Sopata e Liktorit (Duçes) (Tiranë)

 interesting place (en), invisible (en)

 Upload a photo

Aksi kryesor i Tiranës, si Sopata e Liktorit.

Në aksin kryesor të Tiranës sonë, pushtuesit fashistë qysh herët e kishin përfytyruar se si do të ishte pamja urbane dhe arkitekturore. Projekti studimor urban nuk do të shpërfaqte vetëm thjesht një përfytyrim themelor mbi të cilin do të bëheshin në mënyrë tërësore ndërtimet e ardhshme të kryeqytetit shqiptar. Kjo do të ishte "Sopata e Liktorit" që do të shtrihej përjetë e mot mbi truallin e Tiranës sonë si një vulë.
Ky simbol qëndron sot e tërë ditën në Tiranë.
Janë kaq qesharake dhe një "hedhje hi sysh..." ato që shqyrton sot Politika shqiptare lidhur me heqjen e simboleve si Piramida. Dihet se pas pushtimit "Asambleja Kushtetuese" kish miratuar formimin e qeverisë së re "shqiptare", të kryesuar nga Shefqet bej Vërlaci. Më 16 prill delegacioni i kësaj "asambleje" do t'i ofronte "kurorën e Skënderbeut" Viktor Emanuelit III, i cili qysh atë ditë e tutje do të thirrej "Mbret i Shqipërisë e Perandor i Etiopisë".
Shefqet Bej Vërlaci do të kryesonte delegacionin qeveritar shqiptar në Romë (3 qershor 1939) për të marrë "Statutin Themeltar të Mbretërisë Shqiptare", sipas të cilit, Ministria e Jashtme e Ministria e Mbrojtjes së Shqipërisë ishin suprimuar dhe mbi flamurin kombëtar shqiptar ishin vendosur shenjat e Liktorit, emblemës së Fashizmit Italian.
Më 1930 në Tiranë fillon zbatimi i bulevardit të madh i quajtur bulevardi "Mbreti Zog" dhe ndërtimi i ministrive. Gjithashtu zgjerohen rrugët kryesore të qytetit dhe përcaktohet kufiri i qytetit.
Më 1931 kufiri i kryeqytetit brendashkruante një sipërfaqe prej 600 ha, dhe përcaktoheshin zonat e zhvillimit në perspektivë, si p.sh. zona industriale, e banimit, e gjelbëruar etj. Në këtë periudhë autorët e planeve rregulluese janë arkitektët austriakë, ku veçojmë arkitektin Kohler.
Në periudhën e pushtimit nga Italia fashiste pas 1939, arkitektët italianë rishikojnë të gjitha planet rregulluese të qyteteve kryesore ose i bëjnë nga fillimi. Arkitektura dhe Urbanistika në këtë periudhë është racionale, pra e tipit fashist.
Dallohet kompleksi i "Sopatës së Liktorit " në fund të bulevardit kryesor të Tiranës, i përbërë nga Stadiumi, zyrat e Fashos (tani Universiteti i Tiranës) dhe dy godinat anash bulevardit.
Arkitektët italianë, ku veçohet arkitekti Gerardo Bosio, Ivo Lambertini dhe Ferdinando Poggio që kanë realizuar hartimin e planeve rregulluese të Tiranës, Durrësit, Vlorës, Elbasanit, Beratit, Petrelës, Sarandës etj.