Jurisdictiepaal

Netherlands / Overijssel / Haaksbergen / Niekerkerweg, .
 van historisch belang, grens / grensgebied / grensstreek / afscheiding, interessante plaats

De Jurisdictiepaal is de Rijksgrenspaal 832 op de grens van Duitsland, Overijssel en Gelderland. Het is een grote Bentheimerzandstenen paal met daarin 3 wapens gegraveerd, te weten de wapens van beide provincies en van Münster. Verder het jaartal 1766 vanwege het tot stand komen van het verdrag over de grensscheiding.
De paal ligt tevens aan de rand van het Haaksbergerveen, één van de laatste Hoogveengebieden (en Natura 2000 gebied) van Nederland. Staatbosbeheer tracht door een dammensysteem het water vast te houden in het Hoogveengebied waardoor nieuw hoogveen wordt gevormd.
De Jurisdictiepaal is tevens Markepaal van de marke Honesch met de Gelderse marke Rekken. Dit gebied richting Gelderland wordt ook wel 'Twistveld' genoemd omdat er 170 jaar is getwist over de gebruiks- en eigendomsrechten tussen "die uit Hoxbergen en de Rekkensen".
Een marke was een gemeenschap van boeren met gronden in gemenschappelijk bezit. Recht werd gesproken tijdens de 'holtings', onder leding van een markerichter, de boeren hadden stemrecht en stemden in het markeboek. Als een boer niet kon schrijven tekende hij met zijn huismerk, een persoonlijk herkenningsteken, vaak een streep versierd met krullen en schuine streepjes. Tijdens de Franse tijd (na 1795) eindigde het markesysteem en werden de markegronden op veilingen verkocht. Kopers waren behalve boeren ook textielfabrikanten, (zoals van Heek en Jordaan) die de woeste gronden kochten voor de jacht en voor de ontwikkeling van eigen boerenbedrijven.
Nearby cities:
Coördinaten:   52°7'7"N   6°45'38"E
This article was last modified 9 jaren geleden