Kamienice Królewskie (Gdańsk)

Poland / Pomorskie / Gdansk / Gdańsk / ul. Długi Targ, 1-4
 architektura renesansu, architektura baroku, budynek mieszkalny wielorodzinny, zabytkowy budynek, historyczne miejsce

Kwaterami królów polskich były tradycyjnie kamienice południowej pierzei Długiego Targu (dzisiejsza numeracja 1-4). Gościli tu, niekiedy kilkakrotnie - Zygmunt III Waza w 1623, Władysław IV w 1634, Jan Kazimierz w 1656, Jan III Sobieski w 1677, August II Mocny i Stanisław Leszczyński.

Dom nr 1, zabytek z klasycystyczną fasadą służył zazwyczaj damom dworu.
Dom nr 2 w stylu renesansowym był właściwą kwaterą królewską, a właściwie jego górne piętro. W dolnej części mieściła się sala tronowa. To właśnie tutaj w 1677 roku królowa Marysieńka urodziła Janowi III Sobieskiemu królewicza Aleksandra. Szczyt kamienicy ozdobiony jest figurą Neptuna. Warto zobaczyć tez znajdujące się przed wejściem przedproże ozdobione kratami i dwiema pionowymi kamiennymi płytami z XVI wieku. Wystrój fasady jest prawdopodobnie dziełem Andrzeja Schlütera - nadwornego królewskiego rzeźbiarza. Na przełomie XVII i XVIII wieku właścicielem kamienicy był królewski poczmistrz - Franciszek de Grata. Później dom przeszedł na własność rodziny Rosenbergów - znanych gdańskich patrycjuszy, którzy stworzyli prywatną bibliotekę liczącą ponad 22 tys. woluminów. Podczas pobytu króla sień domu zamieniała się w salę tronową, która połączona została dodatkowo wykutym przejściem z sienią kamienicy nr 3.
Dom nr 3 w dolnej części (sieni) mieścił jadalnię i salę sądową.
W domu nr 4, którego fasada pochodzi z 1630 roku, kwaterowali zazwyczaj medycy i dworzanie podróżujący wraz z królem. Na przedprożu tej kamienicy również są ozdobne kamienne płyty pochodzące z XVIII wieku.
Miasta w pobliżu:
Współrzędne:   54°20'53"N   18°39'10"E

Komentarze

  • Królewska kwatera Kamieniczki te, położone naprzeciw Dworu Artusa i Fontanny Neptuna, zawsze stanowiły miejsce bardzo pożądane przez zamożnych mieszczan. Właścicieli zmieniały wielokrotnie, czasem drogą dziedziczenia, czasem sprzedawane. Były też kilkukrotnie tymczasową siedzibą koronowanych głów, kiedy głowy owe odwiedzały Gdańsk. Pierwszym królem który tu właśnie zamieszkał w trakcie swojego pobytu w Gdańsku w roku 1623 był Zygmunt III Waza. Królewska kwatera obejmowała wszystkie trzy domy widoczne na zdjęciach i jeszcze jeden - dzisiaj oznaczony numerem 4. Z okazji królewskiej wizyty dokonano w nich licznych przystosowań, z przebiciem dzielących je ścian włącznie. Kolejnym królem, który wzorem swojego ojca, zamieszkał w kamienicach naprzeciw Dworu Artusa, był Władysław IV, który odwiedził Gdańsk w 1634 r. i ponownie w 1636 r. Miejsce to stało się z czasem niejako tradycyjną siedzibą królewską, skoro zamieszkali tam również Jan Kazimierz w 1656 r. i Jan III Sobieski w 1677 r., mimo że ten ostatni początkowo zamierzał skorzystać z przewidzianej na królewską rezydencję Zielonej Bramy. Miejsce narodzin królewicza Pobyt w Gdańsku Jana Sobieskiego wiąże się z bardzo ciekawą historią. Otóż towarzysząca mężowi królowa Marysieńka spodziewała się dziecka. Ponieważ znana była z dość histerycznego usposobienia, na cały tydzień poprzedzający połóg zarządzono w Gdańsku ciszę. Ciszę dosłowną - zakazano bicia w dzwony kościelne, wstrzymano ruch kołowy na Długim Targu, zatrzymano nawet zegar na Ratuszu, którego wskazówki znane były z tego, że przesuwając się, niemiłosiernie skrzypiały. Jeśli z tych czy innych względów musiał przejechać Długim Targiem zaprzęg, koniom owijano kopyta miękkim materiałem, by nie razić uszu dostojnej położnicy hałasem. 9 września 1677 r. przyszedł na świat - właśnie w miejscu widocznym na zdjęciach - drugi syn Jana Sobieskiego, królewicz Aleksander. Z polskich królów w kamieniczkach przy Długim Targu 1-3 gościli jeszcze później August II i Stanisław Leszczyński. W bliższych nam czasach w budynkach przy Długim Targu 1-4 mieściła się słynna fabryka czekolady G.Mix. W 1945 r. cała okolica uległa niemalże całkowitemu zniszczeniu. Po wojnie domy przy Długim Targu 1-3 odbudowano w nawiązaniu do ich kształtów z XVII i XVIII w.
Ten obiekt został ostatnio modyfikowany 10 lat temu