Εκβάτανα /Χαμαντάν

 πόλη, πρωτεύουσα κράτους / επαρχία / περιφέρεια, ιστορικό

Τα Εκβάτανα, ή Αγβάτανα, ή Επιφάνεια (ελληνική ονομασία), ήταν σπουδαία αρχαία πόλη στην άνω Μηδία παρά τους πρόποδες του όρους Ορόντου, προ της οποίας εκτεινόταν εύφορη πεδιάδα . Ο Κτησίας αναφέρει ότι η αρχική ίδρυσή της ανάγεται στους μυθικούς χρόνους. Μάλιστα λέγεται ότι η Σεμίραμις είχε στη πόλη αυτή οικοδομήσει το ανάκτορό της και είχε φροντίσει την κατασκευή διώρυγας για την υδροδότηση της πόλης. Κατ΄ άλλους ιδρυτής της πόλης φέρεται κάποιος από τους Σέλευκους Βασιλείς. Ο Ηρόδοτος θεωρεί ιδρυτή των Εκβατάνων τον Δηιόκη όταν κατέλαβε αυτήν και την κατέστησε πρωτεύουσα της Μηδίας τον 7ο αιώνα π.Χ.

Τα Εκβάτανα παρέμειναν έδρα των διαδόχων του Δηϊόκη καθώς και θερινή διαμονή της Δυναστείας των Αρσακιδών. Ο Μέγας Αλέξανδρος επισκέφθηκε δύο φορές τα Εκβάτανα, το 330 π.Χ. και το 324 π.Χ. όπου και βρήκε αμύθητο θησαυρό, όπως βεβαιώνει ο Αρριανός. Κατά τον Ιουστίνο ο θησαυρός εκείνος έφθανε τα 180.000 τάλαντα ενώ κατά τον Στράβωνα τα 190.000 τάλαντα. Ο Μ. Αλέξανδρος αφαίρεσε το μεγαλύτερο μέρος του χρυσού επικαλύμματος του ανακτόρου, ενώ το υπόλοιπο αφαίρεσαν ο Αντίγονος και ο Σέλευκος ο Νικάτωρ.

Το 330 π.Χ. στα Εκβάτανα σκοτώθηκε ο Παρμενίων και εκεί το 325 π.Χ. πέθανε ο Ηφαιστίων. Επί Αντιόχου του Μεγάλου μόνο ο ναός του Μίθρα διατηρούσε ακόμα επίχρυσους κίονες και μεγάλο αριθμό χρυσών κεράμων. Από το υλικό αυτό προέρχονταν τα νομίσματα που κόπηκαν τότε αξίας 4.000 ταλάντων. Κατά την εκστρατεία του Αντιόχου Δ΄ του Επιφανούς εναντίον των Πάρθων (165/4 π.Χ.), ο Έλληνας βασιλιάς της Συρίας επανίδρυσε τα Εκβάτανα ως Επιφάνεια.
el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BA%CE%B2%CE%AC%CF%84%CE...

Επί των ερειπίων της πόλης αυτής έχει ανοικοδομηθεί η σημερινή πόλη Χαμαντάν του Ιράν.
en.wikipedia.org/wiki/Hamadan