Spała

 obiekt sportowy, teren rekreacyjny, wieś

Spała to znana miejscowość wypoczynkowa nad Pilicą na terenie dawnej Puszczy Pilickiej, obecnie Spalskiego Parku Krajobrazowego. Posiada dobre warunki klimatyczne. W jej okolicach odbywały się polowania w których uczestniczyli królowie polscy, carowie rosyjscy i prezydenci Polski Międzywojennej. Podczas zaborów tereny te należały do Królestwa Polskiego, którego władcami byli carowie rosyjscy. W 1884 roku wybudowano tu letnią rezydencję Cara Aleksandra III. Spała gościła w tym czasie wiele koronowanych głów z całej Europy. Po odzyskaniu niepodległości Spała była letnią rezydencją prezydentów Stanisława Wojciechowskiego i Ignacego Mościckiego. Leczył się też tutaj Józef Piłsudski.
W Spale znajdują się zabytki o bardzo ciekawej architekturze: drewniany kościółek z 1923 r. w stylu zakopiańskim, murowana wieża cisnień z pocz. XX w., zabytkowy most żelbetonowy na rzece Pilicy, budynki osady pałacowej (resztki pałacu, dawne hotele itd.). W centrum Spały znajduje się park w stylu angielskim z wieloma egzotycznymi okazami drzew. W całej Spale znajdziemy pomniki przyrody a wśród nich około 100 wspaniałych dębów o obwodzie do 5 metrów. Z okazji 50 - lecia AK przy starym koścółku wybudowano letni koścół polowy. Warte odwiedzin jest muzeum - Dom Pamięci Pomordowanych Leśników. Ciekawą architekturą wyróżnia się duży budynek dawnej wozowni i oranżerii z XX w.
Symbolem Spały jest naturalnej wielkości żeliwny posąg żubra, stojący w parku w centralnym punkcie osady.
Spała ma nieuchwytny urok, który sprawia że i dziś możemy łatwo zrozumieć czemu tyle sławnych osób wracało do tej małej osady wśród ogromnych lasów.
W Spale żywe są również tradycje myśliwskie.
Obecnie Spała znana jest przede wszystkim jako ośrodek sportu, rekreacji i wypoczynku. Centralny Ośrodek Sportu jest jednym z bardziej znanych w Europie. W skład kompleksu wchodzą kryte hale sportowe i basen, siłownie, gabinety odnowy biologicznej, gabinet krioterapii, korty i hotele.
Strona internetowa www.spala.pl