زانیان (مهدیه)

Iran / Chahar Mahal-e Bakhtiari / Shahr-e Kord /
 روستا, محله
 یک عکس اضافه کن

شهرهای نزدیک:
  32°21'38"N   50°48'28"E :مختصات

نظرات

  • زانیان دهی بوده در نزدیکی دهکرد (شهرکرد فعلی مرکز استان چهامحال و بختیاری ) با قدمتی بسیار کهن مردمانش به زبان فارسی سلیس و واضح صحبت میکردند.مردمانی نجیب و آبرودار داشت دو قنات داشته که مزارع آنرا آبیاری میکرده است در پایین این ده قلعه و رودخانه ای وجود داشت که دو طرف آن را درختان سپیدار(کبوته) گرفته بود. آب و هوایی مطبوع داشت .کارخانه روغن کشی آن معروف و برای جلوگیری از بیکاری فصلی عنصری مفید بود.کشاورزی رونق تمام داشت و دامپروری را نیز امری مطلوب میدانستند خاندانهای اصیل و مهاجری در این ده سکونت داشته اند خاندانهای توکلی صالحی مرادی روستای ذانیان زاده قاسمی نادری شریفی ریاحی نظری یاقوتی روشن رضوانی توسلی حشمتی محمدی ابراهیمی .
  • سلام از دیدگاه جامعه شناسی روستاهایی که مهاجر به آن وارد نشده اند سلامت و قوام بیشتری دارند متاسفانه به دلیل مهاجرتهای متعدد یک رنگی این آبادی به تاریخ پیوسته و امروزه از هر ده نفر دو نفر از اهالی یا بازماندگان ساکن زانیان هستند.
  • زانیان در 4 کیلومتری غرب شهرکرد واقع شده و در کتاب مرآت‌البلدان ناصری بدین شرح مرقوم شد: «قریه زانیان سفلی در نیم فرسخی چالشتر واقع شده. دو رشته قنات دارد یکی آباد و دیگری خراب، حمام و مسجد خوب از بناهای حاجی محمدرضا دارد» (اعتماد السلطنه، 1368: 1934).زانیان که از آبادی‌های نسبتاً آباد شهرکرد است، سه هزار جمعیت دارد. سرزمین مصفا و دارای چشمه و باغات است. قریب پانزده هزار مَن عایدی دارد مزرعه‌ی؟ از باغات خوب این آبادی است در نوشته‌های قدیم این قریه را زانوان نوشته‌اند (می‌گویند قریه اشکفتک و زانیان به منزله دو زانو برای قریه چالشتر که حاکم‌نشین بوده می‌باشد. اربابان و مالکین قدیم از بین رفته و بیشتر املاک آن در اختیار خرده مالکان قرار گرفتند. این آبادی دارای آسیاب و حمام و مسجد علی از دوران حاج محمد رضاخان است که به سبک ابنیه صفوی ساختمان شده و تعمیرات‌شان از طرف خود اهالی به عمل می‌آید» (نیکزاد امیر حسینی، 1385: 430
  • در لغت نامه دهخدا چنین آمده است: زانیان . (اِخ ) دهی است از دهستان لار بخش حومۀ شهرستان شهرکرد. واقع در٦ هزارگزی باختر شهرکرد و متصل به راه شهرکرد به سامان ، در دامنۀ کوه و منطقۀ معتدل . سکنۀ آن ١٠٩٤ تن شیعۀ فارسی زبان اند. آب آن از رودخانه و قنات تأمین میشود. و دارای محصول غلات ، سیب زمینی است . شغل اهالی آن زراعت ، گله داری و صنایع دستی زنان ، جاجیم بافی و راه آن ماشین رو است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج ١٠ ).
