Kasteeldomein Beerlegem (Beerlegem)

 landgoed, beschermd gebouw, groene ruimte, 17e eeuwse constructie

Domein van circa 60 hectare, gelegen in de vallei van de Munkbosbeek. Vermoedelijk in oorsprong een middeleeuwse site met walgrachten. Kasteel van de heerlijkheid van Beerlegem uit de 11de tot 12de eeuw horend tot het Land van Rode in het Land van Aalst. Eerste vermelding van heer van Beerlegem in 1196. Behoorde achtereenvolgens toe aan de adellijke families van Beerlegem, van Grimbergen, van Maldegem, van Massemen, van Leeuwergem, Van der Gracht en de Croy en sedert 1553 aan de Rodoan. In het eerste kwart van de 17de eeuw door mede-eigenaar Karel F. de Rodoan, abt van de abdij van Eename en bisschop van Brugge, diverse verbouwingswerken. In 1680 verworven door de familie Rodriguez d'Evora y Vega, baron van Rode. In 1682 werd de heerlijkheid van Beerlegem tot baronie verheven en de het Land van Rode tot markizaat, de heer droeg de titel van markies van Rode en baron van Beerlegem. Bouw van een nieuw kasteel circa 1730 naar verluidt een ontwerp van een Franse architect. Volgens notities in het familiearchief, gebouwd in 1765. Twee nieuwe dienstgebouwen op voorhof uit 1773 en 1788. Kasteel verbouwd in neoclassicistische stijl naar ontwerp van architect O. Geerling (Brussel) in 1872-76. Kasteel en bijgebouwen op voorhof hersteld onder leiding van architect M. Vossaert (Oudenaarde) na oorlogsschade door inval van V2 bom in maart 1945. In de 20ste eeuw door huwelijk in handen van de familie de Spangen, de Marchant et d'Ansembourg. De huidige eigenaar-bewoner graaf H. d'Ursel de Bousies is door afstamming nog steeds verwant aan de familie Rodriguez d'Evora y Vega.

Park met omgrachtingen en vijvers heraangelegd tussen 1814 en 1830, vooraan in geometrische stijl met ganzenvoet en achteraan in landschappelijke stijl met vista in zuidoostelijke richting over licht glooiende weide. Dertien, voorheen vijftien bronnen zijn door een systeem van sluizen en leidingen verbonden met de drie, voorheen vier vijvers en de walgrachten, en bevoorraadden ook het kasteel. De grachten, vijvers en fonteinen staan ook in verbinding met de Munkbosbeek die het domein doorstroomt. Vijf dreven vertrekken aan de voorhof van het kasteel. De huidige toegangsdreef, een gekasseide en vrij recent heraangeplante beukendreef, leidt van de kerk naar het kasteeldomein en bevat ook enkele dienstwoningen. In het park ten zuiden, met vrij oude bomen, lemen "kluizenaarswoning", vermoedelijk van 1824. Ten westen, juist buiten het voorhof, ijskelder van 1843.

id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/45149