Cieplice Śląskie-Zdrój (Jelenia Góra)

 quarter (urban subdivision) (en), miejscowość uzdrowiskowa

www.cieplice.pl/
Cieplice Śląskie Zdrój - od 1975 roku uzdrowiskowa część miasta Jelenia Góra . Wcześniej funkcjonowały jako osobna jednostka administracyjna. Historia tej miejscowości, czy jak kto woli dzielnicy, związana jest z występującymi w tym miejscu gorącymi źródłami. Pierwsze udokumentowane wzmianki o Cieplicach pochodzą z roku 1281 i wiążą się z przekazaniem ziemi i "ciepłych wód" zakonowi braci szpitalnych joannitów, sprowadzonych na te tereny przez księcia Bernarda lwóweckiego. Oni jako pierwsi prowadzili tutaj "uzdrowisko". Zakon został w końcu zlikwidowany a Ciepłowody, bo tak wówczas nazywano Cieplice, oraz znaczna część Kotliny Jeleniogórskiej przeszły w posiadanie rycerskiego rodu Schaffgotschów, natomiast od roku 1403 właścicielami części uzdrowiskowej zostali ponownie zakonnicy, tym razem cystersi z Krzeszowa. W XVII i XVIII w. rozwinął się tutaj ośrodek przemysłu szklarskiego i handlu szkłem artystycznym.
Wtedy to Cieplice przeżywały okres gospodarczej prosperity i dlatego z tego okresu pochodzi większość mieszczańskich, barokowych kamieniczek i innych zachowanych do dzisiaj zabytków . Oczywiście po bumie musiała nastąpić stagnacja, a to za sprawą bliskości Jeleniej Góry, która stanowiła poważną konkurencję dla małych Cieplic. Dopiero w drugiej połowie XIX w. w Ciepłowodach zaczął rozwijać się przemysł papierniczy a w roku 1870 rozpoczęto produkcję pierwszych maszyn papierniczych. Doprowadzenie do miejscowości kolei oraz tramwajów sprawiło, że z wioski Cieplice przerodziły się w miasteczko z willową, wielopiętrową zabudową.
W roku 1931 powstał "Dom Zdrojowy", pełniący obecnie funkcję głównego budynku uzdrowiska, jednak prawa miejskie Cieplice uzyskały dopiero w roku 1935, jak wiemy nie na długo. Po wojnie, na miejscu starej, niemieckiej fabryki maszyn papierniczych powstała polska FAMPA i przez długi czas była największym tego typu zakładem w Europie.
W Cieplicach na leczeniu uzdrowiskowym przebywały znane persony, m.in. w 1687 r. królowa Marysieńka Sobieska, w roku 1702 książe Jakub Sobieski, a później Hugo Kolłątaj, Edward Dembowski, Wincenty Pol, Kornel Ujejski i wielu innych. W roku 1850 wydany został ponoć najstarszy polski przewodnik "Warmbrum i okolice Jego..."

Zabytki Cieplic
* Pałac Schaffgotschów (Jelenia Góra – Cieplice) – wzniesiony w latach 1784-1809 przez rodzinę Schaffgotschów. Fasada główna jest długa na 81m i liczy 21 osi okiennych. Od 1975 r. pałac należy do Politechniki Wrocławskiej, zwiedzanie możliwe po uzgodnieniu z władzami uczelni.
* Długi Dom i pawilony zdrojowe (Jelenia Góra-Cieplice) - Długi Dom jest jednym z najstarszych budynków kuracyjnych uzdrowiska i najstarszą budowlą świecką w Cieplicach, powstał w 1537 r.
* Galeria i Teatr Zdrojowy – (Jelenia Góra-Cieplice) – Galerię zbudowano w latach 1797-1800 wg projektu wrocławskiego architekta Carla Gottlieba Geisslera. Wewnątrz urządzono restaurację (funkcjonującą do dziś), palarnię cygar, czytelnię i sporą salę koncertową. Teatr Zdrojowy został wzniesiony w latach 1833-1836, może pomieścić ok. 270 widzów. Ufundowany przez Schaffgotschów, zbudowany w stylu neoklasycystycznym. Obecnie scena należy do Teatru im. C. K. Norwida.
* Kościół św. Jana Chrzciciela (Jelenia Góra-Cieplice) – zbudowany w latach 1712-1714 w stylu barokowym.
* Kościół Zbawiciela (Jelenia Góra-Cieplice) – zbudowany przez luteranów w 1777 r. Od 1946 r. użytkują go polscy ewangelici.
* Pawilon Norweski (Jelenia Góra-Cieplice) – zbudowany w 1908 r. przez właściciela tutejszej fabryki maszyn papierniczych Eugena Fullnera. Pawilon powstał na wzór restauracji "Frognerseteren" koło Oslo i taką funkcję pełnił w Cieplicach do 1967 r., w którym to z Pałacu Schaffgotschów przeniesiono Muzeum Ornitologiczne (obecnie Przyrodnicze).

Edit by szpiegu86