدی را در جزیرة العرب بنیادنهاد.(1) ظاهراً پدر محمد بن عبدالوهاب از علمای نجد بودهاست که مردم را از فرزندش بر حذر میداشت، همچنین برادر وی سلیمان بن عبدالوهاب کتابی بر رد برادر نگاشت.(2) محمد بن عبدالوهاب پس از خواندن فقه حنبلی در نجد، راهی بصره و شام شد و به مطالعه کتب ابن تیمیه و ابن قیم پرداخت. ظاهرا وی به ایران نیز سفر کرده و در اصفهان از علمای آن دیار علم و ادب فرا گرفت. این مطلب در قدیمی ترین کتابی که درباره مسافرت های او یعنی در حدود ده سال پس از وفاتش توسط عبداللطیف شوشتری نوشتهشده، آمدهاست.(3)
شیخ محمد در نهایت از شهر خود راندهشد و به "درعیه" از نواحی نجد رهسپار گردید. امیر درعیه محمد بن سعود او را گرامی داشت و سخنان وی را به مصلحت حکومتش دید؛ پس در راه اشاعه آن کوشید. شیخ محمد، عده ای را همراه خود کرد، سپس دستور جهاد علیه نجد را صادر و آن جا را تصرف کرد.(4)
در سال 1179 محمد بن سعود از دنیا رفت و فرزندش عبدالعزیز بن محمد جانشین وی شد.(5) شیخ محمد بن عبدالوهاب نیز در سال 1206 وفات کرد.(6) وهابیان، به دستور عبدالعزیز بن محمد و به فرماندهی فرزندش سعود بن عبدالعزیز، نجد و ریاض را در سال 1187تصاحب کردند و از آن پس بود که شهر ریاض پایتخت آل سعود شد.(7) پس از تصرف ریاض بود که وهابیت تعرض خودش را به عراق و شهرهای مقدس آن شروع کرد. این تعرضات حدود ده سال به طول کشید.(8) سید محسن امین در احوال سید محمد مجاهد آوردهاست که چون کثرت هجوم وهابیان به کربلاء زیاد بود وی رحل اقامت در کاظمین افکند و آن جا ساکن شد.(9) آقا بزرگ تهرانی در کتاب الذریعه از مولفی به نام عبدالصمد همدانی نقل می کند که در فتنه وهابیت در روز چهارشنبه مصادف با عید غدیر خم سال 1216 در کربلا به شهادت رسیدهاست.(10)
تقریبا همه منابع، تاریخ کشتار کربلا را سال 1216 ذکر کردهاند.(11)
در چنین سالی وهابیان که مترصد ورود به کربلا بودند، در 18 ذی الحجة سال 1216 وقتی مردم شهر برای زیارت امام علی علیه السلام به نجف رفته بودند وارد شهر کربلا شده و دست به غارت اموال مردم و تخریب گنبد امام حسین علیه السلام و شبکه های ضریح مطهر زدند. سید محسن امین در کتاب "اعیان الشیعة" این چنین میگوید: "وهابیان به زور وارد کربلا شدند، مردم آن جا را به خاک و خون کشیدند و جز عده کمی که فرار کردند یا مخفی شدند، دیگران را کشته و مجروح کردند. قبر مطهر امام حسین علیه السلام را ویران کرده و شبکه ها ی ضریح مطهر را کنده و اموال آن جا را سرقت کردند و هرچه از اموال بود با خود بردند. آنان با این کار، اعمال متوکل عباسی نسبت به قبر مقدس امام حسین علیه السلام را زنده کردند." (12)
مانند این مطلب در کتاب "الشیخ محمد بن عبدالوهاب عقیدته السلفیة ودعوته الإصلاحیة وثناء العلماء علیه "نیز آمدهاست. مولف میگوید: "در سال 1118 ریاض توسط امام عبدالعزیز بن محمد بن سعود فتح شد و.... و عاقبت از آن متقین و سربازان خدا است (!) در سال 1179 امام محمد بن سعود وفات کرد و مردم به امامت عبدالعزیز بیعت کردند. در سال 1215 سعود بن عبدالعزیز به امر پدرش به عراق و کربلا حمله کرد و خسارت های فراوانی به مردم کربلا وارد کرد و قبر حسین و گنبد آن را ویران کرد." (13) همان طور که که دیده میشود این واقعه در کتب وهابیت نیز آمدهاست.
