Grupa Warowna Wisielcza Góra " Werkgruppe Strahlenberg"
Poland /
Zachodnio-Pomorskie /
Walcz /
World
/ Poland
/ Zachodnio-Pomorskie
/ Walcz
World / Polska / Województwo zachodniopomorskie
II wojna światowa 1939-45, fortyfikacje, bunkier, schron
Grupa Warowna Wisielcza Góra - nazwa wymyślona po wojnie, wg dokumentacji niemieckiej nazwa grupy brzmiała Werkgruppe "Strahlenberg" (Grupa Warowna "Strzaliny")- najpotężniejszy zespół fortyfikacji niemieckich na terenie Wału Pomorskiego w pobliżu wsi Strzaliny. "Góra Wisielcza" to największy zespół podziemny na Wale Pomorskim i najsilniejsza grupa warowna typu B-Werk o charakterze rozproszonym. Tunele zostały wydrążone metodami górniczymi.
Wg literatury z lat 90' XX wieku w skład grupy wchodziły:- 2 bloki wejściowe (zachodni mniejszy i wschodni większy), - 2 bloki dla obserwatorów artylerii, - 2 bloki z kopułami 3-strzelnicowymi, - 2 bloki z kopułami 6-strzelnicowymi, a także położone wzdłuż głównego korytarza komunikacyjnego:: zbiornik wody i fekaliów, umywalnia i WC, izba opatrunkowa, 2 izby załogi, pomieszczenie dowódcy i pomieszczenie łączności oraz kuchnia i magazyn żywności.
Całkowita długość wyrobisk wynosi ok. 800 m.
Badania terenowe oraz archiwalne mapy sztabowe wykazują istnienie 2 bloków wejściowych oraz 7 bloków bojowych/obserwacyjnych. Współrzędne określone przy pomocy GPS turystycznego:
1) N53° 11' 07.6" E16° 12' 59.9" Blok obserwacyjny 44P8
2) N53° 11' 07.6" E16° 13' 03.5" Blok bojowy, wyposażony w kopułę sześciostrzelnicową 20P7
3) N53° 11' 05.3" E16° 13' 01.7" Blok bojowy, wyposażony w kopułę trzystrzelnicową 2P7
4) N53° 11' 02.9" E16° 13' 05.0" Blok bojowy, wyposażony w kopułę trzystrzelnicową 2P7
5) N53° 11' 09.0" E16° 13' 04.2" II Blok wejściowy wyposażony w 1P7, 4P7 kazamata 20 cm
6) N53° 11' 07.7" E16° 13' 08.1" Blok bojowy, wyposażony w kopułę sześciostrzelnicową 20P7
7) N53° 11' 09.3" E16° 13' 10.1" I Blok wejściowy wyposażony 7P7
8) N53° 11' 02.2" E16° 13' 09.8" Blok bojowy, wyposażony w kopułę trzystrzelnicową 2P7
9)N53° 11' 02.8" E16° 13' 16.2" Blok obserwacyjny wyposażony 21P7
Dodatkową przeszkodą był suchy, wybetonowany rów ppanc. u podnóża góry, który w trakcie działań wojennych mógł być wypełniony wodą przeciw piechocie.
Opuszczona przez obrońców 11 lutego 1945, po 10 dniach obrony, przed grożącym okrążeniem. W trakcie powojennego, planowego niszczenia obiektów Rosjanie szczególnie przyłożyli się przy obiektach grupy "Góra Wisielcza" całkowicie niszcząc obiekty nadziemne.
Literatura:
1. J.Miniewicz, B.Perzyk „Wał Pomorski”, Militaria Bogusława Perzyka, 1997.
2. W.Pawlak „Wał Pomorski z GPS po bunkrach”, Biuro Geodezyjno-Kartograficzne 2017.
3. M. Dudek „Wał Pomorski – Grupa Warowna Góra Wisielcza”, Infort 4/92.
4. D.Pstuś, S.Sabien „Klepel-Seen-Projekt”, Z przeszłości Tuczna i okolic, Wałcz 2021
5. S.Sabien „Pozycja Pomorska w latach 1931-1933”, Cztery Historie (2) 1/2015.
6. J.Lemański „Pancerze pozycji pomorskiej”, Studia i materiały do dziejów ziemi wałeckiej nr 5, Wałcz 2014
7. D.Pstuś „Fortyfikacje pozycji pomorskiej – wybrane zagadnienia z zakresu terminologii oraz rozwoju konstrukcji obiektów i pancerzy”, Studia i materiały do dziejów ziemi wałeckiej nr 12, Wałcz 2021
8. Mapa sztabowa - wwii.germandocsinrussia.org/pages/301086/map
Wg literatury z lat 90' XX wieku w skład grupy wchodziły:- 2 bloki wejściowe (zachodni mniejszy i wschodni większy), - 2 bloki dla obserwatorów artylerii, - 2 bloki z kopułami 3-strzelnicowymi, - 2 bloki z kopułami 6-strzelnicowymi, a także położone wzdłuż głównego korytarza komunikacyjnego:: zbiornik wody i fekaliów, umywalnia i WC, izba opatrunkowa, 2 izby załogi, pomieszczenie dowódcy i pomieszczenie łączności oraz kuchnia i magazyn żywności.
