Đình Phong Phú - Q. 9 (Thành phố Hồ Chí Minh)
Vietnam /
Dong Nam Bo /
Ho Chi Minh City /
Thành phố Hồ Chí Minh
World
/ Vietnam
/ Dong Nam Bo
/ Ho Chi Minh City
Sviets / Việt Nam / / Thành phố Hồ Chí Minh /
đền thờ
Thêm thể loại
di tích lịch sữ văn hoá cấp quốc gia.
Đình Phong Phú thuộc khu phố 3, phường Tăng Nhơn Phú B - quận 9. Đình được xây dựng khoảng cuối thế kỷ 19. Lúc đầu đình còn lợp lá, vách ván, mái thấp. Năm 1937, đình được lợp lại ngói âm dương, xây tường gạch, hệ thống cột kèo vẫn giữ nguyên. Năm 1948 đình bị phá theo chủ trương tiêu thổ kháng chiến. Năm 1952 đình được tái lập trên nền đất cũ. Năm 1968 đình bị hư hỏng nặng do chiến tranh. Năm 1969 được tái lập lần hai. Sau năm 1975 võ ca và nhà để xe được xây dựng, sân đình được lát gạch, mặt tiền được tu sửa lại.
Đình Phong Phú tọa lạc trên khu đất rộng 4,2 mẫu. Riêng khuôn viên đình có diện tích 4.620m2, có tường xi măng bao bọc. Khu đất quanh đình được trồng cây cao su. Mặt bằng kiến trúc chính của ngôi đình được bố trí cân đối. Đình Phong Phú có hai lớp cổng. Lớp cổng thứ nhất, có hai cửa hai bên, ở giữa tạc bia ông hổ. Lớp cổng thứ hai làm theo kiểm tam quan. Ơở giữa tam quan là tượng bạch mã. Sau tam quan là bàn thờ thần nông, tiếp theo là hòn non bộ. Hai bên hòn non bộ có miếu thờ ngũ hành nương nương và miếu thờ bạch mã.
Võ ca được đặt chính giữa đối diện với chính điện, cách chính điện 10,5m. Theo trục dọc công trình, chính giữa ta có tiền điện, chánh điện, nhà túc, nhà bếp, đối xứng qua trục chính bên phải là nhà truyền thống, bên trái là nhà rửa rau quả. Trên nóc mặt tiền có trang trí lưỡng long tranh châu cẩn mảnh sành nhiều màu. Bên trong đình tất cả các bức hoành phi, câu đối đều được sơn son thiếp vàng rực rỡ. Các họa tiết trang trí vẫn là những đề tài quen thuộc ở các đình miền Nam như: long, lân, qui, phụng, bát tiên, cá hóa long. Nét đặc biệt của đình Phong Phú là nhờ tượng tròn mà hầu hết các đình khác trong thành phố Hồ Chí Minh không có.
Đình Phong Phú thờ thành hoàng theo tục thờ thần của người Việt Nam. Lễ chính trong năm là lễ kỳ yên. Lễ diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 14 đến 16 tháng 11 âm lịch. Sáng ngày 14 tháng 11 âm lịch, ban hội đình tổ chức cúng tế theo nghi thức cổ truyền. Lễ vật chính là một con heo đã làm thịt để nguyên con. Mỗi gia đình trong địa phương đều có lễ vật riêng, có thể là heo quay, gà luộc hoặc mâm xôi hay trái cây... Đặc biệt khách đến dự lễ kỳ yên ở đình Phong Phú rất đông. Không chỉ dân địa phương mà nhân dân trong thành phố và các tỉnh lân cận cũng về dự lễ. Có thể nói đây là ngôi đình nổi tiếng nhất trong thành phố.
Đình đã trải qua bao nhiêu thăng trầm của lịch sử, mặc dù vậy các cụ trong hội đình luôn giữ được liên lạc với cách mạng và đã có nhiều đóng góp suốt hai thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ (1945 - 1975).
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954), tại đình Phong Phú lực lượng thanh niên tiền phong của làng Phong Phú đã tuyên thệ thành lập. Sau đó lực lượng này đã luyện tập tại đây và phát triển thành lực lượng bộ đội địa phương. Đình đã cung cấp lương thực, thực phẩm và vũ khí cho bộ đội. Từ đình Phong Phú bộ đội địa phương xuất quân đánh đồn Nhật, kết quả thu 5 súng trường. Cuối năm 1946 bộ đội địa phương có đóng tại đình. Ông hội trưởng đình Phong Phú đồng thời là chủ tịch Uủy ban hành chánh kháng chiến xã. Ông đã hướng hoạt động của hội theo hướng vừa lo việc thờ thần vừa lo việc tổ chức nhân dân phục vụ kháng chiến chống Pháp.
