Willa Czesława Śmiechowskiego (Kraków)

 dom jednorodzinny, modernizm, interesujące miejsce, 1936_construction (en)

www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=1309361&page=2
W drugiej połowie lat trzydziestych biuro Ludwika Wojtyczki zrealizowało kilka zamówień mieszczącej się w przemysłowej dzielnicy Zabłoci e, "Krakowskiej Fabryki Mydła C. Śmiechowskiego". Po jej pożarze w 1936 roku omawiany architekt odnawiał i rozbudowywał hale produkcyjne zakładu. Najważniejszym plonem tej współpracy jest zbudowany w latach 1936-1937, w kolonii willowej na Salwatorze dom fabrykanta Śmiechowskiego. Willa jest jednym z najlepszych zrealizowanych w Krakowie przykładów architektury funkcjonalistycznej. Urbanistycznie bryła tego domu zamyka powstałą przed I wojną światową kolonię willową na Salwatorze. jest ostatnim domem położonym po północnej stronie prowadzącej na kopiec Kościuszki ulicy Św. Bronisławy. Zbudowana została na obszernej prostokątnej, opadającej ku północy działce. jej murowana z cegły czterokondygnacjowa, kryta płaskim dachem bryła, zaprojektowana została z myślą o dostawieniu do niej od wschodu drugiego budynku. Nad mieszczącą garaże i sutereny piwnicą znajdują się trzy kondygnacje mieszkalne. Dwie pierwsze
wypełniają osobne, samodzielne mieszkania. Ostatnie piętro zajmują tarasy, pokoje służby i pomieszczenia gospodarcze. Głęboki, trzytraktowy układ wnętrz parteru i pierwszego piętra podzielony został na dwie części. We wschodniej, szerszej umieszczono strefę nocną mieszkania z sypialniami od południa oraz pionami sanitarnymi i komunikacyjnymi od północy. Od zachodu na obu kondygnacjach zlokalizowano trzy doświetlone wielobocznymi wykuszami salony. Willa posiada dwie klatki schodowe. Główna - doświetlona od północy biegnącym przez całą wysokość domu oknem - zajmuje jego północno-wschodni narożnik; drugie, przeznaczone dla służby, przylegające do kuchni schody są okrągłe. Ich przeszklona forma zdobi północną elewację domu. Najciekawsza jest najmniej widoczna fasada, skierowana na Rudawę i krakowskie Błonia. Fasada ma kompozycję sześcioosiową podzieloną na trzy wyłamujące się ku zachodowi części; ustawiona jest na wysokiej, obiegającej cały dom kamiennej podmurówce. Część wschodnia, najgłębiej położona, zajmuje szerokość dwóch osi; ozdobiona jest wysmukłym przeszkleniem, doświetlającym schody oraz trzy okna usytuowane pionowo. Główny, pionowy element kompozycji fasady stanowi wyłamanie, podkreślone przeszklonym walcem z gospodarczą klatką schodową. Dalej znajdują się dwie osie prostych okien. Zachodnia część fasady to zajmujący dwie kondygnacje półkolisty wykusz, przeszklony obszernymi pasami okien. Fasada frontowa jest bardziej syntetyczna. Od zachodu zdobi ją analogiczny pasowo przeszklony, wysoki na dwie kondygnacje wykusz, na którym umieszczono taras ze schodami na dach. Dalej znajdują się dwie osie umieszczonych na parterze i piętrze obszernych, kwadratowych okien. Skrajna, wschodnia oś jest nieproporcjonalnie wąska. P6łkondygnacji poniżej parteru umieszczono w niej główne drzwi wejściowe do domu. Nad nim znajduje się wydatnie wysunięty okap i smukłe, pionowe naświetle. Dodatkowo oś tę podkreśla okno na najwyższym piętrze. Fasada zachodnia to gładka ściana flankowana dochodzącymi do niej półkolistymi wykuszami. W części środkowej zdobi ją usytuowany na wysokości parteru i piętra płaski, trójboczny wykusz. Znajdują się w nim dwa pasy przeszkleń. Na ostatnim piętrze ponad wykuszem umieszczono dwa niewielkie okienka.

Projekt Ludwika Wojtyczki.