Afyon Lisesi 1894 (Afyonkarahisar)

 secondary education  Add category

AFYON LİSESİ TARİHİ

Okulumuz ile ilgili ilk kayıtlara “AFYON RÜŞDİYE MEKTEBİ” ismi altında 1912 yılında Servet-i Fünun dergisince yayınlanan bir yıllıkta rastlamaktayız. Yıllığın (Salname) kronoloji bölümünde Merkez Rüştiyelerinin Küşatı (açılışı) Ağustos 1310 (M. 1894) olarak belirtilmektedir.

Rüştiyelerin bütün sınıfları oluştukça, rüştiyelerin üzerinde olan idadiler açılmıştır. Karahisar-ı Sahip İdadisi de Birinci Dünya Savaşı’na kadar Rüştiye içinde olmak üzere eğitim ve öğretim görevini sürdürmüştür (1894-1912). Bu sıralarda üç rüştiye ve iki idadi sınıfı bulunmaktaydı. İdadilere meslek bölümleri açılmasına karar verildiğinde Afyon’da ancak Ticaret Bölümü açılabilmiş ve pek az öğrenci kaydolabilmiştir.

İdadi’nin ilk binası Mecidiye’de, Paşa Camii karşısında mevcut bulunan Rüştiye Mektebinin üst katıydı. İdadi’nin ilk kadrosunda 5 öğretmen, 3 hademe bulunuyordu. Okulda 61 öğrenci eğitim görmekteydi.

Okulun açılışından birkaç yıl sonra ilk binasını İhtilâfçı Mehmet Ziya Bey ziyaret eder. Bu ziyareti ile ilgili hatırasını eserinde şu satırlarda anlatmaktadır:

“O gün dergahtan çıktığımız zaman saat altıya geliyordu. Arkadaşımız Ahmet Çelebi Efendi (Karahisar-i Sahip Maarif Komisyonu başkanı) ile birlikte Mutasarrıf Raşit Paşa’yı konağında ziyaret ettikten sonra Mekteb-i İdadi’ye gittik. Bizim oraya vardığımız ders zamanına mütesadüf olduğu cihetle teneffüs vaktine kadar Müdür İrfan Efendi’nin odasında aram ettik. Bir çeyrek saat sonra trampet çaldı, talebe teneffüshaneye çıktı. Müdür Efendi geldi. Kendisiyle Karahisar’ın ahval-ı maarifine, ahalisinin sanat ve hilfetine dair yarım saat kadar konuştuk. Mekteb mahalle arasında büyücek fakat eski bir hanede muvakkaten tesis etmiş olduğuna taksimat-ı dahiliyesi hey’et-i umumiyesi ve hıfzısıhhaya ve ne de mektep idaresine elverişlidir. Bugünçün burada dahi Şan-ı aliyeye ve hıfzısıhhaya muvafık bir mektep inşası derece-i vaciptir. Müdür Efendi’ye veda ederek mektepten çıktık.”

5 yıllık olan Karahisar-ı Sahip İdadisi, Mecidiye’deki bu okul binasını bırakarak Yukarı Pazar’daki eski Namık Kemal İlkokulu’nun binasına taşındı.

1314-1315 (M. 1897-1898) ders yılında 80 öğrencisi ve 2 hademesi vardı. 1321 tarihli Maarif Salnamesi’nde 6 öğretmen ve 92 öğrencisi olduğu görülmektedir.

Şimdiki ana taş bina yapımına 19 Mayıs 1914’te başlanmış ve Ekim 1916’da iki yılı aşkın kısa bir sürede, özellikle Birinci Dünya Savaşı’nın bunalımlı devreleri arasında, bitirilmiştir. Yapı Türk mimarisinin son gelişmelerini gösteren neo-klasik üsluptadır. Giriş mermer başlıklı basamaklarla döşeli olup, yapının ön ve yan duvarları Osmanlı çini sanatının en güzel örnekleri ile süslüdür. Duvar ise yontma taştandır. Duvarlardaki çini döşemeler kıvrık dal Rumi Palmet dekorlarını taşımaktadır. Yapı, plan yönü ile dikdörtgen şeklinde olup, bodrumlu uzun bir koridor çevresinde, altı sınıf, üç oda ve tuvaletten ibarettir. Üstte aynı plan uygulanmış; yalnız ön giriş bölümü üzeri, öğretmenler odası olarak farklılık göstermektedir.

