Αρχαία Ηραία

 πόλη, αρχαία, αρχαιολογικός χώρος

 Ανέβασμα φωτογραφίας

Η Ηραία υπήρξε σημαντική πόλη-κράτος και συγκοινωνιακός κόμβος της αρχαίας Αρκαδίας που ήκμασε, κατά περιόδους, από τον 7ο ως τον 3ο αιώνα π.Χ.
Τα ίχνη της Ηραίας και της ευρύτερης περιοχής χάνονται στα βάθη της προϊστορίας. Αναφορές σε αυτήν κάνουν, μεταξύ άλλων, ο Ξενοφών, ο Πολύβιος, ο Στράβων και ο Παυσανίας. Οικιστής της θεωρείτο ο Ηραιεύς, γιος του Λυκάονα και εγγονός του Πελασγού. Στην πόλη υπήρχαν δύο ιερά του Διονύσου, ένα του Διονύσου Πολίτη και άλλο του Διονύσου Αυξίτη. Υπήρχε, επίσης, επίσης ιερό του Πανός και αξιόλογος ναός της Ήρας, ο οποίος καταστράφηκε πριν τον 2ο μ.Χ. αιώνα, όπως περιγράφει ο Παυσανίας κατά την επίσκεψή του.
Η Ηραία ήταν μέλος (και για μεγάλο χρονικό διάστημα, κέντρο) της Αρκαδικής Ομοσπονδίας (γνωστής ως Κοινό των Αρκάδων), μετά τη διάλυση της οποίας (6ος αι. π.Χ.) συμμάχησε επί μακρόν με τη Σπάρτη. Με τη βοήθεια των Σπαρτιατών, στον Πελοποννησιακό Πόλεμο (431-404 π.Χ.) νίκησε σε σημαντικές μάχες τους Μαντινείς και τους Αργείους το 418 π.Χ., καθώς και τους Ηλείους το 417 π.Χ. Όπως ο αρκαδικός Ορχομενός, δεν συμμετείχε στην ίδρυση της Μεγαλόπολης το 370 π.Χ. - αντιθέτως μάλιστα ενίσχυσε τους Σπαρτιάτες στην επίθεση εναντίον της. Όταν, όμως, οι Σπαρτιάτες επέστρεψαν στην Σπάρτη, οι υπόλοιποι Αρκάδες επιτέθηκαν και κατέστρεψαν την Ηραία το 369 π.Χ.. Η πόλη φαίνεται πως επανέκαμψε μερικώς τις επόμενες δεκαετίες, εντασσόμενη το 240 π.Χ. στην Αχαϊκή Συμπολιτεία, για να γνωρίσει σταδιακά την φθορά και την εγκατάλειψη μετά την οριστική επικράτηση των Ρωμαίων στον ελλαδικό χώρο (146 π.Χ.). Την εποχή που πέρασε από εκεί ο Παυσανίας, πάνω από 3 αιώνες αργότερα (περί το 160-170 μ.Χ.), η Ηραία βρισκόταν ήδη σε μακρά παρακμή.