قلعه ساری قورغان

 casino (en), ancient (en), archaeological site (en)

 یک عکس اضافه کن

طبق فرمان شماره 2 ملک زکریان نامی در سال 1103 هجری قمری بر آنجا حکومت داشته است. هویت این شخص معلوم نیست ، و ظاهرا چنین به نظر می‌رسد که از اعقاب ایوب انصاری باشد ، این منطقه (ساروقورغان) دارای سابقه بوده و آثار قلعه‌ای عظیم نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند بعلت وجود پرتگاهای خطرناک نمی‌شود به آسانی وارد قلعه شد ، ولی از طرف روستای ساروقورغان میتوان وارد قلعه شد .
از نظر معماری قلعه‌ای ارزشمند می‌باشد که نیاز به بررسی عمیق دارد . طبق کتاب جامع التواریخ رشیدی نوشته حافظ ابرو این چنین برداشت می‌شود : که این قلعه از دوران پیش از تاریخ مرکز تمدنهای هزاره اول بوده و از عصر ماد تا دوره ساسانی اقوام محلی در آنجا سکونت داشته‌اند . در دوره‌های اولیه اسلامی اکراد (جمع کردها) در آنجا پناه می‌بردند
.
در سال 759 هـ-ق ساروقورغان توسط امیر تیمور با خاک یکسان شد و چندی بعد شخصی به نام صارم کرد از حکام مکری(کردستان) آنجا را بهترین پناهگاه دانسته و پس از تعمیر آنجا را برای بیرون راندن آذربایجانی‌ها و سکونت دادن اقوام مهاجر مهیا کرد ، البته جنگ صارم با اندکی تغییر در کتاب شرف نامه بدلیسی نیز آمده است .
بنا به روایت که سینه به سینه در منطقه تکاب افشار از افراد کهن سال محلی نقل می‌شود ، نادر شاه، شاه افشار قصد گشودن این قلعه را داشته است و چون از فتح آن عاجز می ماند در توجیه عدم موفقیت خود اظهار میدارد « ساروغان گوئی به جهان نیامده است » البته اصل این جمله به‌ترکی ادا می شود « ساروقورغان جهانه گلمیب » و از تسخیر آن چشم می‌پوشد . چون هیچ یک از مورخان قدیم و جدید به این موضوع اشاره‌ای نکرده‌اند لذا انتساب این جمله به جهانگشایی چون نادر و آنهم در محلی که از قدیم الایام مرکز طوایف افشار بوده است را مقرون به صحت نمی نماید .
به عقیده آقای بابک‌راد (باستانشناس) در مقاله‌ای چاپ شده در مجله باستان شناسی که قلعه ساروقورغان تکاب افشار را می توان با دژ عظیم قلعه قمچي در دهكده اركبين (110 كيلومتري زنجان) كه به 800 تا 900 سال پيش از ميلاد تعلق دارد مقایسه کرد.