Thời kỳ chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) đình Phong Phú là nơi tập trung quân, nơi dừng chân của cán bộ cách mạng của vùng Thủ Đức. Đình còn là nơi cung cấp tiền bạc, lương thực, thuốc men, dầu hôi... thường xuyên cho cán bộ cách mạng. Năm 1960 toàn bộ hội đình bị bắt vì bị tình nghi có tiếp tế và quan hệ với cách mạng. Ơở trong tù, mặc dù bị tra khảo các cụ cương quyết không khai. Khi ra tù các cụ lại tiếp tục con đường ủng hộ cách mạng. Trong đình hiện vẫn còn hầm bí mật để che dấu cán bộ cách mạng. Cửa hầm bí mật là miệng cống nhà tắm, có kích thước 40cm x 50cm. Nhà tắm nằm ở góc phải trong khuôn viên đình. Phần miệng hầm ngoài vườn cao su cách vòng thành đình và nhà tắm khoảng 7m.
Ngày 20/10/1976 xã Tăng Nhơn Phú nay là phường Tăng Nhơn Phú được công nhận là xã anh hùng, trong đó có sự đóng góp của hội đình Phong Phú. Lịch sử đình Phong Phú qua hai thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ là hình ảnh điển hình thể hiện tình đoàn kết và sức mạnh của chiến tranh nhân dân. Ơở đây tín ngưỡng dân tộc được kết hợp với ý thức độc lập tự do tạo nên thành tích của đình Phong Phú. Vì lẽ đó, đình Phong Phú đã được Bộ Văn hóa công nhận là di tích lịch sử theo quyết định số 57-VH/QĐ ký ngày 7/1/1993.
Đình Phong Phú thuộc khu phố 3, phường Tăng Nhơn Phú B - quận 9. Đình được xây dựng khoảng cuối thế kỷ 19. Lúc đầu đình còn lợp lá, vách ván, mái thấp. Năm 1937, đình được lợp lại ngói âm dương, xây tường gạch, hệ thống cột kèo vẫn giữ nguyên. Năm 1948 đình bị phá theo chủ trương tiêu thổ kháng chiến. Năm 1952 đình được tái lập trên nền đất cũ. Năm 1968 đình bị hư hỏng nặng do chiến tranh. Năm 1969 được tái lập lần hai. Sau năm 1975 võ ca và nhà để xe được xây dựng, sân đình được lát gạch, mặt tiền được tu sửa lại.
Đình Phong Phú tọa lạc trên khu đất rộng 4,2 mẫu. Riêng khuôn viên đình có diện tích 4.620m2, có tường xi măng bao bọc. Khu đất quanh đình được trồng cây cao su. Mặt bằng kiến trúc chính của ngôi đình được bố trí cân đối. Đình Phong Phú có hai lớp cổng. Lớp cổng thứ nhất, có hai cửa hai bên, ở giữa tạc bia ông hổ. Lớp cổng thứ hai làm theo kiểm tam quan. Ơở giữa tam quan là tượng bạch mã. Sau tam quan là bàn thờ thần nông, tiếp theo là hòn non bộ. Hai bên hòn non bộ có miếu thờ ngũ hành nương nương và miếu thờ bạch mã.
Võ ca được đặt chính giữa đối diện với chính điện, cách chính điện 10,5m. Theo trục dọc công trình, chính giữa ta có tiền điện, chánh điện, nhà túc, nhà bếp, đối xứng qua trục chính bên phải là nhà truyền thống, bên trái là nhà rửa rau quả. Trên nóc mặt tiền có trang trí lưỡng long tranh châu cẩn mảnh sành nhiều màu. Bên trong đình tất cả các bức hoành phi, câu đối đều được sơn son thiếp vàng rực rỡ. Các họa tiết trang trí vẫn là những đề tài quen thuộc ở các đình miền Nam như: long, lân, qui, phụng, bát tiên, cá hóa long. Nét đặc biệt của đình Phong Phú là nhờ tượng tròn mà hầu hết các đình khác trong thành phố Hồ Chí Minh không có.
