Mavga Kalesi

 hıristiyanlık, mağara, arkeolojik alan, üs, ilginç yer

Mersin'in Mut ilçesinin 16 km. kuzeybatısında (Mut-Kırobası yolu üzerinde), Kozlar Yaylası’nda bir kaya üzerinde bulunan Mavga Kalesi'nin Selçuklular, Karamanoğulları ve Osmanlılar tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Kalenin sağlam kalan bir burcundaki kitabeden Anadolu Selçuklu Devleti Hükümdarı I. Alâeddin Keykubat tarafından 1230 milad yılında alındığı ve kalede bazı tamiratla beraber mescit görevi de yapan bir burç yapılarak bedenine de bir kitabe konulduğu anlaşılmaktadır. Bununla beraber kalenin daha eski dönemlerde yapıldığı ve İlk Çağlara kadar uzandığı sanılmaktadır. Zira bölgede kayalara oyularak oluşturulmuş mağara yerleşimleri de bulunmaktadır.

Kale kesme ve moloz taştan yapılmış, 9 burç ile sur duvarları sağlamlaştırılmıştır. Giriş kapısı kuzey yönünde olup, çevresinde hendekler bulunmamaktadır. Sarp ve dik kayalar üzerinde yapılmış olan kale içinde odalar, ahırlar, yemlikler, sulama tekneleri ve içi Horasan harcı ile sıvanmış su sarnıçları kayalara oyularak oluşturulmuştur. Kule üzerinde dikdörtgen bir niş içinde Arapça harili kitabe bulunmaktadır. Kuleye bağlı sur duvarı bulunmakta, ancak tahrip olmuştur. Doğal olarak oluşan bazı mağaralar yerleşim amacıyla şekillendirilmiştir. Bazıları da ihtiyaç gereği olarak insanlar tarafından açılmıştır. Açılan odalarda kapı sövelerinin yuvaları ve askıları mevcuttur. Yerleşimin yanı sıra mağaralar arasında kare veya dikdörtgene yakın küçük girişli kaya mezarları da bulunmaktadır.

Sadece köy halkı tarafından definecilere karşı korunan kale, 1993 yılında 1. derece Anıtsal alan olarak tescillenmiştir.