Helpman (Groningen)

 wijk, buurt(combinatie)  Categorie toevoegen

 Een foto toevoegen

Helpman (Gronings: Helpen) is een wijk van de stad Groningen. Oorspronkelijk was het een apart dorp gelegen tussen Groningen en Haren. Het dorp is ontstaan op de Hondsrug.

Geschiedenis
De oudste bekende naam, in een oorkonde uit 1245, van het dorp is Heltman, waarschijnlijk afgeleid van een mansnaam. Later raakt het dorp bekend als Helpen. Het was een van de kerspelen van Gorecht. Er moet in die tijd ook al een kerk of kapel geweest zijn, maar daar zijn geen sporen van terug te vinden. De huidige Helperkerk dateert uit de negentiende eeuw.

Ter hoogte van Helpman stond in de middeleeuwen het leprozengasthuis van Groningen. In de buurt daarvan werd aan het einde van de vijftiende eeuw een kapel gebouwd die speciaal gewijd was aan het heilig sacrament. De bouw hing samen met de vondst van een aantal hosties die daar begraven waren na een diefstal uit het klooster van Aduard. De plek waar de hosties werden gevonden werd bekend als Heilige stede, ter plaatse staat tegenwoordig de Villa Hilghestede.

In de zeventiende eeuw kwam Helpman en omgeving in trek bij welgestelde stadjers. Er werden diverse buitens gebouwd zoals Groenestein. Hoewel veel van die buitens de tand des tijds niet hebben doorstaan, ademt met name het zuidelijke deel van de Verlengde Hereweg nog steeds de sfeer van die tijd met grote panden op zeer ruime kavels.

Het dorp werd in 1915 bij de gemeente Groningen gevoegd. Tot dan hoorde het bij de gemeente Haren.
De oude grens tussen de stad en Helpman is het Helperdiepje, met daarover in de Verlengde Hereweg de Natte brug. Deze wat merkwaardige naam dankt de brug daaraan, dat even ten noorden van het Sterrebos ooit een droge gracht lag, waarover ook een brug lag, de Droge brug. Er waren dus twee bruggen, een "natte" en een "droge".

Ter onderscheid van dezelfde straatnamen in Groningen en Helpen, hebben die in het voormalige dorp het voorvoegsel "Helper" gekregen. Dus Brink werd Helper Brink en de Kerkstraat werd Helperkerkstraat.

In Helpman staat ook één van de oudste zwembaden van Groningen, het Helperbad. Het Zernikecollege heeft een vestiging in de wijk. Tevens kende Helpman eind 19e en begin 20e eeuw diverse industrietjes. Deze waren vooral gevestigd aan het Helperdiep en gelegen aan de Helperwestsingel en de Helperoostsingel. Ook een belangrijke was de bierfabriek van Keijzer de Barberossa in de Helperkerkstraat. De enige nu nog overgebleven industrie is de hoefijzerfabriek in de Helperwestsingel.