Cmentarz ofiar totalitarizmu w Charkowie (Charków)

 II wojna światowa 1939-45, pomnik, cmentarz, murder site (en), Stalin (en), massacre (en), tylko kontur obiektu

W 1940 roku pogrzebano tu ofiary zbrodni katyńskiej – 3739 oficerów Wojska Polskiego, jeńców wojennych z obozu w Starobielsku rozstrzelanych przez NKWD w siedzibie Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie, położonego w centrum miasta. W latach 1991–1992 zeznania na temat tej zbrodni złożył przed prokuratorami rosyjskiej Głównej Prokuratury Wojskowej jeden z jej wykonawców, Mitrofan Wasiljewicz Syromiatnikow, w 1940 roku strażnik we więzieniu NKWD w Charkowie, który zajmował się m.in. wywożeniem zwłok do Piatichatek.

W 1991 roku przeprowadzono w Piatichatkach pierwszą wstępną ekshumację, której celem były tylko wstępne oględziny miejsca. Znaleziono wtedy 2 masowe groby, w których znajdowały się łącznie zwłoki ok. 320 oficerów Wojska Polskiego. We wrześniu 1994 roku władze zezwoliły na drugą ekshumacje, podczas której grupa archeologów pod kierunkiem profesora Andrzeja Koli wykonała odwierty próbne i oznaczyła dużą ilość grobów. Trzecia ekshumacja odbyła się w 1995 roku. Grupa archeologów wykonała wtedy ponad osiem tysięcy odwiertów i odnalazła wszystkie groby. W większości mogił zwłoki poukładane były w od 5 do 12 warstw. W niektórych grobach ciała były wrzucone do jam bez żadnego ładu. Tak było w przypadku największego grobu, z którego wydobyto ok. 1050 ciał. Z najmniejszego grobu wydobyto ok. 160 zwłok.

W 1969 roku Jurij Andropow, przewodniczący KGB, kazał zatrzeć ślady mordu na Polakach, gdy dzieci znalazły w Piatichatkach groby kilku tysięcy rozstrzelanych oficerów i generałów Polski burżuazyjnej pogrzebanych tam przez NKWD[2].
-------------
Memorial Complex polskich oficerów w Charkowie

Wykopaliska w 6. dzielnicy miasta w Charkowie parku rozpoczęła się 25 lipca 1991 i były sporadycznie do 1996 roku. Podczas ekshumacji odnaleziono 4302 polskich żołnierzy, wielu dokumentów, wiele nagród, odznaczeń, żetony osobistych, na których nazwy zostały utworzone 3820 żołnierzy Wojska Polskiego.

Od początku nie myślał o żadnej zemsty lub możliwość zadośćuczynienia za śmierć bliskich. Jedyną wartością, która może stać się przeciwwagą dla naszego cierpienia, jest nas zrozumieć, zrozumieć nasze potrzeby, aby dowiedzieć się tragiczne w tajemnicy i do potępienia zła, 64 lat temu. Eva Gruner - Zharnoh, Warszawa.

17 czerwca 2000 masowym grobie wzniesiono pomnik kompleks, który ustanowił tabliczki z nazwiskami każdej wykonane polskich oficerów. To również pochowany ojciec znanego polskiego reżysera Andrzeja Wajdy, który wraz z innych polskich oficerów zastrzelonych w Charkowie w 1940 roku.

Obiecałem sobie, że przyjdę do Charkowa na grób ojca, tylko wtedy, gdy biorę do filmu "Katyń". Poszedłem na długi czas do tego - aby odwiedzić grób mojego ojca, ale wiedziałem, że przed I zrobić film o "Katyniu", po prostu nie może tu przyjść. Bardzo lubię ten cmentarz jest bardzo piękny, bardzo szlachetne. I podoba mi się, że zapamiętanie wszystkich pochowanych, nie tylko oficerów. Szczerze mówiąc, nie sądziłem, że kiedykolwiek doczekamy się chwili, gdy staje się możliwe, aby taki film. Aż do roku 1989, kiedy Gorbaczow przyniósł znanych dokumentów podpisany przez Stalina, że ​​konieczne jest wyeliminowanie tych Polaków, była data - ". 05 marca 1940