1916 yılından itibaren okulumuz kendi binasında 5 sınıflı İdadi olarak eğitim ve öğretimini sürdürmüştür. 1921-1922 öğretim yılında İdadi 9 sınıflı bir Sultani’ye çevrilmiştir. 1923-1926 yılları arasında ise ilk ve orta kısmı kapsayan Ortaokul olarak çalışmaya başlamıştır. 1926’da, artan öğrenci sayısı nedeniyle orta kısımdan ilk kısımlar ayrılıp, boşalan sınıflara pedagoji bölümü eklenmiş ve öğrenim süresi 2 yıl olan pedagojili orta okul şeklinde eğitim öğretim hayatını sürdürmüştür. Bu sırada 2 pedagoji sınıfı vardır. Bu bölümden 23 öğretmen yetişerek diploma almış ve eğitim ordusunda hizmet görmüşlerdir.

1929-1930 ders yılı döneminde Ortaokul kentin ve çevre ilçelerin artan nüfusu ve duyulan lise ihtiyacını karşılamak amacı ile Liseye dönüşmüştür. Bu arada pedagoji bölümlerinin sayısı da artırılmıştır. İhtiyacı karşılamak üzere 1931 yılında yatılı öğrenci kabul edilmeye başlanmıştır.

Lise’nin artan ihtiyacını karşılamak üzere 1937 yılında ana binanın yanındaki yerde Dumlupınar İlkokulu satın alınmış büyük onarımdan geçirilerek, yemekhane kısmı yaptırılmıştır.

1942 yılında okulumuza bir yapı daha kazandırılmış, yeni binaya eklenti ile bu yapı genişletilmiştir. Dershaneleri, laboratuarları ile 13 sınıf ve diğer kısımları okulumuza kazandırılmıştır.

1956 yılında Atatürk binası satın alınarak Lisemize aktarılmış ve bir onarımdan geçmiştir. Yine bu dönemde ana binanın ahşap olan plakaları beton plakaya dönüştürülmüştür.

1957-1961 yıllarında ahşap olan konferans salonu yıkılmış (deprem bölgesi gerekçesiyle) yerine konferans salonu olmayan bina yapılmıştır (yemekhane bölümü). Yine bu dönemde ana yapı ile Atatürk binası arasındaki boşluğa bir idare binası yapılmıştır. (Bu bina, 2 yıl öncesine kadar Sağlık Eğitim Merkezi olarak kullanılmıştır.).

1961-1965 döneminde öğrencilerin teknik öğrenime kaydırılması düşüncesiyle Lise’ye, eleme sınavı ile bakanlıkça öğrenci alınması uygun görülmüş; fakat bu karardan çabuk dönülmüştür.

1966 yılında okulumuzun bütün bölümleri, merkezi sistemde çalışan bir kalorifer tesisine kavuşturulmuştur.

1971-1972 öğrenim yılı başlangıcı ile birlikte diğer liselerin çoğunda uygulandığı üzere Fen Deneme Lisesi olarak yeni ders yılına başlamıştır. Aynı yıl ortaokul kısmı resmen kapatılmıştır.

1993 yılında okulumuzda Yabancı Dil Ağırlıklı Lise açılmıştır.

Artan öğrenci sayısı mevcut binalarla eğitim ve öğretimi güçleştirince 1992 yılında ihalesi yapılarak Pansiyon binası olarak da bilinen ek binanın, yemekhanenin, çamaşırhanenin yıkılmasıyla elde edilen araziye, okulumuz mezunu 9. Cumhurbaşkanımız sayın Süleyman DEMİREL tarafından 7 Haziran 1994 tarihinde temel atılmıştır. Yapılan binalar, ana bina ile aynı mimariye sahip olup 26 derslik ve laboratuarlar, 300 kişilik konferans salonu ve olimpik ölçülerde kapalı spor salonundan oluşmaktadır. Bu binaları, 18 Eylül 1997 tarihinde yine Cumhurbaşkanımız sayın Süleyman DEMİREL eğitim ve öğretime açmıştır.

Okulumuz ana bina restorasyon çalışmaları 1999 yılının Eylül ayında başlamış olup, orijinal yapısına sadık kalınarak restorasyona devam edilmektedir.

Ana binamız 2004 yılında restore edilerek , teknoloji odası, internet kullanım odaları kalıcı olarak tesis edilmiş, ayrıca fizik, kimya, biyoloji labaratuar yeniden doantılmış, resim ve müzik odaları ise daha kullanışlı hale getirlmiştir.

2005-2006 öğretim yılından itibaren ise ismi aynı kalmakla birlikte Anadolu Lisesi statüsüne kavuşmuştur.