غیر از این هجمه فرا گیر، وهابیان در سال 1225 کربلا را به محاصره در آوردند و کاروان های زیارتی که از زیارت نیمه شعبان از کربلا باز میگشتند را غارت کرده و افراد آن را به شهادت رساندند. اکثر این شهدا ایرانیانی بودند که برای زیارت امام حسین علیه السلام به آن جا رفتهبودند.
« زیارت عاشورا
السَّلام عَلَیکَ یا أبَا عَبْدِ اللهِ ، السَّلام عَلَیکَ یا ابْنَ رَسُولِ اللهِ ، السَّلام عَلَیکَ یا ابْنَ أمِیرِ المُؤْمِنینَ ، وَابْنَ سَیدِ الوَصِیینَ ، السَّلام عَلَیکَ یا ابْنَ فاطِمَةَ الزّهراءِ سَیدَةِ نِساءِ العالَمِینَ ، السَّلام عَلَیکَ یا ثَارَ اللهِ وابْنَ ثارِهِ وَالْوِتْرَ المَوْتُورَ ، السَّلام عَلَیکَ وَعَلَى الأرواحِ الّتی حَلّتْ بِفِنائِکَ ، عَلَیکُمْ مِنّی جَمیعاً سَلامُ اللهِ أبَداً ما بَقِیتُ وَبَقِی اللیلُ وَالنَّهارُ.
یا أبَا عَبْدِ اللهِ ، لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِیةُ ، وجَلّتْ وعَظُمَتْ المُصِیبَةُ بِکَ عَلَینا وَعَلَى جَمِیعِ أهْلِ الإسلام ، وَجَلَّتْ وَعَظُمَتْ مُصِیبَتُکَ فِی السَّمَوَاتِ عَلَى جَمِیعِ أهْلِ السَّمَوَاتِ ، فَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً أسَّسَتْ أساسَ الظُّلْمِ وَالجَوْرِ عَلَیکُمْ أهْلَ البَیتِ ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً دَفَعَتْکُمْ عَنْ مَقامِکُمْ وَأزالَتْکُمْ عَنْ مَراتِبِکُمُ الّتِی رَتَّبَکُمُ اللهُ فِیها ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً قَتَلَتْکُمْ ، وَلَعَنَ اللهُ الْمُمَهِّدِینَ لَهُمْ بِالتَّمْکِینِ مِنْ قِتالِکُمْ ، بَرِئْتُ إلى اللهِ وَإلَیکُمْ مِنْهُمْ وَمِنْ أشْیاعِهِمْ وَأتْباعِهِمْ وَأوْلِیائِهِمْ.
یا أبَا عَبْدِ اللهِ ، إنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ ، وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ إلى یوْمِ القِیامَةِ ، وَلَعَنَ اللهُ آل زِیاد وَآلَ مَرْوانَ ، وَلَعَنَ اللهُ بَنِی اُمَیةَ قاطِبَةً ، وَلَعَنَ اللهُ ابْنَ مَرْجانَةَ ، وَلَعَنَ اللهُ عُمَرَ بْنَ سَعْد ، وَلَعَنَ اللهُ شِمْراً ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً أسْرَجَتْ وَألْجَمَتْ وَتَنَقَّبَتْ لِقِتالِکَ ، بِأبِی أنْتَ وَاُمِّی لَقَدْ عَظُمَ مُصابِی بِکَ ، فَأسْالُ اللهَ الّذِی أکْرَمَ مَقامَکَ ، وَأکْرَمَنِی بِکَ ، أنْ یرْزُقَنی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ إمام مَنْصُور مِنْ أهْلِ بَیتِ مُحَمَّد صَلّى الله عَلَیهِ وَآلِهِ.
اللهمّ اجْعَلْنی عِنْدَکَ وَجِیهاً بِالحُسَینِ عَلَیهِ السَّلام فِی الدُّنْیا وَالآخِرَة .