  • زانیان وجه تسميه : در دوران قبل از اسلام به جاي حرف دال، ذال به کار مي بردند و در واقع ذانايان همان دانايان است . که مرتبه ای از طبقه ی موبدان زرتشتی بوده است . البته باز می تواند به حضور کردان در دوره ی صفوی در این منطقه باشد که زانایان یا دانایان از زبان آنها منشاء گرفته باشد. برج و باروی کهن آن نابود شده است- قلعه ی بیبی از نامهای اماکن تاریخی آن است - کارخانه روغن کشی بزرگی داشته و آسیاب آبی آن که در ایام کودکی خرابه های آن را دیده بودم اکنون وجود ندارد.حمام پایین و حمام بالای قدیمی آن هنوز برپاست اما کاربردی ندارد.دو محله ی قلعه و توده از محلات قدیمی آن است.مسجد جامع آن چندین بار توسعه و عمران شده است. لحجه ای خاص داشته که متفاوت از شهرکرد و به چالشتر نزدیک است..امامزاده سلطان ابوطالب معروف به سلطان سبزه پوش از اماکن زیارتی نزدیک به این روستاست- مدرسه ابتدایی آن توسط مرحوم حاج سیف الله ارجمند در سالهای قبل از انقلاب در محله قلعه راه اندازی شد که با خراب شدن دیوار بزرگ خشتی حصار آن به مکانی دیگر در محله توده برده شد در این واقعه چند دانش آموز کشته و چند نفر زخمی شدند. از فقهای این روستا حاج مصطفی فقیه زانیانی عالم زاهد ورع، از علما و ائمه‏ى جماعت اصفهان. در مسجد تكیه‏ى ظلمات امامت مى‏فرمود، و مورد وثوق و اعتماد عموم بود، از شاگردان حاج میر محمد صادق مدرس و حاج سید على نجف‏آباد و دیگران بوده. در 26 ربیع الاول این سال وفات یافته، در نزدیك تكیه‏ى ملك، در روى سكویى مدفون گردید. ماده تاریخ وفاتش این است: الحق بجمع خمسة ارخ و قل فى الخلد عند المصطفى قد اسكنا برگرفته از کتاب: دانشمندان و بزرگان اصفهان از علمای دیگر حاج سید کاظم نوربخش بودند که طرف اعتماد عوام و خواص بوده اند
  • زانیان از آبادیهای کهن چهارمحال و بختیاری است.لهجه مردمش شیرین و فارسی سلیس است و با مردمان ترک زبان اشگفتک که به غلط زانیان بالا یا علیا خوانده میشود،تفاوت دارد. این آبادی با چالشتر، نافچ از زبان فارسی استفاده میکرده اند.مسجد جامع آن ساخت اواسط دوره قاجار و توسط حاج محمدرضاخان ستوده ساخته شده است . یک حمام قدیمی هم دارد که هم اکنون تحت نظر میراث فرهنگی است .امروزه جزء شهرداری غرب شهرکرد است.مردمان آن اهل کوشش و تلاش بوده اند اما با رشد بی رویه فرهنگ مصرف گرایی به این روش زندگی میکنند اهالی اصیل آن بسیار آبرومند بوده و یکی از تعالیم آنان به فرزندانشان آزادمردی و حفاظت از آبروی خود و دیگران است. ساکنان اصلی آن به دلایلی به مهاجرت دست زده اند به طوری که قریب به دو سوم جمعیت آن به شهرهای اصفهان ، تهران و اهواز ، آبادان ، بوشهر و سایر شهرها مهاجرت کرده اند. در گذشته وجود رودخانه ای با چشمه سارهای زیاد و قناتهای متفاوت فضای عمومی این روستا را به شدت با صفا و سرسبز گردانیده بود. وجود باغهای کوچک و برزگ و درختستانهای سپیدار و سنجد و بید و پوشش گیلهی زنیان و شیرین بیان با صدای باد شامگاهی بوی عطرهای طبیعی بسیاری بر این آبادی می گسترانید . عطر گلهای یاس ، محمدی و روز در هر خانه ای امید زندگانی و فرداهای بهتر را نوید می داد.چادر زنها سفید و گلهای ریز صورتی رنگی داشت. هیچ کس به دیگری به تمسخر نگاه نمیکرد و دارا و ندارای آن با هم زندگی میکردند. اما ناگاه رودخانه خشکید ، درختستانها قطع شد و چیزی از آن بهشت کوچک مهمان پذیر برجای نماند.
