Kujawsko-Pomorskie Centrum Pulmonologii w Bydgoszczy (Oddział Smukała)

 sanatorium (en), tuberculosis / TB hospital (en)

W 1904 r. w sosnowym lesie w Smukale Górnej, wzniesiono Sanatorium Przeciwgruźlicze. Placówka powstała z inicjatywy Stowarzyszenia do Walki z Gruźlicą jako Chorobą Społeczną Prowincji Poznańskiej oraz staraniem Centralnego Niemieckiego Komitetu dla Budowy Zakładów Przeciwgruźliczych pod patronatem cesarzowej - żony Wilhelma II. Budynki sanatoryjne zaprojektował bydgoski radca budowlany Carl Meyer. Do 1914 r. wybudowano kolejne budynki, willę dyrektora oraz urządzono park z architekturą ogrodową. W tym czasie sanatorium było nowoczesnym kompleksem leczniczym, zbudowanym według najbardziej funkcjonalnych wzorów architektonicznych dla tego typu obiektów w Europie. Jednorazowo mieściło około 180 pacjentów, a rocznie korzystało z jego usług blisko tysiąc osób. Po przejęciu budynków przez władze polskie w 1920 r. dyrektorem Krajowej Lecznicy dla Piersiowo-Chorych w Smukale mianowano dra Franciszka Czajkowskiego, poprzednio asystenta Oddziału Chorób Wewnętrznych w Poznaniu, a od 1926 r. dra Stanisława Meysnera, poprzednio ordynatora Oddziału Gruźlicy Szpitala Klimatycznego w Zakopanem. W 1929 r Krajową Lecznicę przemianowano na Wojewódzkie Sanatorium dla Piersiowo-Chorych. W głównym budynku znalazło pomieszczenie 139 łóżek z pododdziałem chirurgicznym, a w oddzielnym pawilonie 41 łóżek dla lżej chorych. W krótkim czasie Sanatorium stało się jednym z najlepszych w kraju. W czasie okupacji zakład był niedostępny dla ludności polskiej. Po 1945 r. nadal użytkowano i rozwijano sanatorium, od marca 1946 r. pod dyrekcją dr Stanisława Meysner (do jego śmierci w 1952 r.), a póżniej pod dyrekcją Zbigniewa Romanowskiego, stało się nowoczesną placówką naukową, szczycącą się doskonałymi wynikami w leczeniu gruźlicy. W 1975 r. Sanatorium weszło w skład Przeciwgruźliczego Specjalistycznego Zespołu Opieki Zdrowotnej z siedzibą przy ul. Gimnazjalnej 11. Po przekształceniach i działaniach restrukturyzacyjnych ostatnich lat, obecnie w ramach Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmonologii w Bydgoszczy, w budynku Sanatorium funkcjonują dwa oddziały: rehabilitacji oraz leczenia gruźlicy i chorób płuc. W nowo wyremontowanym byłym pawilonie kobiecym zlokalizowany jest 40 łóżkowy, wydzielony oddział leczenia gruźlicy. Dnia 1 września 2003 roku Szpital zmienił nazwę na: Kujawsko-Pomorskie Centrum Pulmonologii.
www.szpital-pluc.bydgoszcz.pl/historia.php#Historia Sanatorium w Smukale