Girne

 şehir, capital city of state/province/region (en), 3. basamak yönetim seviyesi

Girne (Yunanca Κερύνεια) Kıbrıs'ta bir liman kenti ve ilçedir. Kent ile çevresi, adanın en gözde tatil beldesidir. Son yıllarda kentin nüfusu hızla artmaktadır. Kentin güneyinde Beşparmak Dağları, kuzeyinde ise Akdeniz vardır.

Girne şehrinin kuruluşu ile ilgili olarak kaynaklarda değişik bilgiler verilmektedir. Bu nedenle şehrin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Bazı kaynaklarda çevreden elde edilen buluntularla dayanılan şehrin kuruluşu M.Ö.X. yüzyıla tarihlendirilirken, bazı kaynaklarda ise adayı Mısırlılardan ele geçiren Pers kralı Kyrus tarafından M.Ö.VI.y.y.’da kurulduğu ileri sürülmektedir.

Şehrin mevcut kalıntılarından Bizans döneminde inşa edilen yapıların Lusignan ve Venedik dönemlerinde geliştirilerek kullanıldığı, aynı zamanda birçok münferit binaların da inşa edildiği anlaşılmaktadır. Girne Kalesi’nin günümüze kadar sağlam gelmesinin en önemli nedeni, Venediklilerin deniz savunmasına ve denizciliğe önem vermiş olmalarıdır. Bugün Girne Şehrinin çevresinde görülebilen tahkimat kalıntıları, Girne halkını dıştan gelebilecek saldırılara karşı koruyabilmek amacı ile Lüzinyan döneminde inşa edilmiştir.

Venedikliler döneminde barutun icat edilmesi tahkimat duvarlarının önemi kalmamış ve bunlar yıkılarak taşları binalarda inşaat malzemesi olarak kullanılmıştır. Bu tahkimattan günümüze; Liman ortasındaki kule, liman kıvrımındaki kule ve eski Gümrük Binası olarak bilinen Girne Marina’nın karşısındaki kule (temel izleri) gelebilmiştir. Yıkılmak suretiyle günümüze kadar gelemeyenlere örnek olarak Arhengelos Mihail kilisesinin etrafını çevreleyen dikdörtgen kule ve Girne Belediye Binası önündeki alanda bulunan Lusignan dönemi şehirgiriş kapısı göstrilebilir.

Şehir 1570 yılında Osmanlıların eline savaşsız geçmiştir. Bu tarihten sonra aşağı Girne ile Yukarı Girne’ye değişik yapılar inşa edilmiştir.

1881 yılında Girne’de yaşayan Türkler ve Rumlar eşit nüfus sahiptiler. Kayıtlarda Türklerin 566, Rumların ise 556 olduğu belirtilmektedir. Girne’de yaşayan Türkler genelde toprak sahibi ve çiftlikle uğraşırken Rumlar denizcilik yapmaktaydılar. Girne Limanındaki teknelerin çoğu ise Rumlara aitti.

Osmanlı idaresi döneminde ise izin alan Girneli Rumlar, şu anda ikon Müzesi olarak kullanılan Archangelos Michael kilisesini 1860 yılında inşa etmişlerdir.