Kamienica Józefa Rogozińskiego (Warszawa)

 budynek mieszkalny wielorodzinny  Dodaj kategorię

Kamienica Józefa Rogozińskiego – klasycystyczna kamienica położona przy ulicy Nowy Świat 40.

Początkowo w XVIII wieku stał w tym miejscu dwór, potem plac opustoszał i przechodził z rąk do rąk, należał między innymi do Józefa Szteynera czy rikszarza Georga Junga. Kamienica powstała tutaj w 1827 roku dla radcy kolegium Prokuratorii Jeneralnej Józefa Rogozińskiego według projektu Józefa Grzegorza Lessla. Wraz z budynkiem frontowym wzniesiono podłużną, murowaną oficynę boczną przylegającą do południowej granicy działki. W II połowie XIX wieku wzniesiono kolejne murowane oficyny – boczną i poprzeczną. Na jej terenie działała wówczas wytwórnia ram złoconych Jakuba Rotha. W 1854 roku otwarto tutaj zakład piwa bawarskiego W. Brzezińskiego oraz zakład piwa bawarskiego Józefa Ćwierlikowskiego, potem działał tu także ogródek z alkoholami „Walhalla”, który cieszył się bardzo dużym powodzeniem. Jak pisał nieznany pamiętnikarz: Walhalla miała powodzenie, zwłaszcza u zawodowych pijaków, którzy znajdowali tu duży asortyment wódek, win, likierów oraz jedzenie smaczne i obfite.

Pozostałości dworku zniwelowano zapewne około 1880 roku. Około 1910 w miejscu zabudowań gospodarczych i części ogrodu w głębi działki wzniesiono halę o żelbetowym szkielecie gdzie mieścił się garaż na 40 pojazdów wraz z warsztatem firmy Garage Centrale de Dion Button, Geyer & Co. W latach 30. XX wieku działało tu kino „Pan” na 850 miejsc, hotel „Montreal”, perfumeria Mazurkiewicza, salon obuwniczy Józefa Głażewskiego, sklep spożywczy Stanisława Rudzkiego oraz sklep jubilerski Fortuna Drehera.

Budynki bardzo poważnie ucierpiały w trakcie powstania warszawskiego. Hala kinowa została zburzona, zaś kamienica frontowa i oficyny zostały całkowicie spalone. Przetrwała jednak część murów i cała elewacja frontowa, która zachowała niemal całość wystroju architektonicznego. Odbudowa rozpoczęta w 1946 według projektu T. Burschego, jednocześnie rozbierając mury oficyn i ruiny kina, zakończyła się ona jesienią 1947. Odbudowana kamienica była pierwszym zabytkowym budynkiem przy Nowym Świecie przywróconym do stanu sprzed wojny. Na górze umieszczona data MDCCCXXVII (1827), najprawdopodobniej jest to data budowy kamienicy.