  • Zaniyan, Our village is very beautiful but the drought and lack of attention, it ruins the bottoms fell. Profession and the poet were good people. It was not a trace of pride and scorn. Who did not sell his land to strangers. The blessed land, but suddenly everything changed. As my father used to say it was very nice and pleasant. But it's home, even though you can not speak Farsi, but I Zanyany my family and I live in America. Thank you Jack Zaniyan zadeh
  • زانیان == جمعیت == براساس [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران|سرشماری مرکز آمار ایران]] [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۸۵)|در سال ۱۳۸۵]]، جمعیت آن ۶٬۲۳۲ نفر (۱٬۵۱۹خانوار) بوده‌است. شهرک مهدیه- نام تغییر یافته روستای زانیان، ذانیان یا ذانایان است که در سال 1360 به دلیل اشتباه با ماده "زانیان عربی" و تعصبات بی دلیل به مهدیه تغییر نام یافت. در دوران قبل از اسلام به جاي حرف دال، ذال به کار مي بردند و در واقع ذانايان همان دانايان است (هنوز هم در زبان محاوره دال به ذال تلفظ می شود مثال کنبد=گنبذ) که مرتبه ای از طبقه ی موبدان زرتشتی (غیر روحانی، خردمندان و دانایان) بوده است. البته باز می تواند این تلفظ به حضور کردان در دوره ی صفوی در این منطقه باشد که زانایان یا دانایان از زبان آنها منشاء گرفته باشد. امروزه یکی از محلات شهرکرد است و زیر نظر شهرداری غرب شهرکرد اداره می شود. دانشگاه سراسری شهرکرد در کنار این محل واقع شده است. زانیان در 4 کیلومتری غرب شهرکرد قدیم واقع شده و در کتاب مرآت‌البلدان ناصری بدین شرح مرقوم شد: «قریه زانیان سفلی در نیم فرسخی چالشتر واقع شده. دو رشته قنات دارد یکی آباد و دیگری خراب، حمام و مسجد خوب از بناهای حاجی محمدرضا دارد» (اعتماد السلطنه، 1368:1934) زانیان که از آبادی‌های نسبتاً آباد شهرکرد است، سه هزار جمعیت دارد. سرزمین مصفا و دارای چشمه و باغات است. قریب پانزده هزار مَن عایدی دارد مزرعه‌ی قلنگان از باغات خوب این آبادی است در نوشته‌های قدیم این قریه را زانوان نوشته‌اند (می‌گویند قریه اشگفتک و زانیان به منزله دو زانو برای قریه چالشتر که حاکم‌نشین بوده می‌باشد. اربابان و مالکین قدیم از بین رفته و بیشتر املاک آن در اختیار خرده مالکان قرار گرفتند. این آبادی دارای آسیاب و حمام و مسجد عالی از دوران حاج محمد رضاخان (ستوده) حاکم چالشتراست که به سبک ابنیه صفوی ساختمان شده و تعمیرات‌شان از طرف خود اهالی به عمل می‌آید (نیکزاد امیر حسینی، 1385: 430)مزارع صیفی کاری در مزارع بین ده و قلنگان رواج داشته است. ارتباطات عمومی مردم این محل بیشتر با چالشتر است و زمینهای زیادی در جوار هم داشته اختلافاتشان ناچیز است اما با سایر نواحی مشکلاتی داشته اند. زمینهای همسایه با شهرکرد و اشگفتک بارها باعث شکایات متعدد شده است. در لغت نامه دهخدا چنین آمده است: زانیان دهی است از دهستان لار بخش حومۀ شهرستان شهرکرد. واقع در٦ هزار گزی باختر شهرکرد و متصل به راه شهرکرد به سامان، در دامنۀ کوه و منطقۀ معتدل. سکنۀ آن ١٠٩٤ تن شیعۀ فارسی زبان اند. آب آن از رودخانه و قنات تأمین می شود و دارای محصول غلات، سیب زمینی