Pałac Kossakowskich (Warszawa)

 pałac, historia, interesujące miejsce, zabytkowy budynek

Pałac Kossakowskich – znany także jako pałac Olejów, to neorenesansowy, zabytkowy pałac położony przy ulicy Nowy Świat 19.

Pierwszy budynek w tym miejscu powstał około 1775 roku (choć Wikipedia podaje datę 1780-1784) na posesji zakupionej przez kupca bławatnego Izaaka Olliera (jego nazwisko często przekręcano jako Olej) od Augusta Sułkowskiego. Budynek powstał jako klasycystyczny, zaprojektowany został przez Efraima Szregera. W 1848 roku właścicielem pałacu został Władysław Pusłowski, dla którego pałac przebudowano w latach 1849-1851 w stylu neorenesansowym według projektu Henryka Marconiego. Wówczas budynek uzyskał dwa piętra, trzy oficyny, korynckie pilastry, żeliwne balkony i figury muz, dzieło Pawła Malińskiego.

W 1853 roku pałac zakupiła Aleksandra Kossakowska, która urządziła tu miejsce spotkań towarzyskich, a jej mąż, Stanisław Kossakowski, zebrał kolekcję broni, malarstwa i książek. W 1858 roku wnętrza gruntownie przebudowano według projektu Franciszka Marii Lanciego, powstała między innymi ogromna sala balowa oraz sala wystawiennicza. W latach 90. XIX wieku na ostatnim piętrze pałacu mieszkał malarz Władysław Podkowiński, który stworzył tu wiele spośród swoich dzieł. Znajdujący się na tyłach pałacu ogród zlikwidowano w 1912 roku, a w jego miejscu wybudowano tzw. Palais de Glace. Z czasem budynek zatracił swój pałacowy charakter i stał się kamienicą czynszową. W 1930 roku budynek został sprzedany Warszawskiemu Towarzystwu Ubezpieczeń.

Pałac został doszczętnie zniszczony w 1944 roku, pieczołowicie go zrekonstruowano w latach 1946-1950 według projektu Mieczysława Kuzmy z inicjatywy szwedzkiej firmy ASEA. Dopiero w 1971 roku odtworzono rzeźby zdobiące gzyms drugiego piętra budynku, przedstawiające kolejno Klio, Uranię, Erato i Talię, które pierwotnie były dziełem Pawła Malińskiego. Zrekonstruowali je Zbigniew Ożerski i Olgierd Truszyński.