Gmina Skarszewy

Poland / Pomorskie / Starogard Gdanski /
 gmina, tylko kontur obiektu, jednostka podziału administracyjnego III stopnia

Polska, województwo pomorskie, powiat starogardzki.
Miasta w pobliżu:
Współrzędne:   54°4'1"N   18°25'41"E

Komentarze

  • W gminie Skarszewy decydujący wpływ na budowę geologiczną wywarł lądolód z okresu bałtyckiego fazy pomorskiej. Miąższość osadów czwartorzędowych jest znaczna, gdyż dochodzi miejscami do 200 i więcej metrów. Spotyka się tu kilka poziomów glin zwałowych, przedzielonych piaskami i żwirami wodnolodowcowymi. Znaczną powierzchnię gminy zajmuje morena denna, którą w północno-zachodniej części gminy urozmaicają wzgórza morenowe, osiągające wysokość ok. 200 m n.p.m. Wzgórza morenowe budują piaski i żwiry lodowcowe z głazami, głazy zwałowe oraz piaski. Drugim ważnym elementem odznaczającym się w rzeźbie terenów gminy są pola sandrowe, ciągnące się od Skarszew na zachód. Sandry zbudowane są głównie z piasków różnej granulacji oraz piasków ze żwirem. Miąższość osadów wodnolodowcowych dochodzi do 15 m i więcej. Osady holoceńskie (mułki, kreda jeziorna, gytia wapienna oraz torfy i namuły) wypełniają dna rynien lodowcowych oraz innych obniżeń. Gmina Skarszewy położona jest na wysoczyźnie morenowej, poprzecinanej dolinami rzek Wierzycy, Wietcisy, Rutkownicy i Styny (dopływ Motławy). Rzędne terenu wahają się od 207,0 m n.p.m. w rejonie miejscowości Nowy Wiec do 65,0 m n.p.m. w dolinie rzeki Styny. Ukształtowanie powierzchni gminy Skarszewy jest dziełem lądolodu skandynawskiego oraz wpływających zeń wód roztopowych. Krajobraz został ukształtowany w niedawnej geologicznie przeszłości, zaledwie kilkanaście tysięcy lat temu, w tzw. pomorskiej fazie zlodowacenia bałtyckiego. /S. Gołąbek 1984/. Lądolód skandynawski zostawił tu olbrzymie masy skalnego gruzu, żwiru i gliny, a także głazy narzutowe. Po lodowcu pozostały liczne piękne jeziora, głownie rynnowe. Główną formą ukształtowania terenu jest wysoczyzna morenowa, związana z formami lodowcowymi. Przestrzenny układ głównych elementów rzeźby terenu tj. wzniesień czołowomorenowych, wysoczyzn moreny dennej, dolin rzecznych i rynien subglacjalnych jest obrazem zachodzących w plejstocenie procesów geomorfologicznych. W gminie Skarszewy dominującą cechą ukształtowania terenu są duże, względnie jednorodne powierzchnie wysoczyzn morenowych falistych i równinnych przeważnie zbudowanych z glin. Znaczne urozmaicenie struktury przyrodniczej wprowadza równoleżnikowy układ polodowcowych dolin wykorzystywanych przez Wierzycę i Wietcisę. Stosunek wielkości (szerokość dna, wysokość zboczy) obu dolin do aktualnych koryt rzek wyraźnie wskazuje na polodowcowy charakter dolin. W swym przebiegu przez południową część gminy Wierzyca wykształciła typową dolinę rzeczną ze wszystkimi jej elementami morfologicznymi, takimi jak meandrujące silnie koryto, starorzecza, zbocza z systemami terasowymi, a nawet ostańcowe pagórki. W obrębie doliny przebiegającej przez gminę Skarszewy można wyróżnić cztery poziomy terasowe. Istotne znaczenie posiadają także rozcięcia erozyjne, licznie występujące wzdłuż stref krawędziowych rynien polodowcowych i zboczy dolinnych, rozwijające się już od czasów ustąpienia lądolodu. Występują tu także zespoły wzgórz moreny czołowej. Obszary wysoczyznowe w większości są użytkowane rolniczo (grunty rolne zajmują prawie 70% powierzchni gminy).
Ten obiekt został ostatnio modyfikowany 13 lat temu