است. شغل اهالی آن زراعت، گله داری و صنایع دستی زنان، جاجیم بافی و راه آن ماشین رو است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج ١٠) برج و باروی کهن آن نابود شده است- قلعه ی بی بی از نامهای اماکن تاریخی آن است - کارخانه روغن کشی بزرگی داشته که با برآمدن فصل سرما به روغن گیری از دانه هایی نظیر بذرک، گرچک و سایر دانه ها که در فصل کشت در مزارع آن پرورش داده شده بود، به فعالیت تمام، و برای مدت شش ماه کار می کرده است. آسیاب آبی آن که خرابه های آن تا چندسال پیش بپا بود، اکنون وجود ندارد. حمام پایین و حمام بالای قدیمی آن هنوز برپاست اما کاربردی ندارد. دو محله ی قدیمی قلعه و تودیه (داخل ده) از محلات قدیمی آن است. مسجد جامع آن چندین بار توسعه و عمران شده است (با زیاد شدن جمعیت محل قسمت جنوبی آن به مسجد اضافه شد 1364 و بعد از مدتی با خریداری منازل اطراف کسترش یافت 1374. لهجه ای خاص داشته که متفاوت از شهرکرد و به چالشتر نزدیک است. امامزاده سلطان ابوطالب معروف به سلطان سبزه پوش از اماکن زیارتی نزدیک به این منطقه است و مردمان آن اعتقاد زیادی به ایشان دارند- مدرسه ابتدایی آن توسط مرحوم حاج سیف الله ارجمند در سالهای قبل از انقلاب در محله قلعه راه اندازی شد که با خراب شدن دیوار بزرگ خشتی حصار آن توسط توفان به مکانی دیگر در محله توده برده شد در این واقعه چند دانش آموز کشته و چند نفر زخمی شدند. از فقهای این روستا حاج مصطفی فقیه زانیانی عالم زاهد ورع، از علما و ائمه‏ى جماعت اصفهان. در مسجد تكیه‏ى ظلمات امامت مى‏فرمود، و مورد وثوق و اعتماد عموم بود، از شاگردان حاج میر محمد صادق مدرس و حاج سید على نجف‏آباد و دیگران بوده. در 26 ربیع الاول این سال وفات یافته، در نزدیك تكیه‏ى ملك، در روى سكویى مدفون گردید. ماده تاریخ وفاتش این است: الحق بجمع خمسة ارخ و قل فى الخلد عند المصطفى قد اسكنا برگرفته از کتاب: دانشمندان و بزرگان اصفهان از علمای دیگر حاج سید کاظم نوربخش بودند که طرف اعتماد عوام و خواص بوده اند. زانیان از آبادیهای کهن چهارمحال و بختیاری است. لهجه مردمش شیرین و فارسی سلیس است و با مردمان ترک زبان اشگفتک که به غلط زانیان بالا یا علیا خوانده می شود، تفاوت دارد اما اداب و روابط مشترک بین آنها زیاد است. این آبادی با چالشتر، نافچ در محاوره از زبان فارسی استفاده می کرده اند. مسجد جامع آن ساخت اواسط دوره قاجار و توسط حاج محمدرضاخان ستوده ساخته شده است. یک حمام قدیمی هم دارد که هم اکنون تحت نظر میراث فرهنگی است. امروزه جزء شهرداری غرب شهرکرد است. مردمان آن اهل کوشش و تلاش بوده اند اما با رشد بی رویه فرهنگ مصرف گرایی به این روش زندگی می کنند اهالی اصیل آن بسیار آبرومند بوده و یکی از تعالیم آنان به فرزندانشان آزادمردی و حفاظت از آبروی خود و دیگران است. ساکنان اصلی آن به دلایلی به مهاجرت دست زده اند به طوری که قریب به دو سوم جمعیت آن به شهرهای اصفهان، تهران، اهواز، آبادان، بوشهر و سایر شهرها مهاجرت کرده اند. در گذشته وجود رودخانه ای با چشمه سارهای زیاد و قنات های متفاوت فضای عمومی این روستا را به شدت با صفا و سرسبز گردانیده بود. وجود باغ های کوچک و برزگ و درختستان های سپیدار و سنجد و بید و پوشش گیاهی زنیان و شیرین بیان با