Bugün modern yapısıyla Afyon Lisesi 111 yıllık geçmişi ile müdürü, müdür yardımcıları, 93 öğretmen ve 1800 öğrencisi ile 21. yüzyıla mührünü vurmaya hazır olarak eğitim ve öğretime devam etmektedir.
AFYON LİSESİNİN YETİŞTİRDİĞİ ÖNEMLİ ŞAHSİYETLERDEN BAZILARI
1. SEZER, AHMET NECDET CUMHURBAŞKANI
2. DEMİREL, SÜLEYMAN 9. CUMHURBAŞKANI
3. ACAR, FARUK M.E.B. DAİRE BAŞKANI
4. ACAR, OSMAN MERKEZ VALİSİ
5. ADAK, AGAH HUKUK PROFESÖRÜ
6. AKAR, ERDAL AFYON ESKİ BELEDİYE BŞK.
7. AKALIN, OSMAN TARIM BAKANLIĞI
8. AKGÜL, ÖMER RIZA PROFESÖR
9. AKIŞIK, FİGEN T. S. M SES SANATÇISI
10. AKKUŞ, HASAN AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
11. AŞKAR, H. İBRAHİM AFYON MİLLETVEKİLİ
12. ATTİLA, İSMET MALİYE ESKİ BAKANI
13. AYYILDIZ, AHMET PROFESÖR
14. BALCI, TAHSİN DOKTOR (S. DEMİREL'İN SINIF ARKADAŞI)
15. BALIBEY, METİN AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
16. BALIK, İSMAİL TIP FAKÜLTESİ ÖĞRETİM GÖREVLİSİ
17. BALIM, İHSAN DOKTOR (S. DEMİREL'İN SINIF ARKADAŞI)
18. BANCIOĞLU, İLKER PROFESÖR
19. BAŞARAN, VELİ AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
20. BAYIK, ERDOĞAN TOPRAK SU GEN. MÜD.YRD.
21. BAYRASA, MÜFİT MÜZİK ÖĞRETİM GÖREVLİSİ
22. BİLGE, NEJAT TIP PROFESÖRÜ
23. BİLGİÇ, SAİT ESKİ MİLLETVEKİLİ
24. BİNGÖL, NEJAT GS. SPOR KULUBU YN. KUR. ÜYESİ
25. BOLVADİN, CEVDET TRT T.S.M. SANATÇISI
26. BOYACI, ABDURRAHMAN DOKTOR (S. DEMİREL'İN SINIF ARKADAŞI)
27. BUĞA, İSMAİL İŞADAMI (S. DEMİREL'İN SINIF ARKADAŞI)
28. BÜYÜKSAĞİÇ, AGAH VALİ
29. CİVELEKOĞLU, OSMAN TC. DANIŞMA MEC. ÜYESİ
30. ÇAKMAKLI, YÜCEL SİNEMA YÖNETMENİ
31. ÇAKMAKLI, KEMAL PROFESÖR
32. ÇERÇEL, RIZA AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
33. ÇETİN, SEFA MALİYE MÜFETTİŞİ
34. DEMİRER, ARİF ULAŞTIRMA ESKİ BAKANI
35. DEMİRKAN, ZEKİ VALİ
36. DEMİRÖZ, NAZİF VALİ
37. DOĞAN, Y. BAYATLI PROFESÖR
38. DUMAN, SELAHATTİN GAZETECİ-YAZAR
39. DÜMEN, HAYDAR PSİKİYATRİST
40. AYKUT, EDİBALİ MİLLET PARTİSİ GENEL BAŞKANI
41. EKİCİ, AHMET KÜTAHYA ESKİ MİLLETVEKİLİ
42. EKİCİ, İBRAHİM HUKUKÇU
43. ERDEM, EŞREF AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
44. ERKMEN, EŞREF EMEKLİ GENERAL
45. EROĞLU, VEYSEL PROFESÖR, D.S.İ. GENEL MÜDÜRÜ
46. ERTUĞRUL, AHMET HALK BANKASI ESKİ GEN. MÜDÜRÜ
47. GEDİZLİOĞLU, ERGUN PROFESÖR
48. GENELİOĞLU, ABDULKADİR ADALET B.LIĞI ESKİ GEN. MD.
49. GİRİTLİ, HASAN DOKTOR (S. DEMİREL'İN SINIF ARKADAŞI)
50. GÜNGÖR, NUSRET ADALET BAKANLIĞI MÜFETTİŞİ
51. HANCIOĞLU, RASİM TBMM ESKİ BAŞKAN VEKİLİ
52. İPLİKÇİOĞLU, LÜTFİ VAKIFLAR BNK. ESKİ. GEN. MD. YRD.
53. İZMİRLİOĞLU, AKIN TURİZM BAKANLIĞI ESKİ MÜSTEŞARI
54. İZMİRLİOĞLU, BİRKAN TARIM BAKANLIĞI DAİRE BAŞKANI