یا أبَا عَبْدِ اللهِ ، إنِّی أتَقَرَّبُ إلى الله وَإلَى رَسُولِهِ ، وَإلى أمِیرِ المُؤْمِنینَ ، وَإلَى فاطِمَةَ ، وإلى الحَسَنِ وَإلَیکَ بِمُوالاتِکَ ، وَبِالْبَرَاءَةِ مِمَّنْ قَاتَلَکَ وَنَصبَ لَکَ الحَربَ ، وبالْبَرَاءةِ مِمَّنْ أسَّسَ أساسَ الظُّلْمِ وَالجَوْرِ عَلَیکُمْ ، وَعلى أشیاعِکُم وَأبْرَأُ إلى اللهِ وَإلى رَسُولِهِ وَبِالبراءِةِ مِمَّنْ أسَّسَ أساسَ ذلِکَ ، وَبَنى عَلَیهِ بُنْیانَهُ ، وَجَرَى فی ظُلْمِهِ وَجَوْرِهِ عَلَیکُمْ وَعَلَى أشْیاعِکُمْ ، بَرِئْتُ إلى اللهِ وَإلَیکُمْ مِنْهُمْ ، وَأتَقَرَّبُّ إلى اللهِ ثُمَّ إلَیکُمْ بِمُوالاتِکُم وَمُوالاةِ وَلِیکُمْ ، وَبِالْبَرَاءَةِ مِنْ أعْدائِکُمْ ،وَالنَّاصِبِینَ لَکُم الحَرْبَ ، وَبِالبَرَاءَةِ مِنْ أشْیاعِهِمْ وَأتْباعِهِمْ ،
إنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ ، وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ ، وَوَلِی لِمَنْ والاکُمْ ، وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداکُمْ ، فَأسْألُ اللهَ الّذِی أکْرَمَنی بِمَعْرِفَتِکُمْ ، وَمَعْرِفَةِ أوْلِیائِکُمْ ، وَرَزَقَنی البَراءَةَ مِنْ أعْدائِکُمْ ، أنْ یجْعَلَنی مَعَکُمْ فی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ ، وَأنْ یثَبِّتَ لی عِنْدَکُمْ قَدَمَ صِدْق فی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ ،
وَأسْألُهُ أنْ یبَلِّغَنِی الْمقامَ الْمَحْمُودَ لَکُمْ عِنْدَ اللهِ ، وَأنْ یرْزُقَنِی طَلَبَ ثَارِی کم مَعَ إمَام هْدِی ظَاهِر نَاطِق بالحقِّ مِنْکُمْ ، وَأسْألُ اللهَ بِحَقِّکُمْ وَبِالشَّأنِ الَّذِی لَکُمْ عِنْدَهُ أنْ یعْطِینِی بِمُصابِی بِکُمْ أفْضَلَ ما یعْطِی مصاباً بِمُصِیبَتِهِ ، مُصِیبَة مَا أعْظَمَها وَأعْظَمَ رَزِیتهَا فِی الإسلام وَفِی جَمِیعِ أهلِ السَّموَاتِ وَالارْضِ.
اللهُمَّ اجْعَلْنی فی مَقامِی هذا مِمَّن تَنالُهُ مِنْکَ صَلَواتٌ وَرَحْمَةٌ وَمَغْفِرَةٌ.
اللهُمَّ اجْعَلْ مَحْیای مَحْیا مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد ، وَمَماتی مَماتَ مُحَمَّد وَآل مُحَمَّد.
اللهُمَّ إنَّ هَذا یوْمٌ تَبَرَّکَتْ بِهِ بَنُو اُمَیةَ وَابْنُ آکِلَةِ الاکْبادِ ، اللعِینُ بْنُ اللعِینِ عَلَى لِسانِکَ وَلِسانِ نَبِیکَ صَلّى الله عَلَیهِ وَآلِهِ فی کُلِّ مَوْطِن وَمَوْقِف وَقَفَ فِیهِ نَبیکَ ـ صَلّى الله عَلَیهِ وَآلِهِ ـ.
اللهُمَّ الْعَنْ أبَا سُفْیانَ وَمُعَاوِیةَ وَیزیدَ بْنَ مُعَاوِیةَ وآلَ مَرْوَانَ عَلَیهِمْ مِنْکَ اللعْنَةُ أبَدَ الآبِدِینَ ، وَهذا یوْمٌ فَرِحَتْ بِهِ آلُ زِیاد وَآلُ مَرْوانَ بِقَتْلِهِمُ الحُسَینَ صلوات الله علیه ، اللهُمَّ فَضاعِفْ عَلَیهِمُ اللعْنَ منک وَالعَذابَ الألیم.
اللهُمَّ إنِّی أتَقَرَّبُّ إلَیکَ فی هذَا الیوْمِ ، وَفِی مَوْقِفِی هَذا ، وَأیامِ حَیاتِی بِالبَرَاءَةِ مِنْهُمْ ، وَاللعْنَةِ عَلَیهِمْ ، وَبِالْمُوالاةِ لِنَبِیکَ وَآلِ نَبِیکَ عَلَیه وعَلَیهِمُ السَّلام.