صدای باد شامگاهی بوی عطرهای طبیعی بسیاری بر این آبادی می گسترانید. عطر گل های یاس، محمدی و رُوز در هر خانه ای امید زندگانی و فرداهای بهتر را نوید می داد. چادر زنها سفید و گلهای ریز صورتی رنگی داشت. هیچ کس به دیگری به تمسخر نگاه نمی کرد و دارا و ندارای آن با هم زندگی می کردند. اما ناگاه رودخانه خشکید، درختستانها قطع شد و چیزی از آن بهشت کوچک مهمان پذیر برجای نماند. خشکسالی معماری این نقطه را هم عوض نمود در گذشته در هر خانه ای گودال بزرگی در میان حیات کنده شده بود که در زمستانها مازاد برف پارو شده را در آن تل انبار می کردند و در تابستانها به دلیل عمق قابل توجه آن برای کشیدن نم و رطوبت ساختمان که عمدتا خشتی بودند به کار می رفت.می گویند در گذشته به دلیل بارش بسیار برف امکان تخلیه برفهای کوچه و معابر نبوده و مردان آبادی برای ارتباط با همسایگان در درون تودهای برف تونل می زدند. دیوار خانه ها در قطرهای متعدد ساخته می شد معمولا دیوار جدار خانه سه و نیم خشتی و دیوار حصار دو و نیم خشتی بود البته به دلیل اهمیت استحکام در بین اعیان کابرد شیوه های مستحکمتر دیگر هم مرسوم بوده است. به دلیل بالا بودن رطوبت نیز استفاده از سنگبندهای آغشته به گل آهک بسیار کاربرد داشته است. استفاده از تاقهای ضربی و گنبدی هم در زیرزمینها و طویله ها کاربرد داشته اما در طبقات بالا یا خانه های یک طبقه قدیم، استفاده از تیرهای چوبی و حصیر یا نی و یا تخته برای برپایی سقف سازه به کار می رفته است. هر باب منزل از دو قسمت باربند (در محاوره باربندی، بیرونی) و نشیمن (اندرونی) تشکیل می شد. در هر حیات (نشیمن یا اندرونی) اتاقها به شکل دورانی یا در سه یا دو و یا یک ضلع ساخته می شد که ارتباط تنگاتنگی با تعداد افراد خانواده داشته است. معمولا برای استفاده از گرمای خورشید در زمستان خانه های سمت آفتاب با سقفی کوتاه و برای خنک نگاه داشتن خانه های تابستانی استفاده از سقف بلند مرسوم بوده است. باغچه اسد، باغچه حبیب الله، باغچه میرزاآقا و...در داخل این محل واقع بود که مملوّ از درختان توت، گردو، بادام، سیب و گلهای محمدی و یاس بود. قبرستان آن در گذشته های دور از آسیاب بالایی شروع و به طرف کوههای قراولخانه در تداوم بوده است امروزه در بالای بلواوار رهبر واقع شده است. وجود رودخانه نقش عظیمی در مکانت این آبادی داشته است به طوریکه در قدیم محله قلعه به دلیل نزدیکی به رودخانه و چشمه های زلال آب و بافت اصیل اقوام از موقعیت بهتری برخوردار بود و بعد از ایجاد شبکه آب رسانی، محله تودیه و سپس نزدیک جاده و بعد از انقلاب بالای جاده (چالشتر- شهرکرد) به شدت رشد کرده و موقعیت بسیار بهتری پیدا نمود. متاسفانه جامعه ی زانیان با مهاجرت مهاجرانی که عموما به غربتها (کولیها- در سایر نقاط معروف به چَلیها، لولیهاو...) معروف شده انداز نظر اجتماعی تاثیرات بسیاری گرفته است. غربتی های این منطقه در زمان گذشته به شغلهای حاشیه ای نظیر چارپاداری- آهنگری- کاه فروشی - مطربی- و ... مشغول بودند و ارتباطات اجتماعی چندانی با جامعه روستایی نداشتند اما متاسفانه امروزه اکثرا به فروش مواد مخدر روآورده اند. وجود این عامل باعث به وجود آمدن بسیاری از مشکلات برای ساکنان این منطقه و حتی شهر شهرکرد شده است که به نام