55. KANDİLCİ, SEMİH PROFESÖR
56. KARADAYI, İSMAİL HAKKI GENEL KURMAY ESKİ BAŞK. (LS2. SIN. ASKERİ OK NK)
57. KARAYİĞİT, AHMET KÖY İŞLERİ ESKİ BAKANI
58. KELEKÇİ, ETHEM AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
59. KESKİN, SABRİ VETERİNER ESKİ GENEL MÜDÜRÜ
60. KESKİN, MUHİTTİN VALİ
61. KOÇAK, MAHMUT AFYON MİLLETVEKİLİ
62. KUNDAKÇI, HASAN EMEKLİ KORGENERAL
63. MUTLU, SÜLEYMAN AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
64. MÜFTÜOĞLU, EMEL SES SANATÇISI
65. NURBAKİ, HALUK AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
66. OĞUZ, YAHYA SANAYİ BAKANI ESKİ MÜSTEŞARI
67. ÖNER, MURAT AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
68. ÖNGÜT, GÜNEŞ ULAŞTIRMA ESKİ BAKANI
69. ÖRMECİ, AHMET METEOROLİ MÜDÜRLÜĞÜ
70. ÖZBAY, RAHMİ ECZACI (S. DEMİREL'İN SINIF ARKADAŞI)
71. ÖZDEĞİRMEN, B. SITKI TUĞGENERAL
72. ÖZER, ALİ PROFESÖR
73. ÖZER, AYTEKİN PROFESÖR
74. ÖZSOY, H. İBRAHİM SAĞLIK ESKİ BAKANI
75. ÖZSOY, İ. HAKKI GAZETECİ (A.N.SEZER’İN SINIF ARKADAŞI)
76. ÖZSÜT, HÜSEYİN KARAYOLLARI ESKİ GN. MÜD.
77. ÖZUTKU, MEHMET AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
78. ÖZTEKİN, KAYA YARGITAY ÜYESİ
79. POLATKAN, M. TANJU M.B. ESKİ GEN. MÜD. YRD.
80. POLATKAN, TANSU SPOR SPİKERİ
81. POYRAZ, YILMAZ ADALET BAKANLIĞI MÜFETTİŞİ
82. SESYILMAZ, NEJAT (NECO) SES SANATÇISI
83. SERTESER, CAHİT AFJET MÜDÜRÜ (A.N.SEZER’İN SINIF ARKADAŞI)
84. SÖZEN, SELÇUK PLASTIK CERRAH
85. TAN, METE SAĞLIK ESKİ BAKANI
86. TİRYAKİ, İSMAİL HUKUKÇU
87. TOKMAN, KADİR YARGITAY ÜYESİ
88. TOPBAŞ, MEHMET MALİYE BAKANLIĞI MÜS. YARD.
89. TOPUZ, ALİ KÖY İŞLERİ ESKİ BAKANI
90. TORT, HASAN D.G.M. HAKİMİ
91. TÖZÜM, RÜKNETTİN PROFESÖR
92. TUNCEL, LÜTFİ ANAYASA MAHKEMESİ ÜYESİ
93. TURAN, MUAMMER UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ ESKİ BŞK.
94. ULUBAHŞİ, ALİ İHSAN AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
95. ULUTÜRK, ABDULLAH AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
96. UYSAL, KAZIM AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
97. ÜNLÜTEPE, HALİL AFYON MİLLETVEKİLİ
98. ÜNSOY, MUAMMER HUKUKÇU
99. YAKIN, GAFFAR AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
100. YALÇINKAYA, İSMAİL KONYA B.BELEDİYESİ ESKİ. BŞK. YRD.
101. YAMAN, SALİM ADALET BAKANI ESKİ MÜSTEŞARI
102. YAVUZ, HİDAYET ÖĞRETİM ÜYESİ
103. YEŞİLÇİMEN, KEMAL ÖĞRETİM ÜYESİ
104. YILMAZ, ASIM AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
105. YİĞİTBAŞI, ŞAHABETTİN AKÜ ESKİ REKTÖRÜ
106. YÜCE, ÖMER ADALET BAK. ESKİ MÜSTEŞARI
107. YÜZBAŞIOĞLU, ŞÜKRÜ AFYON ESKİ MİLLETVEKİLİ
108. EDİP ÂLİ NURBAKİ, TAŞPINAR DERGİSİ YAZAR VE YÖNETİCİSİ
109.