Պուրճ Համուտ (Greater Beirut) | district (en), ethnic (en)

 district (en), ethnic (en)

Բուրջ Համուդ (արաբ․՝ برج حموﺪ‎‎, քաղաք և մունիցիպալ շրջան Լիբանանում, գտնվում է Բեյրութից հյուսիս-արևելք, Մաթնի շրջանում, կազմվում է Մեծ Բեյրութի մաս։ Քաղաքը համարվում է բնակելի, արդյունաբերական և առևտրային տարածք, համարվում է Մերձավոր Արևելքի ամենախիտ բնակեցված վայրերից մեկը, բնակչության մեծամասնությունը հայեր են։ Բուրջ Համուդը հիմնադրվել է 1915 թվականին Հայոց ցեղասպանությունից փրկվածների կողմից և զարգացել է 1930-ական թվականների, երբ հիվանդ և ուժասպառ հայերը, որոնք փրկվել էին Դեր Զորի մահվան երթից, Օսմանյան կայսրության անկումից հետո հասել են Բեյրութ։ Նրանց իրավունք է տրվել խրճիթներ կառուցել Բեյրութում՝ գետի աջ ափին, որն իրենից ճահճոտ տարածք էր ներկայացնում։ Հետո հայերին արտոնեցին տներ և շենքեր կառուցել, որոնք առ այսօր էլ կանգուն են։ 1952 թվականին Բուրջ Համուդն ունենում է իր քաղաքապետարանը և այժմ Հյուսիսային Մաթնի քաղաքապետարանների խմբի անդամ է։ Բուրջ Համուդ քաղաքի և քաղաքապետարանի հիմնադիրն է Հայ Կաթողիկե եկեղեցու հայրերից Հայր Պողոս Արիսը, որը նպաստել է լիբանանահայ կենտրոնի հիմնադրմանը, ինչպես նաև երկար տարիներ ստանձնել է քաղաքապետի պաշտոնը։ Քաղաքապետարանը Բուրջ Համուդի կենտրոնական թաղամասերից մեկը կոչել է իր անունով՝ իրենց երախտագիտությունը հայտնելով մեծ ներդրումների, քաղաքի հիմնադրման և կառուցման համար։ Հիմնադրումից հետո Բուրջ Համուդը մրցակցության կենտրոն է դարձել Հայ Հեղափոխական Դաշնակցության և Սոցյալ Դեմոկրատ Հնչակյան Կուսակցության համար, որոնք փորձում են իրենց իշխանությունը հաստատել այս քաղաքում[3]։ Սա հանգեցնում է զանազան կռիվների և ահաբեկումների, որոնք ճնշում են լիբանանահայերին։ Այս վիճակը իր գագաթնակետին է հասնում Լիբանանի 1958 թվականի ճգնաժամի ընթացքում, երբ այս երկու կուսակցությունները և իրենց համակիրները բաժանվում են Հայ Առաքելական Եկեղեցու կաթողիկոսի ընտրության ժամանակ։ Սակայն, աղանդավորական շարժումների աճի պատճառով լիբանանահայերը սկսում են ավելի սերտորեն շփվել միմյանց հետ և 1972 թվականին Հնչակյան կուսակցությունը համաձայնություն է ստորագրում Դաշնակցության հետ։ Բուրջ Համուդի շատ թաղեր կոչվում են հայկական քաղաքների անունով, ինչպես՝ Երևան և գետերի անունով՝ Արաքս։ Մի շարք թաղեր կոչվում են ներկա Հայաստանի քաղաքների անուններով, թրքահայաստանի, ինչպես՝ Մարաշ, Սիս, Ադանա, Արագած, Կիլիկիա և այլն։ Նրանցից շատերը հիշեցնում են նախահայրերի բնակավայրերը և Կիլիկիան, որտեղից եկել են լիբանանահայերի մեծամասնությունը։