منطقه مهدیه مشغول ترویج این بلیه خانمانسوز هستند. البته با گسترش شهرکرد حاشیه ای شدن زانیان قابل پیش بینی بود اما روند هضم این روستای تاریخی به این شکل در شان و مقام مردمان اصیل منطقه نبود. روند ورود مهاجران که به دنبال مسکن ارزان در حاشیه شهرکرد می گردند این بحران را دامن زده است. متاسفانه این پدیده باعث مهاجرت خانواده های اصیل بومی به شهرهای شهرکرد، اصفهان و.... گردید و این موضوع بافت فرهنگی غنی منطقه را به نفع حاشیه نشینان رقم زده است. امروزه اقدامات در خور توجهی برای سامان دهی این منطقه صورت نگرفته است. زانیان وجه تسميه: در دوران قبل از اسلام به جاي حرف دال، ذال به کار مي بردند و در واقع ذانايان همان دانايان است. که مرتبه ای از طبقه ی موبدان زرتشتی بوده است. البته باز می تواند به حضور کردان در دوره ی صفوی در این منطقه باشد که زانایان یا دانایان از زبان آنها منشاء گرفته باشد. برج و باروی کهن آن نابود شده است- قلعه ی بیبی از نامهای اماکن تاریخی آن است - کارخانه روغن کشی بزرگی داشته و آسیاب آبی آن که در ایام کودکی خرابه های آن را دیده بودم اکنون وجود ندارد. حمام پایین و حمام بالای قدیمی آن هنوز برپاست اما کاربردی ندارد. دو محله ی قلعه و توده از محلات قدیمی آن است. مسجد جامع آن چندین بار توسعه و عمران شده است. لحجه ای خاص داشته که متفاوت از شهرکرد و به چالشتر نزدیک است.. امامزاده سلطان ابوطالب معروف به سلطان سبزه پوش از اماکن زیارتی نزدیک به این روستاست- مدرسه ابتدایی آن توسط مرحوم حاج سیف الله ارجمند در سالهای قبل از انقلاب در محله قلعه راه اندازی شد که با خراب شدن دیوار بزرگ خشتی حصار آن به مکانی دیگر در محله توده برده شد در این واقعه چند دانش آموز کشته و چند نفر زخمی شدند. از فقهای این روستا حاج مصطفی فقیه زانیانی عالم زاهد ورع، از علما و ائمه‏ى جماعت اصفهان. در مسجد تكیه‏ى ظلمات امامت مى‏فرمود، و مورد وثوق و اعتماد عموم بود، از شاگردان حاج میر محمد صادق مدرس و حاج سید على نجف‏آباد و دیگران بوده. در 26 ربیع الاول این سال وفات یافته، در نزدیك تكیه‏ى ملك، در روى سكویى مدفون گردید. ماده تاریخ وفاتش این است: الحق بجمع خمسة ارخ و قل فى الخلد عند المصطفى قد اسكنا برگرفته از کتاب: دانشمندان و بزرگان اصفهان از علمای دیگر حاج سید کاظم نوربخش بودند که طرف اعتماد عوام و خواص بوده اند. منابع ﺭﺯﻡ ﺁﺭﺍ، ﺣﺴﻨﻌﻠﻲ؛. ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﺝ. 10.، ﺗﻬﺮﺍﻥ،. ﺩﺍﻳﺮﻩ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ ﺳﺘﺎﺩ ﺍﺭﺗﺶ. ١٣٢٨ نيكزادامير حسيني، سيّدكريم، شناخت سرزمين چهارمحال، ج اوّل، اصفهان، بي تا،1357 ه ش. لغت نامه دهخدا، ذیل واژه زانیان محمّد حسن خان اعتماد السلطنه، مرآةالبلدان، ج چهارم، صص 1934 – 1933، به تصحیح دکتر عبدالحسین نوایی ومیر هاشم محدث، تهران، دانشگاه تهران، 1367 هـ ش. مصاحبه با بزرگان محلی پایگاه اطلاع رسانی مسجد جامع مهدیه به آدرس: www.masjedmahdieh.ir
  • همه نظرات
  •  4 کیلومتر
  •  52 کیلومتر
  •  54 کیلومتر
  •  57 کیلومتر
  •  74 کیلومتر
  •  89 کیلومتر
  •  91 کیلومتر
  •  95 کیلومتر
  •  100 کیلومتر
  •  192 کیلومتر
این عنوان آخرین بار تغییر یافته در 13 سال پیش