سپس صد مرتبه می گویی:
اللهُمَّ الْعَنْ أوّلَ ظالِم ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد ، وَآخِرَ تَابِع لَهُ عَلَى ذلِکَ ، اللهُمَّ الْعَنِ العِصابَةَ الَّتِی جاهَدَتِ الْحُسَینَ وَشایعَتْ وَبایعَتْ وَتابَعَتْ عَلَى قَتْلِهِ. اللهُمَّ الْعَنْهم جَمیعاً.
سپس صد مرتبه می گویی :
السَّلام عَلَیکَ یا أبا عَبْدِ اللهِ وَعلَى الأرواحِ الّتی حَلّتْ بِفِنائِکَ ، عَلَیکَ مِنِّی سَلامُ اللهِ أبَداً مَا بَقِیتُ وَبَقِی اللیلُ وَالنَّهارُ ، وَلا جَعَلَهُ اللهُ
آخِرَ العَهْدِ مِنِّی لِزِیارَتِکُمْ ، السَّلام عَلَى الحُسَین ، وَعَلَى عَلی بْنِ الحُسَینِ ، وَعَلَى أوْلادِ الحُسَینِ ، وَعَلَى أصْحابِ الحُسَینِ .
سپس می گویی :
اللهمَّ خُصَّ أنْتَ أوّلَ ظالم بِاللّعْنِ مِنِّی ، وَابْدَأْ بِهِ أوّلاً ، ثُمَّ الثَّانِی ، وَالثَّالِثَ وَالرَّابِع ، اللهُمَّ الْعَنْ یزِیدَ خامِساً ، وَالْعَنْ عُبَیدَ اللهِ بْنَ زِیاد وَابْنَ مَرْجانَةَ وَعُمَرَ بْنَ سَعْد وَشِمْراً وَآلَ أبی سُفْیانَ وَآلَ زِیاد وآلَ مَرْوانَ إلَى یوْمِ القِیامَةِ.
سپس به سجده می روی و می گویی :
اللهمَّ لَکَ الحَمْدُ حَمْدَ الشَّاکِرینَ لَکَ عَلَى مُصابِهِمْ ، الحَمْدُ للهِ عَلَى عَظِیمِ رَزِیتی. اللهُمَّ ارْزُقْنی شَفاعَةَ الحُسَین یوْمَ الوُرُودِ ، وَثَبِّتْ لی قَدَمَ صِدْق عِنْدَکَ مَعَ الحُسَینِ وَأصْحابِ الحُسَین الّذِینَ بَذَلُوا مُهَجَهُمْ دُونَ الْحُسَین عَلَیهِ السَّلام.
اگر چه قبر حقيقى سيدالشهدا (ع) در دلها و قلبهاست كه بناى آن از دوران كودكى در سرزمين دل شيعيان و عاشقانش گذارده شد؛ اما مرقد شريف آن حضرت همواره از آثار و بركات متعددى برخوردار بوده است .
ضريح مقدس و حرم مطهر امام حسين (ع) يادگارى از جان نثارى و فداكارى او و يارانش در راه خدا مىباشد. مرقدى كه جاى عترت آدميان براى ابد و دوام خواهد بود، و سزاوار است كه اين بارگاه شريف و غمانگيز و شور آفرين، همواره زيارتگاه مردم جهان شده و انسانها ، فداكارى و عشق و صفا را از خفتگان اين مرقدهاى شريف ، سرمشق گيرند.
حرم حسين كعبه دلهاست . و اين كعبه طوافگاه زائران و قبله اميدواران و دارالشفاى دردمندان و پناهگاه توبه كنندگان و گنهكاران است.
آرى، عاشقان كويش و دلباختگان رويش ، پروانهوار خود را در اطراف ضريح مطهرش گردانيده و به آتش عشق و محبت او، پر و بال خويش را مىسوزانند و اشك شوق و اشتياق بر چهره و رخسار مىافشانند، و بر مظلومى و مصيبتهاى او و خاندانش ناله سر مىدهند براستى «اين چه شمعى است كه جانها همه پروانه اوست».
