Militair hospitaal (Dendermonde)

 beschermd gebouw, 19e eeuwse constructie, military hospital (en)

 Een foto toevoegen

Voormalig Militair Hospitaal, thans onderdeel van Middenschool Zwijveke (KTA) van het Gemeenschapsonderwijs, omvattende: vleugels met binnenkoeren, afsluitmuur, poortgebouw en conciërgewoning, beschermd als monument bij ministerieel besluit van 5 januari 2004.
Het voormalig Militair Hospitaal is een volledig ommuurd beeldbepalend complex gelegen in het centrum van Dendermonde, tegenover de Sint-Gillis-binnenkerk en palend aan het Heldenplein.
Volgens de overlevering was hier voorheen het in 1214 opgerichte Sint-Gillishospitaal gelegen waar de eerste abdij van Zwijveke tussen 1223-1228 werd gevestigd vooraleer ze verhuisde naar de Zwijvekekouter buiten de stadswallen. Door een \'ruiloperatie\' werd er vervolgens de parochiezetel van Zwijveke, het latere Sint-Gillis-Zwijveke, in ondergebracht en een gedeelte van de gebouwen werden ter beschikking gesteld aan een aantal vrome vrouwen, begijnen, later opgevolgd door kluizenaressen. De gebouwen van deze \'Cluyse\' werden in 1663-1664 in gebruik genomen door de kloostergemeenschap van de maricolen. Het klooster werd in 1798, na de Franse Revolutie, afgeschaft. Het voormalige complex werd nadien toegewezen aan de Burgerlijke Godshuizen die er een krankzinnigengesticht in onderbrachten. Na de heroprichting van de orde van de zusters maricolen in 1829 namen zij de leiding van dit gesticht op zich. De zusters verlieten in 1850 de oude kloostergebouwen voor nieuwe in de Brusselsestraat en werden opgevolgd door de broeders van Liefde. Onder druk van de gewijzigde wetgeving beslisten de Burgerlijke Godshuizen in 1858 om het krankzinnigengesticht te saneren en een nieuw complex te bouwen naar een ouder plan getekend door architect Jan-Baptist Segers (1751-1833) naast de oude kloostergebouwen. In 1863 werd de eerste steen gelegd van dit project, maar twee jaar later diende men bij gebrek aan middelen de werken al te staken (nummer 8). In 1866 beval de overheid de sluiting van de instelling. De onafgewerkte gebouwen werden in 1867 door de staat aangekocht met de bedoeling er een krijgshospitaal in onder te brengen. Deze vleugels deden hoofdzakelijk dienst als ziekenzalen. De volgende jaren werd het complex vergroot met onder meer verblijfplaatsen voor de directeur, apotheker, geneesheer, zalen, bezoek- en ontvangstzaal (nummer 6) op de plaats van het intussen afgebroken voormalige maricolenklooster. Sinds 1887 controleerden de zwartzusters van Dendermonde de dienst in de ziekenzalen en de keuken.

id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/48967