Plac zabaw Przedszkola nr 183 (była Synagoga Praska) (Warszawa)

 plac zabaw, synagoga

Już w XVIII znajdował się w tym miejscu dom modlitwy ufundowany przez Szmula Zbytkowera. Jego syn, Ber Sonnenberg, na początku XIX stulecia założył obok drewniany bet ha-midrasz. Obydwie budowle spłonęły podczas powstania listopadowego. Na ich miejscu ze składek gminnych i dzięki wsparciu finansowemu Gabryela Bereksohna, syna Bera Sonneberga wzniesiono murowaną synagogę w 1836 roku. Projekt zamówiono u Józefa Grzegorza Lessla. Architekt miał do dyspozycji pusty teren powstały w wyniku kolejnych zniszczeń, które dotknęły Pragę od czasów insurekcji kościuszkowskiej, aż po nieodległe powstanie listopadowe, nie musiał dostosowywać wyglądu i wielkości synagogi do okolicznej zabudowy. Ostatecznie powstał gmach na planie koła. Salę główną otaczało niższe dwukondygnacyjne obejście otwarte od wschodu na apsydę i symetrycznie od wschodu, zachodu i północy na wejścia poprzedzone portykami. Przy czym główne wejście dla mężczyzn znajdowało się naprzeciw aron ha – kodesz umieszczonego w apsydzie, drzwi kobiece prowadziły od południa na oddzielną galerię. W środku znajdowała się ośmiokątna bima otoczona żeliwnym obramieniem. Nie wiadomo, czy Lessel świadomie nawiązywał do dwóch eleganckich budowli sakralnych na planie koła, do zboru ewangelicko – augsburskiego Świętej Trójcy autorstwa Szymona Bogumiła Zuga oraz kościoła św. Aleksandra zaprojektowanego przez Piotra Aignera. Eleonora Bergman zauważa, że być może inspiracją dla niego były rozpowszechnione wówczas na licznych sztychach widoki meczetu Kopuła Skały stojącego w miejscu wyznaczającym lokalizacje świątyni Salomona.

Synagoga została spalona w czasie wojny. Rozebrana w 1961 r. decyzją ówczesnych władz miejskich. Obecnie w miejscu bożnicy znajduje się plac zabaw. Trwają starania o rekonstrukcję synagogi.