Αρχαίο Στάδιο Ισθμίων

 στάδιο, ερείπια, αρχαία

 Ανέβασμα φωτογραφίας

Το πρώτο στάδιο στην Ισθμία κατασκευάσθηκε κατά την περίοδο της θεσπίσεως ως πανελληνίων αγώνων των Ισθμίων και πρόκειται για το αρχαιότερο στάδιο στην Ελλάδα από το οποίο διασώζεται η αφετηρία του, πλησίον της ΝΔ. γωνίας του ιερού του Ποσειδώνος. Το τριγωνικό δάπεδο ανεκαλύφθη σε βάθος 1 ½ μ. στρωμένο με πωρόλιθο.
Στην κορυφή του τριγώνου υπάρχει ένας λάκκος στρογγυλός που έχει διάμετρο 0,53μ. και βάθος ενός μέτρου περίπου. Σε απόστασι 53 εκατοστών από το χείλος του λάκκου αυτού ξεκινούν ακτινωτά 16 αυλακώσεις βάθους 12 χιλιοστών, επί της επιφάνειας του δαπέδου και φθάνουν ως την βάσι του τριγώνου. Καθεμία αυλάκωσις αντιστοιχεί σε ορειχάλκινη θηλειά στερεωμένη με χυμένο μολύβι στο δάπεδο, κατά μήκος των αυλακώσεων αυτών ήταν δυνατόν να κινούνται σχοινιά λίγο χαμηλότερα από την επιφάνεια του δαπέδου και τα οποία συγκρατούνταν από τις θηλειές. Κατά μήκος της βάσεως του τριγώνου υπάρχει λίθινο κατώφλι επί του οποίου είναι σκαλισμένες 16 ορθογώνιες οπές, βάθους 25 εκατ. Και αντίστοιχες στις 16 θηλειές του λιθίνου δαπέδου. Σε αυτές τις οπές ήσαν στερεωμένες 16 κάθετες δοκοί. Ανά ένας δρομέας αλάμβανε θέσι μεταξύ δύο δοκών, μπροστά του μάλιστα υπήρχε μια ξύλινη ράβδος, τοποθετημένη οριζοντίως και προσαρμοσμένη από το ένα άκρο της σε μία από τις κάθετες δοκούς. Διετηρούντο σε οριζόντια θέσι αυτές οι ξύλινες ράβδοι, με την βοήθεια σχοινιών, περασμένων από ορειχάλκινες θηλειές στην βάσι του τριγώνου και πλησίον του στρογγυλού λάκκου, όπου ίστατο ένας άνδρας, ο οποίος, όταν επρόκειτο να ξεκινήσουν οι δρομείς, άφηνε τα σχοινιά ελεύθερα και όλες οι ράβδοι έπιπταν ταυτοχρόνως και άφηναν ελεύθερη την αφετηρία. Η αφετηρία του σταδίου ευρίσκετο στο τριγωνικό λίθινο δάπεδο κατά τους αρχαϊκούς και πρώιμους κλασσικούς χρόνους και αργότερα μεταφέρθηκε νοτιώτερα.
Πίσω από το τριγωνικό δάπεδο της αρχαϊκής αφετηρίας διαπιστώθηκαν ίχνη της σφενδόνης του σταδίου και των πλαγίων επικλινών επιπέδων, όπου εκάθηντο οι θεατές, καθώς και των αναλληματικών τοίχων. Μια εξέδρα για τους θεατές κατασκευάσθηκε κατά μήκος της ΒΑ. πλευράς του διαδρόμου και υπήρχε επικλινής πρόσβασις κατά μήκος της εξωτερικής της πλευράς.