Rezerwat Wąwóz Lipa (Nowa Wieś Wielka)

 park narodowy  Dodaj kategorię

 Dodaj zdjęcie

Rezerwat przyrody Wąwóz Lipa – rezerwat przyrody w południowo-zachodniej Polsce, w woj. dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminach Paszowice i Bolków.
Położenie

Znajduje się we wschodniej części Pogórza Kaczawskiego, u podnóża wschodniej części Gór Kaczawskich w Sudetach, w południowej części Parku Krajobrazowego „Chełmy”, ok. 2,2 km na północny wschód od miejscowości Lipa.

Rezerwat został utworzony 12 listopada 1966 roku na powierzchni 54,70 ha. Rozporządzeniem wojewody dolnośląskiego z 14 lutego 2002 r. powiększono istniejący rezerwat przyrody do powierzchni 101 ha.

Jest to rezerwat geologiczno-florystyczny charakteryzujący się licznym występowaniem skał zieleńcowych utworzony dla ochrony ciekawych form geologicznych i wielu rzadkich gatunków roślin chronionych oraz naturalnych zbiorowisk leśnych. Rezerwat stanowi objęty ochroną rezerwatową fragment południowo-wschodniej części Wąwozu Lipa oraz część doliny potoku Rogoziny i Nysy Małej, położonych przy południowej granicy Parku Krajobrazowego „Chełmy”. Wąwóz położony jest na wysokości ok. 400 m n.p.m.

Obejmuje skalisty wąwóz zbudowany ze skał kompleksu zieleńcowego – zieleńców, łupków zieleńcowych oraz diabazów. Wyróżniają się zwłaszcza rzadko spotykane formy tych skał – tzw. lawy poduszkowe, powstałe w wyniku erupcji podmorskich w starszym paleozoiku. W środkowej części wąwozu występują liczne wychodnie tworzące strome ściany skalne do wysokości 12 m.

Interesujące są tu ślady różnorodnych ruchów masowych (obrywy, osuwiska). W górnym odcinku wąwozu występują liczne eratyki skał skandynawskich oraz pseudoeratryki z Pogórza Kaczawskiego i Przedgórza Sudeckiego.

Wielkim walorem rezerwatu są naturalne zespoły leśne, do których należą:

grąd zboczowy (las klonowo-lipowy) w skalnym wąwozie, ze starymi okazami drzew i bogatym runem w którym rosną takie chronione rośliny jak: gnieźnik leśny, kruszczyk szerokolistny, paprotnik kolczysty, wyka leśna
kwaśne dąbrowy z wieloma gatunkami chronionymi m.in. buławnik mieczolistny, jarząb brekinia, naparstnica zwyczajna, ukwap dwupienny
łęg wiązowo-jesionowy, w którym rośnie aż 9 gatunków chronionych, m.in. kozłek bzowy, kruszczyk szerokolistny, śnieżyczka przebiśnieg.

Innym walorem rezerwatu jest roślinność naskalna reprezentowana przez zespoły paproci szczelinowych (z paprotką zwyczajną, paprotnicą kruchą i zanokcicami) oraz murawy piaskowe (z kostrzewą bladą, rojnikiem pospolitym, perłówką orzęsioną). Cała flora rezerwatu liczy 274 gatunki roślin naczyniowych, w tym aż 22 to rośliny chronione w Polsce.

Najcenniejszym elementem fauny obszaru rezerwatu jest duża populacja salamandry plamistej, która szczególnie licznie występuje w skalnej części wąwozu, gdzie odbywa gody w płynącym tam potoku.