Całkowita długość wyrobisk wynosi ok. 800 m.
Badania terenowe oraz archiwalne mapy sztabowe wykazują istnienie 2 bloków wejściowych oraz 7 bloków bojowych/obserwacyjnych. Współrzędne określone przy pomocy GPS turystycznego:
1) N53° 11' 07.6" E16° 12' 59.9" Blok obserwacyjny 44P8
2) N53° 11' 07.6" E16° 13' 03.5" Blok bojowy, wyposażony w kopułę sześciostrzelnicową 20P7
3) N53° 11' 05.3" E16° 13' 01.7" Blok bojowy, wyposażony w kopułę trzystrzelnicową 2P7
4) N53° 11' 02.9" E16° 13' 05.0" Blok bojowy, wyposażony w kopułę trzystrzelnicową 2P7
5) N53° 11' 09.0" E16° 13' 04.2" II Blok wejściowy wyposażony w 1P7, 4P7 kazamata 20 cm
6) N53° 11' 07.7" E16° 13' 08.1" Blok bojowy, wyposażony w kopułę sześciostrzelnicową 20P7
7) N53° 11' 09.3" E16° 13' 10.1" I Blok wejściowy wyposażony 7P7
8) N53° 11' 02.2" E16° 13' 09.8" Blok bojowy, wyposażony w kopułę trzystrzelnicową 2P7
9)N53° 11' 02.8" E16° 13' 16.2" Blok obserwacyjny wyposażony 21P7
Dodatkową przeszkodą był suchy, wybetonowany rów ppanc. u podnóża góry, który w trakcie działań wojennych mógł być wypełniony wodą przeciw piechocie.
Opuszczona przez obrońców 11 lutego 1945, po 10 dniach obrony, przed grożącym okrążeniem. W trakcie powojennego, planowego niszczenia obiektów Rosjanie szczególnie przyłożyli się przy obiektach grupy "Góra Wisielcza" całkowicie niszcząc obiekty nadziemne.
Literatura:
1. J.Miniewicz, B.Perzyk „Wał Pomorski”, Militaria Bogusława Perzyka, 1997.
2. W.Pawlak „Wał Pomorski z GPS po bunkrach”, Biuro Geodezyjno-Kartograficzne 2017.
3. M. Dudek „Wał Pomorski – Grupa Warowna Góra Wisielcza”, Infort 4/92.
4. D.Pstuś, S.Sabien „Klepel-Seen-Projekt”, Z przeszłości Tuczna i okolic, Wałcz 2021
5. S.Sabien „Pozycja Pomorska w latach 1931-1933”, Cztery Historie (2) 1/2015.
6. J.Lemański „Pancerze pozycji pomorskiej”, Studia i materiały do dziejów ziemi wałeckiej nr 5, Wałcz 2014
7. D.Pstuś „Fortyfikacje pozycji pomorskiej – wybrane zagadnienia z zakresu terminologii oraz rozwoju konstrukcji obiektów i pancerzy”, Studia i materiały do dziejów ziemi wałeckiej nr 12, Wałcz 2021
8. Mapa sztabowa - wwii.germandocsinrussia.org/pages/301086/map
Miasta w pobliżu:
Współrzędne: 53°11'5"N 16°13'6"E
- Odcinek Wału Pomorskiego 22 km
- Pozycja Ryglowa Wału Pomorskiego 34 km
- Nadarzyce 37 km
- Lotnisko Jaworze - nieużywane poniemieckie trawiaste lotnisko 37 km
- Lotnisko Luftwaffe Pinnow 95 km
- fragment polowych umocnień Wału Pomorskiego 122 km
- Cmentarz Wojenny Golm 155 km
- Peenemünde 196 km
- Obóz Koncentracyjny w Ravensbrück (KL) 204 km
- Teren obozu koncentracyjnego (Konzentrationslager Sachsenhausen) 204 km
- Stadnina Jutrzenka 1.9 km
- Liptowskie - Lubiatowo 2.3 km
- Sady owocowe 3 km
- Wielkie Miłogoskie Jezioro 3.6 km
- Jezioro Rutwica 5.8 km
- Prusinówko 6.5 km
- Żwirownia Mielęcin 8 km
- Jezioro Kacze 8.6 km
- Jezioro Nakielno 9 km
- Jezioro Jeleń 10 km
Komentarze