برگرد حريم تو ، كه دست طلب ماست
چون دامن شمعى است، كه پروانه بگيرد
فضل و شرافت كربلا و مرقد مطهر سيدالشهدا (ع) چنان است كه امام صادق (ع) فرمود: «قبر ابى عبدالله الحسين (ع) از آن روزى كه در آنجا دفن شد، باغى از باغهاى بهشتى است» (1).
با ذكر اين مختصر ، شايسته است جهت آگاهى و آشنايى با چگونگى حرم و مرقد شريف امام حسين (ع) و تحولات عمارت شريف ، مطالبى به طور اجمال ذكر گردد.
محل دفن آن حضرت كه همان گودال قتلگاه است ، اكنون داراى سقفى است كه روى آن صندوق مبارك نهاده شده و روى صندوق ، ضريح در ميان روضه منوره ، و روضه نيز در بين مسجد (مسجد بالا سر و مسجد پشت سر) و در طرف پايين پا در زاويه روضه قبور شهدا مىباشد اين مجموعه هم اكنون حرم امام حسين (ع) را تشكيل مىدهد، و حرم نيز ميان رواق و رواق در وسط صحن و صحن محور آبادانى زمين كربلا بوده و مىباشد.
ضريح مقدس در وسط واقع است و از نقره خالص ساخته شده كه در پيش روى آن با طلا و به خط برقبر سالارشهیدان نوشته شده: «ولا تحسبن الذين قتلوا فى سبيل الله امواتا بل احياء عند ربهم يرزقون»، و در بالاى سر، «آيه نور» نوشته شده است .
نسخحرم حسین بن علی
موقعیت کربلا : شهری در هشتاد کیلومتری نجف و صد کیلومتری بغداد است. موقعیت جغرافیایی این شهر ۳۲ درجه و ۴۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۳ درجه و ۵۰ دقیقه طول شرقی است.بناهای پیشین [ویرایش]
نخستین ساخت بنای آرامگاه حسین بن علی را به مختار بن ابی‌عبیده ثقفی، (پس از قیامش) و بعضی به بنی اسد نسبت می‌دهند که مصالح آن از گچ و آجر بوده و در نزدیکی آن مسجدی بودهاست که این آرامگاه در عهد بنی عباس بدستور هارون الرشید ویران شد و خانه‌های شیعیان همجوار آن خراب گشته و قبر را شخم زدند و درخت سدره‌ای که بنی‌اسد جهت علامت قبر کاشته‌بودند را بریدند. پس از آن در زمان مامون که برای راضی کردن شیعیان خراسان، تصمیم گرفت خلافت را به علی بن موسی الرضا واگذارد، شیعیان فرصت یافتند بر روی قبر حسین بن علی آرامگاهی بنا کنند که بنای این آرامگاه هم در سال ۲۳۲ قمری به دستور متوکل عباسی همراه با خانه‌های اطراف آن ویران شد و زمین آن شخم زده‌شد و در آن کشت صورت گرفت. همانگونه که حمدالله مستوفی آوردهاست:
«آن‌را مشهدی حائری خوانند جهت آنکه به عهد متوکلِ خلیفه آب در او بستند تا خراب شود، آب حیرت آورد و زمین گور خشک ماند».
متوکل به دست فرزندش منتصر، در سال ۲۴۷ قمری به قتل رسید. منتصر نیز همانند مامون، برخلاف پدرش، به شیعیان امنیت و رفاه داد و باز آرامگاه حسینی را بنا نمود و در کنار آن گل‌دستهٔ بلندی بنا نهاد. حدود ۲۸۰ ق داعی‌الصغیر فرمانروای طبرستان و از نوادگان زید بن علی بن حسین به بازسازی و گسترش آن پرداخت.
صحن مطهر حسين (ع) داراى هفت باب است كه عبارتنداز:
1- باب قبله كه ساعتى بر فراز آن نصب است ،
2- باب قاضى الحاجات
3- باب زينبيه كه در حدود تل زينبيه قرار دارد
4- باب سلطانى
5- باب بازار بزازها
6- باب سدره كه در شمال صحن بوده و به بازار و اطراف راه دارد
7- باب صافى كه به درب بين الحرمين نيز معروف است.
تاریخچه :
از اخبار چنين بر مىآيد كه بارگاه حسينى هفت مرتبه - به غير از عمارت موجود - بنا نهاده شده است .