Đình Phong Phú thờ thành hoàng theo tục thờ thần của người Việt Nam. Lễ chính trong năm là lễ kỳ yên. Lễ diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 14 đến 16 tháng 11 âm lịch. Sáng ngày 14 tháng 11 âm lịch, ban hội đình tổ chức cúng tế theo nghi thức cổ truyền. Lễ vật chính là một con heo đã làm thịt để nguyên con. Mỗi gia đình trong địa phương đều có lễ vật riêng, có thể là heo quay, gà luộc hoặc mâm xôi hay trái cây... Đặc biệt khách đến dự lễ kỳ yên ở đình Phong Phú rất đông. Không chỉ dân địa phương mà nhân dân trong thành phố và các tỉnh lân cận cũng về dự lễ. Có thể nói đây là ngôi đình nổi tiếng nhất trong thành phố.
Đình đã trải qua bao nhiêu thăng trầm của lịch sử, mặc dù vậy các cụ trong hội đình luôn giữ được liên lạc với cách mạng và đã có nhiều đóng góp suốt hai thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ (1945 - 1975).
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954), tại đình Phong Phú lực lượng thanh niên tiền phong của làng Phong Phú đã tuyên thệ thành lập. Sau đó lực lượng này đã luyện tập tại đây và phát triển thành lực lượng bộ đội địa phương. Đình đã cung cấp lương thực, thực phẩm và vũ khí cho bộ đội. Từ đình Phong Phú bộ đội địa phương xuất quân đánh đồn Nhật, kết quả thu 5 súng trường. Cuối năm 1946 bộ đội địa phương có đóng tại đình. Ông hội trưởng đình Phong Phú đồng thời là chủ tịch Uủy ban hành chánh kháng chiến xã. Ông đã hướng hoạt động của hội theo hướng vừa lo việc thờ thần vừa lo việc tổ chức nhân dân phục vụ kháng chiến chống Pháp.
Thời kỳ chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) đình Phong Phú là nơi tập trung quân, nơi dừng chân của cán bộ cách mạng của vùng Thủ Đức. Đình còn là nơi cung cấp tiền bạc, lương thực, thuốc men, dầu hôi... thường xuyên cho cán bộ cách mạng. Năm 1960 toàn bộ hội đình bị bắt vì bị tình nghi có tiếp tế và quan hệ với cách mạng. Ơở trong tù, mặc dù bị tra khảo các cụ cương quyết không khai. Khi ra tù các cụ lại tiếp tục con đường ủng hộ cách mạng. Trong đình hiện vẫn còn hầm bí mật để che dấu cán bộ cách mạng. Cửa hầm bí mật là miệng cống nhà tắm, có kích thước 40cm x 50cm. Nhà tắm nằm ở góc phải trong khuôn viên đình. Phần miệng hầm ngoài vườn cao su cách vòng thành đình và nhà tắm khoảng 7m.
Ngày 20/10/1976 xã Tăng Nhơn Phú nay là phường Tăng Nhơn Phú được công nhận là xã anh hùng, trong đó có sự đóng góp của hội đình Phong Phú. Lịch sử đình Phong Phú qua hai thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ là hình ảnh điển hình thể hiện tình đoàn kết và sức mạnh của chiến tranh nhân dân. Ơở đây tín ngưỡng dân tộc được kết hợp với ý thức độc lập tự do tạo nên thành tích của đình Phong Phú. Vì lẽ đó, đình Phong Phú đã được Bộ Văn hóa công nhận là di tích lịch sử theo quyết định số 57-VH/QĐ ký ngày 7/1/1993.
Các thành phố lân cận:
Toạ độ: 10°49'54"N 106°46'59"E
- Chùa Thiên Minh 2 Km
- Chùa Quảng Liên 2 Km
- Pháp Viện Minh Đăng Quang 4.7 Km
- Chùa - Huê Nghiêm 2 - Pagoda 6.8 Km
- Chùa Diệu Pháp 8.4 Km
- Thiền Viện Hương Nghiêm 14 Km
- Miếu 16 Km
- Pháp Võ CổTự 17 Km
- Chùa Lá 17 Km
- Chua Duc Phu, xa Nhon Duc, huyen Nha Be 19 Km
- Phường Tăng Nhơn Phú A 1.6 Km
- Phường Phước Long B 1.8 Km
- Khu Công Nghệ cao -Saigon Hightech Park 2.2 Km
- Khu công nghệ cao Tp.HCM- giai đoạn II 2.4 Km
- Phường Phước Long A 2.5 Km
- Phường Trường Thọ 2.9 Km
- Quận 9 3.8 Km
- Phường Phú Hữu 4.5 Km
- Phường An Phú 4.8 Km
- Tp. Thủ Đức 6.3 Km
Nhận xét