Ασβεστοχώρι

 πόλη (37), σχεδίαση μόνο ορίων

Το Ασβεστοχώρι είναι κωμόπολη της Περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης και του δήμου Χορτιάτη. Έχει μόνιμο πληθυσμό 6.393 κατοίκους (2011). Το Ασβεστοχώρι βρίσκεται στους πρόποδες του Χορτιάτη, 12 χιλιόμετρα ανατολικά της Θεσσαλονίκης. Το Ασβεστοχώρι είναι ένας παλιός οικισμός στην σκιά της Θεσσαλονίκης που χτίστηκε γύρω στο 1600 και ονομάσθηκε Νεοχώρι. Το μαρτυρούν και αρκετά σπίτια που έχουν το παραδοσιακό μακεδονικό στυλ στην πυρήνα του χωριού (παρ' ότι ο χαρακτήρας του χωριού έχει αλλάξει). Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν φύλακες της περιοχής, καταγόμενοι από τη Μάνη, που φύλαγαν το ταχυδρομείο προς Κωνσταντινούπολη και τα υδραγωγεία της Θεσσαλονίκης. Αργότερα ήρθαν σλαβόφωνοι πρόσφυγες από τις τριγύρω περιοχές, Αγραφιώτες και Βλάχοι. Οι εντόπιοι κάτοικοι (Παεζάνοι κατά τους Βλάχους) άργησαν πολύ να συγχρωτιστούν με τους άλλους πρόσφυγες (κυρίως Βλάχους) και είχαν χωριστούς συλλόγους και άλλες κοινωνικές δομές. Οι κάτοικοι του Ασβεστοχωρίου συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821 ανάμεσά τους αναδείχθηκε ο Ιωάννης Ντοκος. Το χωριό αναφέρεται με τρεις ονομασίες σε χάρτη του 1914: Κιρέτσκιοϊ, Νεοχώρι και Παεζάνοβο. Στις αρχές του αιώνα είχε 700 ελληνικές οικογένειες (κατά τον Ν. Σχινά), νηπιαγωγείο, παρθεναγωγείο, δημοτικό, καφενεία και χάνι. Οι κάτοικοι ήταν δίγλωσσοι και μιλούσαν ένα ιδιόμορφο μείγμα ελληνικών με σλαβικές καταλήξεις. Την εποχή της Τουρκοκρατίας το χωριό ανήκε στον περίφημο μουκατά των 12 Μαντεμοχωρίων (πλούσιας αυτοδιοικούμενης κοινοπραξίας που εκμεταλλευόταν τα μεταλλεία της Β. Χαλκιδικής).