عمارت اول: بارگاه سيدالشهدا (ع) پس از ساختن قبر شريف آن حضرت براى اولين بار در دوران بنى اميه بنا گرديد ، اخبار و روايات بسيارى آمده كه در زمان بنى اميه سقفى بر روى مزار امام و مسجدى (ظاهراً توسط بنى اسد) نزديك آن ساخته شد و تا زمان هارون الرشيد (سال 193 ) همچنان باقى بود.
عمارت دوم : بعد از تخريب مرقد شريف ، توسط هارون ، در زمان مأمون خليفه عباسى، عمارت دوم بنا شد، و تا سال 232 باقى بود .
اما از آن سال تا سال 247 متوكل چهار بار امر به خرابى و انهدام قبر كرد، و اوقاف حاير مبارك را برد و ذخاير آن را تاراج كرد.
عمارت سوم : سومين بار مرقد مطهر امام به دست «منتصر» تجديد بنا شد، و تا سال 273 باقى بود.
عمارت چهارم : تجديد بناى مرقد امام براى چهارمين بار به دست محمد بن زيد بن حسن بن محمد بن اسماعيل بن زيد بن على بن الحسين بن على بن ابيطالب ، ملقب به «داعى صغير» پادشاه طبرستان انجام گرفت.
عمارت پنجم : بناى عضد الدوله ديلمى بود، كه در سال 369 بنا شد، و در زمان او بود كه رواقى به دست عمران بن شاهين معروف به «رواق عمران» در حاير حسين ساخته شد.
عمارت ششم : ششمين بار بارگاه حسين به دست حسن بن مفضل بن سهلان ابومحمد رامهرمزى ، وزير سلطان الدوله ديلمى نوسازى شد.
عمارت هفتم : عمارت موجود است كه در سال 767 بعد از سرنگونى دولت آل بويه به سال 310 به دستور سلطان اويس ايلخانى ساخته شد، و در سال 786 فرزندش احمد بن اويس در تكميل آن كوشيد و تاريخ آن در بالاى محراب و نزديك سر شريف آن حضرت نگاشته شده است . (2)
به نقل از سایت www.ashoora.ir/
ظهور العشق الاعلی و المتوجه بالهمة العلیاء ، مقصد العرفا‍ء و اب الاولیاء و خامس اصحاب الکساء و سید الشهداء ، سر الله الاتم و ثار الله الاعظم ، المقدس عن الشین ، ابی عبدالله الحسین علیه السلام »
ماجرای اولین حمله وهابیان به کربلا
وهابیان از پیروان محمد بن عبدالوهاب بن سلیمان تمیمی نجدی (1206- 1115) هستند. او پیرو مکتب ابن تیمیه (م 712) و شاگرد او ابن قیم الجوزی(م751) بود که عقاید جدیدی را در جزیرة العرب بنیادنهاد.(1) ظاهراً پدر محمد بن عبدالوهاب از علمای نجد بودهاست که مردم را از فرزندش بر حذر میداشت، همچنین برادر وی سلیمان بن عبدالوهاب کتابی بر رد برادر نگاشت.(2) محمد بن عبدالوهاب پس از خواندن فقه حنبلی در نجد، راهی بصره و شام شد و به مطالعه کتب ابن تیمیه و ابن قیم پرداخت. ظاهرا وی به ایران نیز سفر کرده و در اصفهان از علمای آن دیار علم و ادب فرا گرفت. این مطلب در قدیمی ترین کتابی که درباره مسافرت های او یعنی در حدود ده سال پس از وفاتش توسط عبداللطیف شوشتری نوشتهشده، آمدهاست.(3)
شیخ محمد در نهایت از شهر خود راندهشد و به "درعیه" از نواحی نجد رهسپار گردید. امیر درعیه محمد بن سعود او را گرامی داشت و سخنان وی را به مصلحت حکومتش دید؛ پس در راه اشاعه آن کوشید. شیخ محمد، عده ای را همراه خود کرد، سپس دستور جهاد علیه نجد را صادر و آن جا را تصرف کرد.(4)
در سال 1179 محمد بن سعود از دنیا رفت و فرزندش عبدالعزیز بن محمد جانشین وی شد.(5) شیخ محمد بن عبدالوهاب نیز در سال 1206 وفات کرد.(6) وهابیان، به دستور عبدالعزیز بن محمد و به فرماندهی فرزندش سعود بن عبدالعزیز، نجد و ریاض را در سال 1187تصاحب کردند و از آن پس بود که شهر ریاض پایتخت آل سعود شد.(7) پس از تصرف ریاض بود که وهابیت تعرض خودش را به عراق و شهرهای مقدس آن شروع کرد. این تعرضات حدود ده سال به طول کشید.(8) سید محسن امین در احوال سید محمد مجاهد آوردهاست که چون کثرت هجوم وهابیان به کربلاء زیاد بود وی رحل اقامت در کاظمین افکند و آن جا ساکن شد.(9) آقا بزرگ تهرانی در کتاب الذریعه از مولفی به نام عبدالصمد همدانی نقل می کند که در فتنه وهابیت در روز چهارشنبه مصادف با عید غدیر خم سال 1216 در کربلا به شهادت رسیدهاست.(10)
تقریبا همه منابع، تاریخ کشتار کربلا را سال 1216 ذکر کردهاند.(11)
در چنین سالی وهابیان که مترصد ورود به کربلا بودند، در 18 ذی الحجة سال 1216 وقتی مردم شهر برای زیارت امام علی علیه السلام به نجف رفته بودند وارد شهر کربلا شده و دست به غارت اموال مردم و تخریب گنبد امام حسین علیه السلام و شبکه های ضریح مطهر زدند. سید محسن امین در کتاب "اعیان الشیعة" این چنین میگوید: "وهابیان به زور وارد کربلا شدند، مردم آن جا را به خاک و خون کشیدند و جز عده کمی که فرار کردند یا مخفی شدند، دیگران را کشته و مجروح کردند. قبر مطهر امام حسین علیه السلام را ویران کرده و شبکه ها ی ضریح مطهر را کنده و اموال آن جا را سرقت کردند و هرچه از اموال بود با خود بردند. آنان با این کار، اعمال متوکل عباسی نسبت به قبر مقدس امام حسین علیه السلام را زنده کردند." (12)
مانند این مطلب در کتاب "الشیخ محمد بن عبدالوهاب عقیدته السلفیة ودعوته الإصلاحیة وثناء العلماء علیه "نیز آمدهاست. مولف میگوید: "در سال 1118 ریاض توسط امام عبدالعزیز بن محمد بن سعود فتح شد و.... و عاقبت از آن متقین و سربازان خدا است (!) در سال 1179 امام محمد بن سعود وفات کرد و مردم به امامت عبدالعزیز بیعت کردند. در سال 1215 سعود بن عبدالعزیز به امر پدرش به عراق و کربلا حمله کرد و خسارت های فراوانی به مردم کربلا وارد کرد و قبر حسین و گنبد آن را ویران کرد." (13) همان طور که که دیده میشود این واقعه در کتب وهابیت نیز آمدهاست.
غیر از این هجمه فرا گیر، وهابیان در سال 1225 کربلا را به محاصره در آوردند و کاروان های زیارتی که از زیارت نیمه شعبان از کربلا باز میگشتند را غارت کرده و افراد آن را به شهادت رساندند. اکثر این شهدا ایرانیانی بودند که برای زیارت امام حسین علیه السلام به آن جا رفتهبودند.
مقالۀ ویکی پدیا: http://fa.wikipedia.org/wiki/حرم_امام_حسین
شهرهای نزدیک:
32°36'58"N 44°1'57"E
:مختصات
- گنبد آرامگاه سید الشهدا (ع) امام حسین 0.1 کیلومتر
- حرم مطهر حضرت قمر بني هاشم ، ابوالفضل العباس عليه السلام 0.3 کیلومتر
- آرامگاه سلمان فارسی 74 کیلومتر
- حرم مطهر حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام 74 کیلومتر
- حرم امام موسی کاظم و امام جواد علیها السلام 90 کیلومتر
- حرم عسکریین: بارگاه امامان هادی و حسن عسکری 177 کیلومتر
- جامع یونس پیامبر 423 کیلومتر
- حرم حضرت زينب سلام الله عليها 724 کیلومتر
- آرامگاه مولوی 1199 کیلومتر
- قبرستان مشهور به محل دفن حضرت حوا 1328 کیلومتر
- گنبد حضرت إمام حسین علیهم السلام
- تل زینبیه 0.2 کیلومتر
- میدان شهداء 0.3 کیلومتر
- حسینیه اصفهانیها 0.3 کیلومتر
- هتل المیزان شهریورماه87 0.5 کیلومتر
- فندق اولاد رسول 1.2 کیلومتر
- کربلای میانی 1.9 کیلومتر
- استان کربلا 31 کیلومتر
نظرات